Chương 2:
Yến Tư Không ra khỏi thư phòng Nhan Tử Liêm rồi mà trong lòng vẫn có phần hoảng hốt.
Người Nhan Tử Liêm nhắc tới lại là công chúa Vạn Dương – con gái của Hiền phi, biểu muội* của Phong Dã.
*Biểu muội: em họ
Theo Nhan Tử Liêm thấy, Hiền phi là muội ruột Tĩnh Viễn vương, thế lực thân thích mạnh mẽ, công chúa Vạn Dương còn thông minh lanh lợi, được hoàng đế quý mến, nếu Yến Tư Không thật sự trở thành Phò mã, nhất định sẽ như diều gặp gió, một bước lên mây, sau này vô luận trong triều có mưa gió thế nào, cũng không ai có thể dễ dàng đả động y.
Nhan Tử Liêm từng đề cập chuyện này với Chiêu Vũ đế nhưng Chiêu Vũ đế lại không nói rõ có được hay không, chỉ từ chối bảo rằng Vạn Dương vừa lên mười lăm, hai năm sau bàn lại. Tuy vậy, miễn là không cự tuyệt thì trong lòng Nhan Tử Liêm hơn nửa chuyện đã thành.
Hôm nay Yến Tư Không mới chắc chắn, y tiêu tốn cả một năm trời, rốt cuộc cũng trở thành môn sinh được coi trọng nhất, là người nối nghiệp tương lai của Nhan Tử Liêm, thế nên bây giờ lão đã lót đường cho y. Y cũng quả thực có đầy đủ điều kiện Nhan Tử Liêm muốn, lại duy chỉ còn chưa thành gia lập thất. Quyết định lần này của Nhan Tử Liêm rất chu toàn, y hẳn phải cảm kích rơi nước mắt, trong lòng tràn đầy vui mừng mới đúng.
Chỉ là vừa nghĩ tới công chúa kia là biểu muội Phong Dã, mà Phong Dã...Phong Dã thì sao đây?
Yến Tư Không vỗ trán một cái, để đầu óc tỉnh táo lên.
Y cần gì phải suy tính Phong Dã ra sao chứ?
Có lẽ Phong Dã còn thú thê sớm hơn y, có lẽ Phong Dã chỉ trẻ tuổi ngông cuồng nên nhất thời hứng thú, chờ khi tươi mới qua đi sẽ không còn nhắm vào y nữa. Vô luận ra sao thì có thể trở thành rể hiền của hoàng đế, cũng là chuyện tốt trong thiên hạ, chắc chắn sẽ giúp được y rất nhiều.
Cưới người nào, tất nhiên phải cưới người hữu dụng nhất, không phải công chúa Vạn Dương thì sớm muộn cũng là người khác.
Y với Phong Dã cuối cùng sẽ đường ai người nấy đi, mối quan hệ mập mờ lại phiền toái này rồi cũng trở thành cúc vàng ngày mai* mà thôi.
*Cúc vàng ngày mai: ý chỉ sau mùng chín tháng chín, hoa cúc sẽ khô héo, không còn gì để thưởng thức nữa. Ám chỉ việc đã qua hoặc vô nghĩa. Hoặc tỷ dụ như thứ đã mất đi tác dụng.
--------------------------------------------------
Rét đậm ùa về, nhiều phủ vùng phía Nam sông Trường Giang nhao nhao dâng thư lên triều đình, nói rằng mắc nạn tuyết sáu trăm năm mới gặp một lần, khiến vô số vật nuôi của bách tính chết rét và bị thương, thỉnh cầu triều đình chi tiền tránh đông.
Thời tiết năm đó cực kỳ cổ quái, phương Bắc ấm hơn mấy năm trước rất nhiều nhưng phương Nam lại đông lạnh khó chịu, bách tính phương Nam vốn không có nhiều sức của để chống lạnh, gặp phải nạn tuyết liền ứng phó không kịp, tổn thất trầm trọng.
Theo ghi lại thì lần trước từng xuất hiện khí hậu cực đoan như vậy, và cũng ở Lưỡng Hán.
Cái nạn cực kỳ bất thường này đã làm chấn động cả triều đình, trong chốc lát khiến lòng người bàng hoàng không thôi.
Trên buổi lâm triều, Chiêu Vũ đế nghị luận với quân thần chuyện cứu trợ thiên tai, không nghĩ rằng chuyện này lại gặp vô vàn khó khăn.
Một là tuyết rơi nhiều làm tắc nghẽn đường lớn, lương thảo và quần áo khó chuyển vào, quan trọng nhất là, nạn này lại rơi vào cuối năm, quốc khố căng thẳng.
Buổi lâm triều kéo dài từ lúc trời tờ mờ sáng đến gần xế trưa, nghe nói cuối cùng vẫn không thương nghị ra đối sách nào hay.
Nhan Tử Liêm bãi triều liền trở về các Văn Uyên, liên tục than thở, chân mày khó giãn, khiến chúng Hàn Lâm không dám thở mạnh.
Một lát sau, Nhan Tử Liêm gọi Yến Tư Không và Thẩm Hạc Hiên vào phòng.
Hai người cung kính ngồi ngay ngắn.
"Phương Nam gặp nạn tuyết, các con đều nghe nói rồi chứ?"
Hai người gật đầu.
"Buổi lâm triều hôm nay, ài..." Nhan Tử Liêm sờ trán: "Mãi không dứt nổi cuộc tranh luận cứu trợ thiên tai."
Yến Tư Không hỏi: "Bệ hạ đã có chỉ thị gì chưa?"
Nhan Tử Liêm lắc đầu, nhìn bọn họ: "Mới vừa rồi ta thương nghị với chư vị đại thần song vẫn không có kết quả. Chuyện này vốn không tới phiên hai người các con suy nghĩ, nhưng các con là thị độc của Thái Tử, lão sư đào tạo ra các con, chính là đào tạo cho quốc vương tương lai, thế nên, ta muốn nghe ý kiến các con."
Hai người nhìn nhau, Yến Tư Không đưa tay ra làm động tác "mời" Thẩm Hạc Hiên.
Thẩm Hạc Hiên hắng giọng một cái: "Chuyện nạn tuyết, khó thì khó ở quốc khố cạn kiệt. Mấy năm nay vì chống lại man di mà tiền chi cho quân phí khổng lồ, nay còn là ải cuối năm*, thuế nộp lên đã tiêu hết cả rồi, học sinh cho rằng, bây giờ quan trọng nhất chính là góp bạc."
*Ải cuối năm: chỉ cuối năm âm lịch. Trước kia vay ai, người vay phải trả nợ vào lúc này, như vậy sang năm mới như qua cửa ải, cho nên được gọi là cửa ải cuối năm.
"Chuyện này ai chẳng rõ." Nhan Tử Liêm tức giận: "Nhưng góp bạc thế nào, con có kế gì hay không?"
Thẩm Hạc Hiên trầm ngâm chốc lát: "Học sinh cho rằng, có thể thu thêm một khoản thuế biển ở vùng Giang Nam để giải nạn quốc khố cạn kiệt."
Vẻ mặt Nhan Tử Liêm không thay đổi nhưng trong mắt lại vụt qua một tia không vui.
Yến Tư Không thầm nghĩ, tên Thẩm Hạc Hiên này rốt cuộc là dốt nát hay to gan vậ, ngay cả lời này cũng dám nói ra.
Nhan Tử Liêm xuất thân từ danh gia vọng tộc vùng Giang Nam, Giang Nam là đất giàu có và sung túc, tạo ra nhiều tài tử đại nho, văn nhân mặc khách. Khoa thi nào, số học sinh Giang Nam cộng lại cũng đều hơn nhiều các tỉnh trong cả nước, bởi vậy mà phần lớn quan viên thuộc phái trí thức của Nhan Tử Liêm đều đến từ đây, mới có khả năng bên tám lạng người nửa cân với phái hoạn quan.
Chính thương* song hành thế nên quan viên và thương nhân các vùng đều qua lại với nhau bằng quan hệ thông gia, Nhan Tử Liêm tất nhiên sẽ giảm thuế cho các phú thương phú nông đồng hương, mà thuế biển là thuế nặng ở đây, dưới sự trù tính của quan viên giới trí thức thì đã ít hơn rất nhiều so với thời Thịnh Ninh tông.
*Chính thương: Chính trị và thương mại
Kỳ thực lời Thẩm Hạc Hiên có lý, đánh thuế nặng vùng giàu có và sung túc, cân bằng lại khoảng cách giàu nghèo, thì nạn tuyết này sẽ đỡ hơn nhiều. Chỉ là, tăng thuế biển sẽ đắc tội với một nhóm thế gia Giang Nam, lại thêm bấy lâu nay đảng hoạn quan dùng thuế biển chèn ép, hai phe không biết đã tranh chấp bao nhiêu lần vì thuế biển, sao Nhan Tử Liêm chịu dùng đá đập chân được.
Yến Tư Không bội phục dũng khí của Thẩm Hạc Hiên, cũng đổ mồ hôi hột thay cho hắn. Bởi vì tính thẳng thắn của Thẩm Hạc Hiên đã nhiều lần chọc Nhan Tử Liêm không vui, mà Nhan Tử Liêm yêu mến mình cũng có liên quan đến chuyện Thẩm Hạc Hiên làm lão thất vọng.
Giọng Nhan Tử Liêm quả nhiên lạnh đi vài phần: "Tăng thuế quá mức, há chẳng phải tháo tường Đông bổ tường Tây hay sao, hành động này tất khiến dân oán sục sôi, hoang đường."
"Lúc bất thường, tất phải có..."
"Im miệng!" Nhan Tử Liêm không giấu nổi cơn giận của mình, lão chuyển sang Yến Tư Không: "Tư Không, con có kế gì hay không?"
Bản thân Yến Tư Không nghe có nạn tuyết, cũng biết đây là một cơ hội.
Dựa theo kế hoạch ban đầu của y là Xà Chuẩn thành công truyền tin tức "Lương vương muốn phản" cho Dạ Ly rồi để lọt vào tai Tạ Trung Nhân, sau đó lan truyền lời đồn ra toàn thành, kinh động đến cả hoàng thượng, để thực hiện kế này cũng phải cần ít nhất ba tháng, lại thêm thời gian hoàng thượng điều tra Lưỡng Hồ, suy nghĩ kế sách nữa, rồi vô luận có động tĩnh hay không thì sợ rằng cũng phải đến một hai năm. Hơn nữa, Lương vương không có hành động thật sự thì cuối cùng chuyện này hơn nửa là không giải quyết được gì. Y muốn bày ra một cái bẫy lâu dài, rải một cái lưới thưa, trước mắt chỉ là gieo hạt nghi ngờ trong lòng hoàng đế mà
thôi.
Nhưng nạn tuyết lần này, nếu biết cách sử dụng thì y trồng không chỉ là một hạt giống mà có thể là một cái cây nhỏ, còn về nó có thành đại thụ che trời hay không thì phải nhờ các phe tới "tưới nước lấp đất".
Yến Tư Không vội nói: "Lão sư, học sinh cho rằng, quốc khố căng thẳng cũng không phải chỉ mất ở khoản thuế má. Các chi tiêu cho cung đình, quân phí và dòng họ luôn là chi tiêu chính trong nhiều năm qua, nếu muốn bồi bổ quốc khố thì phải bắt đầu từ phần chính đó."
Nhan Tử Liêm gật đầu: "Đúng vậy, năm gần đây, để nuôi dưỡng quân đội, Hộ bộ thượng thư* đã phải vất vả ngày đêm, khoản chi nào cho quốc gia có thể tiết kiệm thì tiết kiệm. Nhưng con nói xem, ba cái chính này, nặng nhất nhưng cũng khó cắt giảm nhất."
*Hộ bộ thượng thư: chủ yếu quản lý kinh tế quốc gia, bao gồm hộ khẩu, thu thuế, nông nghiệp, thương nghiệp, dự toán các khoản chi ngân sách quốc gia.
"Quân đội dùng để giữ nền tảng lập quốc, còn cung đình là mặt mũi của hoàng gia, đều là tiết kiệm mà không tiết kiệm nổi, chỉ có..." Yến Tư Không muốn nói lại thôi.
Nhan Tử Liêm đương nhiên hiểu, lão lại trầm mặc một lần nữa.
Đại Thịnh đã nối ngôi được hơn hai trăm năm, dòng dõi hoàng thất ngày càng mở rộng, đám phượng tử long tôn này hưởng thụ bổng lộc triều đình, còn thêm cả đất phong, không phải trả thuế, mà lòng tham vẫn không đủ, vẫn muốn ỷ vào quyền thế để bóc lột tấc đất mảnh vườn của nhân dân. Thế nhân ai cũng biết, chi tiêu cho dòng họ là một tâm bệnh của Đại Thịnh, loại không được mà sửa cũng chẳng xong, vốn không dễ để thay đổi cả thần cả triều.
Nhan Tử Liêm thở dài: "Chi tiêu cho dòng họ sợ rằng còn khó hơn cả cắt giảm quân phí và chi tiêu cho cung đình."
"Đến khi không còn đường nào khác rồi, bề tôi chúng ta tất phải gánh chịu tai họa." Yến Tư Không nghiêm mặt: "Học sinh hẳn không phải người đầu tiên nhắc tới chuyện cắt giảm bổng lộc cho hoàng tộc, chỉ sợ không phải riêng chuyện này đâu."
Nhan Tử Liêm khoát khoát tay: "Có một vài chuyện, khi còn trẻ lão sư luôn muốn làm nhưng cứ mãi không tài nào bước nổi một bước kia, cho dù là bây giờ..." Lão trầm giọng: "Lão sư không phải sợ hãi, mà là chuyện này dính dáng đến quá nhiều thứ, không thể làm bừa được."
Yến Tư Không chắp tay đáp: "Học sinh hiểu. Nước ta mênh mông rộng lớn, nhất định có cách giải nạn hay hơn."
Nhan Tử Liêm không được như ý mà gật đầu.
Thẩm Hạc Hiên thì nhíu mày thật chặt.