Chương 15: Bánh trôi
Tuyết tan, trời lạnh hơn.Mặt trời dâng dần lên cao, tinh
không
không
một
gợn mây, vậy mà trước mái hiên, nước tuyết tan theo mái ngói lại chảy xuống như
một
trận mưa tí tách, từng giọt nước tựa như châu như ngọc rơi xuống khay bạc.
Thư đồng Liên Xác cúi xuống làm sạch giày rồi mới bước vào phòng, thao thao bất tuyệt: "Thiếu gia, mấy hôm nay tứ lão gia đến từng nhà trong phố vận động các gia đình cùng nhau phản đối việc lập đền thờ. Còn có chuyện hay hơn cơ, ngày hôm qua, các bà các thím còn tới gặp tam lão gia khóc lóc ăn vạ, họ
nói
nếu dòng tộc lập đền thờ, họ
sẽ
bỏ về nhà mẹ đẻ hết."
Phó Vân Chương vốn
đang
nhìn xa xăm chốn nào bỗng quay lại hỏi, "Tứ lão gia chi nào?"
"Cái nhà ở cuối phố bên kia, mười năm trước mới từ quê lên. Chính là tứ lão gia mà năm nào cũng đưa thuyền buôn
đi
xuống phía nam, vận chuyển đồ từ phương nam lên bán ở bắc phủ Khai Phong ấy ạ." Liên Xác thưa.
Phó Vân Chương gật đầu, khẽ ừ
một
tiếng.
Thư phòng lạnh cóng, Liên Xác lạnh đến mức run cả người, vén rèm lên
thì
thấy chậu than
đã
tắt từ hồi nào.
hắn
vội lấy kìm sắt
đi
gắp thêm than, hầm hừ: "Nha hoàn tiếp than lười nhác trốn ở chỗ nào rồi? Than
đã
cháy thành tro hết cả, phòng lạnh như thế, thân thể thiếu gia người
không
khỏe, làm sao chịu nổi!"
Phó Vân Chương cầm bút lên, cúi đầu viết gì đó, giọng
nói
không
biểu cảm: "Ta đuổi hết ra ngoài rồi. Chút nữa ngươi qua chỗ quản gia chọn hai nha hoàn khác."
Liên Xác giật mình sững lại trong chốc lát nhưng cũng vâng
một
tiếng
thật
to.
Loay hoay đốt than
một
lúc, đợi đến khi thư phòng ấm lên,
hắn
lau mồ hôi, đứng thẳng dậy thở phào
một
hơi. Nhị thiếu gia vẫn
đang
đứng bên bàn viết thư,
hắn
không
dám quấy rầy thiếu gia, yên lặng
đi
ra ngoài.
hắn
vào trong viện, hỏi mấy bà tử
đang
quét dọn, "Liên Diệp và Liên Hoa đâu rồi?"
Hai bà tử mặt mày nhăn nhó, khẽ
nói: "Hai đứa nha hoàn kia tính toán quá nhiều,
không
thành
thật... Nhị thiếu gia gọi ma ma đưa hai đứa
đi
rồi."
Liêu Xác giật nảy mình, cười lạnh lầm bầm: "Thiếu gia tốt bụng đó, nếu con mà ở đó,
sẽ
báo với lão thái thái, xem mấy đứa chúng còn định bày trò gì!"
Bà tử vội vàng bịt miệng
hắn, khuyên nhủ: "Con ơi là con, bớt giận bớt giận, coi như là tích đức
đi! May mà lão thái thái
không
biết chuyện này, nếu để lão thái thái biết, cả nhà chúng nó cũng hết đường sống! Lần trước đứa nha hoàn kia, chỉ là ăn mặc cử chỉ hơi quá mức, lão thái thái
đã
ra tay, sai người đánh chết, con
gái
người ta mới có mười sáu tuổi, xuân xanh mơm mởn,
nói
đánh chết là
thật
sự
đánh đến chết. Nhiều
một
chuyện
không
bằng bớt
một
chuyện, nhị thiếu gia cũng muốn tránh, mày đừng có mà
đi
rêu rao! Cẩn thận nhị thiếu gia tức giận, bán luôn cả mày
đi
không
biết chừng!"
"Được rồi, con hiểu mà, dù sao cũng chẳng phải lần đầu." Liên Xác lè lưỡi. "Lần này con tự
đi
chọn nha hoàn cho nhị thiếu gia, tiêu chuẩn đầu tiên là phải thành
thật!"
Nhị thiếu gia là phượng hoàng vàng của Phó gia. Nghe quản gia
nói
bên thư phòng của nhị thiếu gia còn thiếu hai người làm, đám nha hoàn trong phủ
đã
loạn cả lên, ai cũng muốn nắm lấy cơ hội này.
Ai ngờ kẻ
đi
chọn người là Liên Xác lại chẳng giống ai,
không
cần đẹp, cũng
không
cần thông minh, cũng
không
cần ân cần dịu dàng, cuối cùng lại chọn hai đứa nha hoàn chuyên làm việc nặng chỉ giỏi cuốc đất trồng trúc kia chứ.
Đám nha hoàn đương nhiên
không
chịu, tìm Liên Xác, nhất quyết bắt
hắn
chọn lại.
Liên Xác giấu hai tay trong tay áo, miệng cười nhưng giọng
nói
lạnh lẽo, "Muốn đổi cũng dễ ấy mà, ta về
nói
với lão thái thái, các ngươi thấy thế có được
không?"
Đám nha hoàn nhìn nhau, vội vàng lủi mất.
Lão thái thái lúc nào cũng mong ngóng nhị thiếu gia đỗ đạt, quản thúc vô cùng nghiêm khắc. Từ khi nhị thiếu gia mới ba tuổi, học vỡ lòng,
đã
phải thức dậy đọc sách từ lúc trời còn chưa sáng, chong chong đến tận nửa đêm, thư phòng vẫn còn sáng đèn.
một
năm ba trăm sáu mươi ngày, nhị thiếu gia đều phải đứng trước bài vị lão thái gia đọc
một
chương sách, lễ tết cũng
không
nghỉ.
Tiểu quan nhân trong huyện tầm mười ba mười bốn tuổi
đã
đánh tiếng cho bà mối làm mai, cân nhắc chọn lựa để lo việc hôn nhân, mười lăm mười sáu tuổi
thì
cưới vợ, mười tám mười chín
đã
có con. Nhị thiếu gia giờ cũng
đã
gần mười tám tuổi vẫn chưa cưới vợ. Đó là lão thái thái sợ nhị thiếu gia phân tâm nên trước đó
đã
thông báo rộng rãi nhị thiếu gia
sẽ
không
cưới vợ sớm, đợi nhị thiếu gia đỗ tiến sĩ
sẽ
tìm cho y
một
nương tử tốt ở Bắc Trực Lệ.
Người trong huyện ghen ghét, lén
nói
lão thái thái
không
biết lượng sức, cóc mà đòi ăn thịt thiên nga. Người trong Phó gia lại thấy thế là đương nhiên, mấy đứa con
gái
nhà quê làm sao xứng đôi với nhị thiếu gia? Nhị thiếu gia nhân phẩm xuất chúng như thế, ắt phải cưới thiên kim tiểu thư ở kinh thành mới đúng.
Lo bọn nha đầu làm hỏng thị thiếu gia, lão thái thái
không
cho phép nha hoàn hầu hạ bên người nhị thiếu gia tô son điểm phấn, ai dám quyến rũ nhị thiếu gia, loạn côn đánh chết,
không
ai được phép xin cho.
Đám nha hoàn cũng biết quy định này, đâu dám giỡn mặt lão thái thái mà dây vào nhị thiếu gia.
Đuổi hết đám phiền phức nọ
đi, Liên Xác lạnh lùng dẫn hai đứa nha hoàn
đang
thấp thỏm lo lắng tới thư phòng thỉnh an nhị thiếu gia.
Hai đứa nha hoàn mặt mày ngơ ngác, tới lúc vào tới trong viện của nhị thiếu gia mới dám khẳng định mình
không
phải
đang
mơ.
Họ thế mà có thể hầu hạ nhị thiếu gia
thật!
Hai người nhìn nhau,
không
dám thở mạnh, vừa áp lực vừa kích động, vội quỳ xuống dập đầu với nhị thiếu gia.
Phó Văn Chương ngồi ở bàn đọc bản chép tay trình văn
(có giải thích của tác giả ở cuối chương)
nên cũng
không
ngẩng đầu lên.
Liên Xác đưa mắt ra hiệu cho hai đứa nha hoàn, "Được rồi, các ngươi ra ngoài trước
đi, chút nữa ma ma
sẽ
đưa các ngươi
đi
nhận quần áo và tiền công, nhớ học quy củ cho tử tế."
Hai nha hoàn vâng dạ, cung kính lui ra.
"Thiếu gia, ngài có khát nước
không? Hay là đói bụng? Tiểu nhân bưng cho ngài
một
chén chè bột củ sen nhé? Hôm qua nhà bếp mới làm
một
mẻ bánh quai chèo, còn có lỗ tai heo, cả sủi cảo nữa, vừa thơm vừa giòn, ngài muốn ăn đồ ngọt đồ mặn gì cũng có." Liên Xác chờ hồi lâu vẫn
không
thấy nhị thiếu gia đáp lại, cúi xuống khơi lại chậu than cho cháy đượm rồi sửa sang bàn sách sách
một
chút, lấy hết can đảm bước lên hỏi tiếp, "Hay tiểu nhân bưng lên cho ngài bát mì nhé? Ngài muốn ăn mì gà xé sợi hay mì chả cá?"
Phó Vân Chương hơi cau mày, ngước mắt lên liếc
hắn
một
cái, chỉ chiếc hộp đựng giấy bút mực viết và nghiên mực bên cạnh, "Mang cái này biếu tứ thúc."
Liên Xác thưa, "Vâng ạ!" Sau đó hỏi tiếp, "Hay ngài muốn ăn miến? Hay xôi ngọt vậy?"
Khó Văn Chương cau mày chặt hơn.
Liên Xác toát mồ hôi lạnh, chột dạ. Nhưng mà mấy ngày nay nhị thiếu gia chỉ ăn uống qua loa, từ sáng tới giờ mới ăn
một
chén chè hạt sen, nếu nhị thiếu gia bị đói, lão thái thái
sẽ
lột da
hắn
mất.
hắn
hắng hắng giọng, run run
nói
tiếp, "Còn có bánh trôi rượu..."
Thư phòng im phăng phắc, đến tiếng lật sách cũng trở nên
rõ
ràng. Phó Vân Chương khẽ
nói: "đi
ra ngoài."
Liên Xác thở hắt ra.
oOo
Phó tứ lão gia ra ngoài thăm bạn bè trở về liền dắt lừa
đi
về phía chuồng gia súc ở Tây viện, Vương thúc đỡ lấy roi lừa từ tay ông, "Quan nhân, nhị thiếu gia của đại phòng mới sai người đưa sang mấy thứ, lão
đã
đưa tới Đông viện rồi."
"Nhị thiếu gia sai người mang sang à?" Phó tứ lão gia vui mừng ra mặt,
không
kịp thay ủng
đi
đường ra
đã
đi
thẳng về Đông viện. Trong phòng có đốt than sưởi ấm, bình thường ông vẫn ngồi bên này tính toán sổ sách, lập phương án làm việc, gọi chưởng quầy các cửa hàng qua uống rượu, bàn việc làm ăn ở bên này nên trong phòng lúc nào cũng có hai gã sai vặt.
Phó tứ lão gia cởi đạo bào bên ngoài ra, ngồi trước chậu than sưởi ấm, gã sai vặt bưng lễ vật Phó Vân Chương sai người mang sang qua cho ông xem.
Đó là
một
chiếc hộp lớn nằm
trên
khay đen,
trên
hộp khắc hình cây trúc, trong hộp chứa nhiều văn phòng tứ bảo: mấy chiếc nghiên mực Giang Tây, mấy thỏi mực đen, mấy chiếc bút lông Hồ Châu.
Phó tứ gia cả mừng, quay ra bảo gã sai vặt: "Đưa sang cho Khải ca nhi, Thái ca nhi và
anh
tỷ nhi, mỗi đứa
một
phần,
nói
cho chúng đây là đồ của nhị thiếu gia, phải giữ gìn cẩn thận, đừng làm hỏng."
Gã sai vặt hơi khó xử hỏi: "Quan nhân, thế còn chiếc hộp đựng này
thì
sao?"
Nghiên mực, bút lông Hồ Châu còn dễ, có mấy chiếc, chia ra là được, chỉ có hộp đựng
thì
chỉ có
một. Chiếc hộp này mới là tinh xảo nhất,
một
rất lớn, có thể đóng vào mở ra, gồm ba tầng, mỗi tầng có ngăn kéo riêng, chia làm mười mấy ngăn kích thước lớn
nhỏ
khác nhau, có ngăn để giấy, để bút, để mực, ngoài ra trong hộp còn có sẵn cả chặn giấy, giá bít, khay đựng nước rửa bút, sáp đóng dấu, giá nến... Đồ dùng cho người đọc sách cái gì cũng có cả.
Phó tứ lão gia quyết đoạn, "Khải ca nhi và Thái ca nhi đều có hộp đựng giấy bút rồi, bộ này cho
anh
tỷ nhi."
Ông thầm nhủ nhị thiếu gia bỗng dưng lại tặng quà chắc chắn là do chuyện lập đền thờ. Dù sao cũng là nhờ
anh
tỷ nhi nhắc nhở ông, ông mới kiên quyết phản đối ý định của tộc trưởng như thế, chiếc hộp này cho
anh
tỷ nhi là đúng nhất rồi.
Nhà
nhỏ
ít người, chuyện chia quà này nhanh chóng
đã
đến tai mọi người.
Lão thái thái Đại Ngô thị gọi Phó tứ lão gia đến, "Nhị thiếu gia là cử nhân lão gia. Ngài ấy đưa quà tới, đưa qua cho Khải ca nhi và Thái ca nhi, dù chúng nó
không
thiếu đồ nhưng cũng được hưởng chút may mắn cũng tốt. Huống chi người ta còn cẩn thận nhi thế, toàn đưa đến những đồ cần thiết cho việc học hành, vậy
thì
càng nên mang đến cho Khải ca nhi và Thái ca nhi dùng.
không
hiểu con nghĩ thế nào, mang chiếc hộp tốt như thế đến cho
một
đứa con
gái!
anh
tỷ nhi có đọc sách
đi
thi được đâu!" Bà ngừng lại lấy hơi rồi
nói
tiếp, "một
đứa con
gái
thôi, cho nó đồ trang sức là được rồi
không
phải sao? Lão tứ, con sai người mang chiếc hộp kia về."
Phó tứ lão gia nghĩ ngợi
một
hồi, quyết định
nói
dối, "Mẹ, người
không
biết đâu, mấy thứ kia căn bản là đồ nhị thiếu gia tặng
anh
tỷ nhi. Mấy hôm trước con đưa
anh
tỷ nhi tới từ đường, gặp được nhị thiếu gia, nhị thiếu gia rất thích
anh
tỷ nhi."
Đại Ngô thị nửa tin nửa ngờ. Trong mắt bà, nhị thiếu gia chính là sao Văn Khúc hạ phàm. Nếu mấy thứ kia là do nhị thiếu gia tặng cho đích thân
anh
tỷ nhi
thì
sao có thể ép
anh
tỷ nhi trả lại...
Phó tứ lão gia lại tiếp, "Khải ca nhi và Thái ca nhi cũng
đã
có hộp đựng giấy bút rồi, có thêm
một
bộ cũng chẳng ích lợi gì. Hơn nữa, chỉ có
một
bộ, biết cho đứa nào bây giờ. Cho Thái ca nhi, Khải ca nhi lại bị thiệt thòi, thôi
thì
cho
anh
tỷ nhi, hai
anh
em nó khỏi phải xích mích vì mấy vật ngoài thân."
Đại Ngô thị nghe xong mấy lời này mới xuôi xuôi: "Thế cũng được". Rồi nàng lại
nói, "Lão tứ, ta biết con thương
anh
tỷ nhi
không
có cha, mọi chuyện đều nghĩ cho con bé. Nhưng con
không
tể quá thiên vị, Nguyệt tỷ nhi, Quế tỷ nhi cũng đều là con
gái
Phó gia, thậm chí Nguyệt tỷ nhi còn là con ruột của con đấy."
Phó tứ gia
không
cười nữa, sắc mặt hơi trầm, cười nhạt
một
tiếng, "Lần này lại có ai lắm miệng
nói
linh tinh với người?"
Trong phòng đột nhiên im phăng phắc, đám nha hoàn cũng nín thở, sợ hãi lùi lại mấy bước.
Đại Ngô thị cũng sững người. Bà hằng ngày ăn sung mặc sướиɠ, các con dâu và người hầu kẻ hạ trong nhà răm rắp nghe theo, bà có thể chỉ thẳng vào mặt lão tam, mắng con trai vô dụng, cũng có thể cằn nhằn chuyện các con dâu
không
đủ hiếu thuận với bà nhưng lão tứ là chỗ dựa cuối đời của bà. Đứa con thứ tư này của bà suốt ngày ở bên ngoài làm lụng vất vả, dầm mưa dãi nắng, tiếp xúc với đủ hạng người. Khi nó vui vẻ, nó vẫn có thể cười cười
nói
nói, làm nũng với bà như ngày
nhỏ. Bực tức lên rồi, nó
không
nói
không
rằng, nghe
nói
nó chỉ cần chỉ tay ra ngoài cửa là chưởng quầy, tiểu nhị ở cửa hàng có khi sợ đến tè ra quần.
Con trai
không
vui, bà cũng sợ hãi.
Phó tứ lão gia trầm ngâm
một
hồi rồi lại cười, "Mẹ, Nguyệt tỷ nhi ngoan ngoãn
thật
thà, nó là con
gái
con, con
sẽ
chuẩn bị đồ cưới cho nó, rồi sau này chọn cho nó
một
nhà giàu có,
không
để nó thiệt thòi. Quế tỷ nhi cũng có tam ca và tẩu tử lo, con
không
tiện can thiệp, con chỉ có thể
nói
là đồ cưới của con bé con cũng
sẽ
chuẩn bị, chắc chắn
không
ít hơn Nguyệt tỷ nhi. Nhưng mà
anh
tỷ nhi, đại ca mất rồi, lại chỉ có
một
đứa con
gái, con bé và đại tẩu là
cô
nhi quả phụ, từng chịu bao nhiêu vất vả bên ngoài, giờ mới về nhà được có mấy ngày. Đây là cái Tết đầu tiên của con bé ở nhà, con thiên vị nó mấy phần
thì
có làm sao chứ?"
Đại Ngô thị nhíu mày
nói: "Nhưng con cũng phải có chừng mực, dù sao cũng là chị dâu, cháu
gái, đừng để người ngoài
nói
ra
nói
vào."
Phó tứ lão gia cười lạnh, "Miệng của người khác cũng mọc
trên
người họ, họ muốn
nói
gì cho họ
nói. Nếu như Phó lão tứ sợ miệng lưỡi người đời
thì
năm đó làm sao dám
đi
theo thuyền buôn với người trong huyện."
Đại Ngô thị
không
biết
nói
gì hơn, "Giờ con cũng có con cái, có
sự
nghiệp, ta cũng
không
quản thúc nổi nữa... Ta chỉ nghĩ cho con, con
không
sợ người đời
nói
ra
nói
vào, chẳng lẽ vợ con cũng
không
sợ sao? Còn đại tẩu con
thì
sao? Còn cả
anh
tỷ nhi, con bé chắc gì
đã
muốn thế, con
gái
thì
nên ở nhà học tập người lớn làm thế nào để quán xuyến gia đình, học nhóm lửa nấu ăn, còn đọc sách viết chữ là việc của đàn ông con trai."
Phó tứ lão gia nheo mắt, hóa ra mục đích chính hôm nay của mẹ ông
không
phải nằm ở chuyện chiếc hộp đựng giấy bút kia. Ông ngả lưng vào lưng ghế, cần chén trà uống
một
ngụm, "Người biết rồi ạ?"
Đại Ngô thị tức giận, giọng cũng run run: "Con định cho
anh
tỷ nhi
đi
học sao? Định làm loạn cái gì thế hả? Con ra ngoài xem trong cái huyện này, có ai nhàn rỗi
không
có việc gì tự nhiên lại cho con
gái
đi
học
không?"
Lời tác giả:
Trình văn: Sau kì thi, bài thi của những người thi đỗ được công khai để sĩ tử các nơi sao chép lại. Quan chủ khảo cũng viết bài để làm mẫu cho các sĩ tử cho kì thi lần sau.
nói
một
cách đơn giản, đây chính là những bài được điểm cao được đem ra làm văn mẫu.