Ánh trời chiều tà tà, in bóng trên dòng sông, một chiếc thuyền chẫm rãi trôi hững hờ, Đoàn Thị Điểm khẽ tựa bờ vai Nguyễn Toản, lắng nghe Nguyễn Toản đang chậm rãi chậm rãi kể về đủ mọi chuyện trên trời dưới biển. Thỉnh thoảng là tiếng xuýt xoa sau đó xen lẫn tiếng cười giai nhân lan toả muôn nơi.
Một cơn gió mây thoáng quá, Đoàn Thị Điểm khẽ rùng mình, Nguyễn Toản nhẽ nhàng ôm Đoàn Thi Điểm vào lòng, cuối người xuống, đặt một nụ hôn. Thật lâu, hai người buông ra, Đoàn Thị Điểm đôi má ửng hổng, chôn mình thật sâu trong lòng Nguyễn Toản, mễm nhũn, ngẩng đầu:
" Chàng định bao giờ trở lại Cô Ba, nghe chàng nói, thϊếp cũng vô cùng mong chờ đặt chân đến."
" Sắp thôi, có lẽ sau khi diệt quân Lê ta sẽ đi, không sớm nữa. Nhân lúc này cũng lên sắp xếp một chút. Có thể chuyến đi này sẽ lâu." Nguyễn Toản cười.
" Thϊếp sẽ đi cùng chàng. Giờ chàng đi đâu, thϊếp cũng theo." Đoàn Thỉ Điểm nũng nịu, kiên quyết.
Nguyễn Toản đung ngón tay, chỏ lên trán:
" Ngốc, chuyến tới sẽ khó khăn, nàng lại đang bụng mang dạ chửa, đi sẽ bất tiện. Ở đây là tốt nhất, ta hứa với nàng sẽ đi sớm về sớm."
" Hừ. Chỉ được cái mồm, đàn ông các chàng ai cũng vậy."
Biết Đoàn Thị Điểm sinh khí, Nguyễn Toản ngon ngọt dỗ dành. Đồng thời cũng chậm rãi chèo thuyền về khí mặt trời xuống núi.
........
Trong khi, Nguyễn Toản cùng giai nhân đang chìm đắm trong men say, tình yêu. Nguyễn Huệ cùng đoàn người cũng bận rộn không thôi. Sau chuyến đi ban đầu, Nguyễn Toản giới thiệu cho mọi người những điều đang thử nghiệm ở làng Đại, mọi người nhanh chóng bị thu hút bởi sự tò mò.
..........
Khu đất cằn cỗi cuối làng, Nguyễn Huệ đang sóng vai cùng Nguyễn Long, quan sát buổi huấn luyện. Quân lính của Nguyễn Toản đang thực hiện bài tập hàng ngày, mỗi người vác trên lưng bao cát bắt đầu chạy xung quanh, tiếp đến là những bài đu xà đơn, chống đẩy, bơi lội..... biết Nguyễn Huệ thắc mắc, Nguyễn Long cười:
" Tất cả đều là nông dân, được công tử tuyển chọn lấy để huấn luyện. Theo công tử nói, trước hết là rèn thể lực, khi tập luyện mang theo bao cát, ban đầu có khó khăn, nhưng lâu dần sẽ quen, đến lúc hành quân thực sự thì cũng không bị mệt . Cũng như để rèn luyện sức bền. " rồi không khỏi cảm thán: " Mới đầu, hầu như không ai vừa vác vừa đi nổi 1 vòng, nhưng giờ đều 5 vòng đơn giản. Đúng là tiềm lực ckn người vô hạn."
Nghe vậy, Nguyễn Huệ gật đầu đồng ý, mỉm cười:
" Dù sao bắt đầu như vậy là ổn. Chậm rãi. Nhưng để đào tạo được tinh binh, khí thế là chưa đủ."
" Vâng, thuộc hạ có nói với công tử, nhưng nghe người nói đùa rằng: " thời đại mới đã đến." Người lính có thể võ công không cần quá giỏi nhưng có thể khiến vạn người khϊếp sợ." Nguyễn Long lắc đầu than.
" Ồ. Có thể đệ ấy nghĩ cái khác. Khó thể phỏng đoán a." Nguyễn Huệ bất ngờ nói.
Sau đó, Nguyễn Huệ rảnh rỗi tham gia cùng mọi người, khiến doanh trại thường xuyên im ắng, trở lên nhộn nhịp, những cuộc thi chạy diễn ra, cả doanh trại tràn ngập tiếng cười nói.
.......
Nguyễn Thϊếp, Trương Văn Hiến cùng Đoàn Trác Luân thì ngồi trong lớp học ở giữa làng, chăm chú ngồi lắng nghe, nhận biết bảng chữ cái( A, B, C....) cùng mọi người. Lớp học có đủ già, trẻ gái trai lên sự xuất hiện của ba người cũng không gây tò mò. Bởi mỗi ngày có vô số người đến học. Nhưng nho sĩ mà biết, sẽ mắt chữ A, mồm chữ O kinh ngạc, bởi ba người đều là danh nhân, nổi tiếng văn hay chữ tốt, môn sinh trả dài cả nước, vậy mà ngôi nghe một đứa trẻ dậy, thỉnh thoảng bị quát mắng vì làm sai.
Chữ Nôm tuy đã tinh giản và chữ viết của người Việt, thế nhưng là chữ tượng hình, rất khó để truyền bá rộng rãi. Cùng với việc, đã quen đọc và viết chữ Quốc Ngữ, cảm thấy vô cùng thuận tiện. Mặt khác, kể ra cũng thật may mắn, trong lần bắt được Tony Đặng, Nguyễn Toản cũng tra hỏi biết tại sao hắn là một người Tây lại có thể truyền bá được, đó chính là dùng từ điển của Bá Đa Lộc phiên âm Kinh thánh từ chữ Latin ra tiếng Việt. Biết chuyện chữ Quốc Ngữ sẽ trở thành Quốc Ngữ là lẽ tất yếu của lịch sử
Nguyễn Toản không ngần ngại chi ra số tiền thật lớn để thúc đẩy mọi người học chữ Quốc Ngữ, ra rất nhiều điều ban thưởng như: học thuộc lòng bảng chữ cái sẽ được 5 quan tiền, viết văn bằng chữ quốc ngữ thì được một con lợn..... nên gia đình nào có trẻ con cũng tống đến học, không cho lêu lổng, dù sao tiền bạc luôn có dụ hoặc. Xa hơn, Nguyễn Toản muốn truyền bá để nó trở thành bắt buộc nếu muốn làm quan, có địa vị xã hội.
Giữa trưa, buổi học tan, Nguyễn Thϊếp vừa đi vừa lẩm bẩm:
" O tròn như quả trứng gà
Ô thì đội mũ Ơ già có râu.
O A-a: hai chữ khác nhau
A khác bởi cái móc câu thêm vào.
A Ă Â thì thế nào?....."
Đọc đến đây ngập ngừng, đi bên Trương Văn Hiến nhắc:
" Â đội cái nón Ă đầu trăng treo.
B-b(bờ) L-l(lờ) có thân cao kều
B khác bởi cái chân khoèo mà thôi.
E Ê chị em sinh đôi
Ê đầu đội nón E thời trọc trơn.
Chữ C(cờ) còn dễ nhớ hơn
Chữ O khuyết góc thành luôn chữ C.
Hỏi ai có biết D-d(dờ) Đ-đ (đờ)
Móc dài dính với chữ O là thành. "
Nguyễn Thϊếp gật gù:
" Đúng là huynh nhớ thật lâu, ta có tuổi rồi."
" Haha. Ta cũng mang máng thôi. Có Trác Luân huynh đệ buổi đầu đã đứng đầu lớp rời."
Trác Luân ngượng ngùng:
" May mắn, may mắn, đệ cũng phải học nhiều. Không ngờ Nguyễn Toản nghĩ ra bảng chữ câi này thạt hay, đơn giản mà dễ nhớ. Haha."
" Đúng, đúng." Cả hai người phụ hoạ.
.........
Nguyễn Quỳnh thì đang hì hục bên lò VN, đây cũng là lần khai lò thứ mười.
Lò được xây dựa theo mô phỏng của lò Besemer, ọi người đang cho nguyên liệu vào, quặng sắt, Than đá một lớp mỏng đá vôi nhằm khử thành phần tạp chất trong quặng sắt, lỗ thông hơi nhằm thổi oxy liên tục vào thép đang nóng chảy. Đây la nguyên lý chính sản xuất thép theo quy trình Bessemer. TUy chất lượng thép không qua cao nhưng sẽ cho số lượng và chất lượng đồng đều.
Nhưng hiện tượng vẫn như vậy, khoa vẫn bốc ra mù mịt, Nguyễn Quỳnh trải qua mấy lần, nói:
" Có thể mọi người cho quá nhiều vôi, với lại lượng õy dẫn không đủ, thử cho bớt voii, tăng thêm lỗ dẫn khí oxy xem."
Tuy Nguyễn Quỳnh còn trẻ với lại mới bắt đầu, nhưng từ khi bắt tay cùng thì khá tích cực lên mọi người nghe theo.
Làm xong tất cả đã sẵn sàng chỉ chờ gió đông, dưới ánh năng mơn man của mùa thu, ai ai cũng hồi hộp. Thành hay bại thắng hay thua là vào lúc này.