Nhiệm vụ của anh là hướng tới Mông cổ, điều trarõ lai lịch của những người này. Nếu trong số những người này quả thực có nhân viên tình bảo Trung Quốc thì anh phải tìm hiểu rõ ý đồ của họ, báo cáo với tôi ngay lập tức; ngoài ra, nếu có khả năng, chúng ta cũng có thể phát triển người của mình trong nhóm bọn họ, sau đó lại phải về Trung Quốc...
1
Hàn Giang quay lại chỗ mọi người, họ trông thấy vết son trên môi Hàn Giang thì đều hiểu ngay chuyện gì xảy ra. Hàn Giang vội vàng lau vết son, sau đó phát vé tàu ọi người. Đường Phong nhìn vé tàu, bốn giờ 15 phút chiều, hiện giờ vẫn còn sớm. Vậy là bốn người đành phải ngồi ở ghế, chờ đợi chuyến tàu vào bến.
Đường Phong cảm thấy thời gian trôi qua quá chậm chạp, chốc chốc anh lại nhìn đồng hồ, rồi lại sờ sờ kệ tranh ngọc và cuốn sổ ghi chép của Misha đi trong ba lô.
Nơi họ đang ngồi không có mấy người đi qua, chỉ thỉnh thoảng có vài ba hành khách ra khỏi ga bằng cửa phụ mới qua đây.
Đúng lúc bốn người đang nhàm chán uể oải thỉ từ đầu bên kia ga tàu bỗng có một ông người Nga to béo tiến về phía họ. Đường Phong và Hàn Giang đều để ý nhìn, trông ông ta cũng xấp xỉ tuổi Makarov nhưng mặt mày hồng hào, tươi tắn, nhìn cách ăn mặc là biết ngay người thành đạt.
Ông người Nga kéo theo một chiếc va li, chậm rãi tiến về phía nhóm Đường Phong. Hình như ông ta cũng đã để ý tới Đường Phong và mọi người, nên ánh mắt lần lượt lướt qua bốn người trên ghế. Khi ánh mắt ông ta chạm phải ánh mắt Hàn Giang, anh liền giật thót tim, “Ánh mắt này chắc chắn không phải người thường!” - Hàn Giang âm thầm suy luận, và lập tức cảnh giác. Cuối cùng người đó dừng ánh mắt trước Makarov, rồi bước chân ông ta chậm dần, chậm dần, cuối cùng dừng lại hẳn trước mặt Makarov. Makarov cũng chăm chú nhìn ông già trước mặt mình, rồi đột nhiên, ông già người Nga trước mặt ngạc nhiên reo lên: “Ivan, anh là Ivan phải không? Còn nhớ tôi chứ?”
“Ông là...”
“Tôi là Pavel đây!”
“Ồ, Pavel... Mông Cổ!”
“Đúng rồi, chúng ta từng làm việc với nhau tại Mông Cổ, bao năm không gặp rồi, anh không thay đổi nhiều lắm, tôi vừa nhìn thấy là nhận ra anh ngay!”
“Ngược lại anh thay đổi nhiều quá đấy, trông anh ăn diện này, phát tài ở đâu rồi hả!”
“Khà khà!” - người này bật cười, “Phải rồi, chúng ta cả đời làm việc cho KGB, kết quả hai bàn tay trắng.
Sau khi KGB giải thể, tôi đã tự làm ăn, trước tiên là bán chút tình báo thương nghiệp, sau đó mở một công ty tư vấn, vừa mới từ Matxcơva về.”
“Xem ra anh vẫn hành nghề cũ hả!”
“Không thể để mất nghiệp vụ mà! Mà anh đi đâu đấy? Mấy cậu này là ai?”
“Ồ, tôi chuẩn bị đưa mấy người bạn Trung Quốc đến Matxcơva du lịch một chuyến!” - Makarov nói dối.
Pavel lại nhìn Đường Phong, Hàn Giang và Từ Nhân Vũ, sau đó đột nhiên thay đổi sắc mặt, khuôn mặt tươi cười ban nãy bỗng chốc đanh lại. Pavel kéo Marokov nép vào một góc khuất, ở đó thì thầm to nhỏ với ông. Hàn Giang nghi ngờ nhìn Makarov và Pavel, rồi quay lại hỏi Đường Phong và Từ Nhân Vũ: “Hai người họ lúc nãy rì rầm gì vậy? Người đó là ai?”
“Hình như trước đây cũng xuất thân từ KGB, tôi nghe không rõ lắm, để tiến sỹ Từ nói đi!” - Đường Phong tra lời.
Từ Nhân Vũ liếc nhìn Makarov và người đàn ông cách đó không xa, nói: “Nếu tôi nghe không nhầm thì người ban nãy là đồng nghiệp trước đây của Makarov, đã nhiều năm họ chưa gặp nhau, hỏi thăm nhau vài câu. Nhưng sau đó ông ấy nói với Makarov là ‘Anh có còn nhớ mấy người Trung Quốc ở khu căn cứ năm nào không, sau đó sắc mặt của Makarov cũng biến đổi, tôi cũng không biết họ đang nói về cái gì.”
Đường Phong và Hàn Giang nghe Từ Nhân Vũ nói xong, quay đầu lại nhìn Makarov và người đàn ông kia, họ vẫn chưa nói chuyện xong. Chỉ thấy người đó càng nói càng hăng, sắc mặt Makarov càng lúc càng căng thẳng, mãi cho tới khi người đàn ông đó bỏ đi, Makarov mới mặt mày lầm lì quay lại cạnh Đường Phong. Anh thấy Makarov mặt mày cau có, sắc mặt thật khó coi liền quan tâm hỏi ông: “Lão Mã, bác sao thế, sắc mặt bác sao..
Makarov xua xua tay với Đường Phong, ngồi xuống, thẫn thờ nhìn về đường ray phía xa xăm, mãi một lúc sau, mới chậm rãi nói: “Người ban nãy là đồng nghiệp của tôi trước đây ở KGB, ông ấy nhắc đến một chuyện cũ, một chuyện cũ đáng sợ! Sao tôi lại gặp ông ta ở đây nhỉ, đúng là số phận!”
“Chuyện cũ đáng sợ? Rút cuộc là chuyện gì vậy?” Makarov nhìn Đường Phong, hình như đang suy nghĩ xem có nên kể chuyện này ra hay không, cuối cùng ông thở dài một tiếng, đáp: “Vậy thì phải bắt đầu kể lại từ lần đầu tiên tôi đến số 11 quảng trường Lubyanka.” “Số 11 quảng trường Lubyanka, tổng bộ KGB!” - Đường Phong lập tức cảm thấy hứng thú.
“Đúng vậy..- Makarov nặng nề tựa vào ghế, ông hồi tưởng lại những năm tháng xưa cũ của mấy chục năm trước trong KGB.
2
Shelepin thất thế trên mặt trận chính trị khiến Makarov ngày đêm bất an, nhưng anh không thể ngờ rằng trong lúc anh đang quẩn quanh không biết làm cách nào thì một tờ thông lệnh từ Matxcơva đã đưa anh tới số 11 quảng trường Lubyanka.
Giống như lần đầu tiên tới quảng trường Lubyanka, lần này, Makarov cảm thấy khủng hoảng như chưa bao giờ từng khủng hoảng bởi bất an và áp lực. Anh được đưa vào phòng làm việc của chủ tịch mới nhậm chức Yuri Vladimirovich Andropov. Đây là một phòng làm việc rộng rãi hào nhoáng, nằm trên tầng ba của tòa nhà tổng bộ KGB, có thể từ đây quan sát toàn bộ quảng trường phía dưới. Trên bàn làm việc rộng rãi có đặt một dãy điện thoại, có máy nối thẳng với Cục chính trị, có máy nối với Bộ quốc phòng, có máy nối với các bộ phận cấp dưới của KGB, dĩ nhiên, quan trọng nhất vẫn là máy kết nối trực tiếp với cung điện.
Khi Makarov lần đầu tiên nhìn thấy Andropov, anh vẫn không thể ngờ khuôn mặt đằng sau cặp kính to đùng đó lại có ngày có thể ngồi trên đỉnh cao, làm chủ tịch KGB. Lúc này trong mắt Makarov, Andropov mặc bộ lê đen từ đầu đến chân, đeo kính gọng to, trông giống một vị giáo sư đại học hoặc là một kỹ sư của công trường nào đó hơn là chủ tịch một cơ quan an ninh.
Andropov đang đọc một văn kiện được gửi tới, ông nhấc nhẹ gọng kính trên mũi, nhìn Makarov trước mặt một cái, bình tĩnh nói: “Đồng chí Makarov, mời ngồi!”.
Andropov không có đôi mắt sắc lẹm như Shelepin, hoặc ít nhất là cũng không thể hiện trước mặt Makarov. Giọng điệu ông ta hòa nhã, ánh mắt hiền từ, đây có lẽ là ấn tượng khác nhau về hai nhân vật lớn và danh tiếng trên đài chính trị để lại trong Makarov.
Trong lòng Makarov vẫn thấp thỏm không yên, trán anh lấm tấm mồ hôi, anh không hiểu rốt cuộc là có chuyện gì quan trọng mà chủ tịch KGB trong lúc bận rộn nhường vậy, vẫn đích thân triệu mình tới. Andropov đọc xong trang văn kiện cuối cùng liền ngẩng đầu nhìn Makarov, quan sát kĩ lưỡng một hồi, sau đó gọi thẳng cả họ cả tên của Makarov: “Đồng chí Ivan Petrovich, đồng chí có biết tại sao lại được gọi tới đây không?”
Makarov giật thót tim, xem ra nhân vật tầm cỡ trước mặt này đã biết rất rõ về mình, anh định thần lại, trả lời bằng giọng quân nhân: “Không biết!”
Andropov nhìn thấy sự lo lắng trong lòng Makarov, miệng hé cười: “Ivan Petrovich, không phải căng thẳng, thư giãn chút đi. Trước khi anh tới, tôi đã xem qua toàn bộ hồ sơ của anh, trong hồ sơ của anh có hai điểm thu hút sự chú ý của tôi. Thứ nhất, anh quả thực rất xuất sắc, năng lực trên các phương diện đều nổi trội, điều này rất tốt; thứ hai, trước khi anh gia nhập với chúng tôi, thì đã từng phục vụ trong tập đoàn 39 của khu quân đội Baikal, lại còn từng tới Mông cổ và Trung Quốc, điều này càng thu hút tôi. Tôi nghĩ rằng cũng chính hai điều này đã thu hút đồng chí Shelepin đảm nhiệm trước tôi.”
Khi Andropov nhắc tới cái tên Shelepin, Makarov bất giác toàn thân run rẩy, ban nãy anh còn ra sức suy đoán xem Andropov triệu anh tới đây làm gì, giờ thì đầu óc lại trống rỗng. Những biến đổi sắc thái rất nhỏ của Makarov không lọt qua được mắt Andropov. Ông ta thu lại nụ cười, mặt không chút cảm xúc nói: “Đừng trách tôi nói thẳng, Ivan Petrovich, gần đây tôi nhận được rất nhiều lời đàm tiếu và tố giác không có lợi cho anh...”, mới nghe tới đây, toàn thân Makarov đã cứng đơ, anh đã không còn nghe rõ những gì Andropov nói sau đó, bởi lúc này anh lại đang nghĩ tới những oan hồn chết trong đợt “đại gột rửa” tại Lubyanka những năm 30.
3
Đúng lúc Makarov nghĩ rằng vận đen đang giáng xuống đầu mình thì Andropov lại đột nhiên đứng dậy khỏi ghế sau bàn làm việc. Makarov giật bắn mình, cũng đứng ngay dậy. Andropov nói tiếp: “Tuy những đàm tiếu và tố cáo này rất bất lợi cho anh, nhưng tôi chưa từng tin như vậy, anh hoàn toàn có thể yên tâm. Tất cả những lời đàm tiếu và tố giác bất lợi cho anh đến chỗ tôi đây thì coi như đã đến điểm kết thúc”. Andropov ngừng lại một lúc, sau đó bước tới cạnh tấm bản đồ to treo trên tường, chăm chú nhìn tấm bản đồ hồi lâu rồi đột nhiên quay lại hỏi Makarov: “Anh có muốn đến phương Đông một chuyến nữa không?”
“Phương Đông?” - Makarov mụ mị hết cả đầu óc. “Đúng! Phương Đông, Baikal, Tuva, Mông cổ và cả Trung Quốc nữa!”
“Trung Quốc? Hiện giờ không phải quan hệ giữa chúng ta và Trung Quốc rất căng thẳng sao? Lẽ nào muốn tôi bí mật đột nhập vào Trung Quốc?” - Makarov trở nên căng thẳng.
“Không, tôi vẫn chưa có kế hoạch đó, ý của tôi chỉ là có thể sẽ như vậy thôi. Chắc là anh cũng biết được một chút nội tình của Trung Quốc, ở đấy hiện đang tiến hành một đợt... nói theo cách nói của người Trung Quốc thì gọi là ‘đại cách mạng văn hóa chưa từng có trong lịch sử’, họ phòng vệ rất nghiêm ngặt, anh căn bản không thể có cơ hội xâm nhập vào Trung Quốc được.”
Makarov đã bắt đầu bình tĩnh lại, Andropov chỉ lên biên giới Trung Quốc - Mông cổ trên bản đồ, nói: “Sự tình là thế này, mấy tháng trước, lính biên phòng Mông cổ liên tục báo cáo với nhân viên tình báo của chúng ta là ở đó mấy tháng nay liên tiếp có những người vượt biên bất hợp pháp từ biên giới Trung Quốc sang.”
“Những người vượt biên bất hợp pháp? Là dân du mục ở biên giới sao?” “Không, không chỉ là dân du mục mà còn có không ít những người được gọi là thanh niên trí thức.”
“Thanh niên trí thức? Tôi đã từng biết đến, nghe nói rằng đó đều là những sinh viên trẻ tuổi thành phố!”
“Đúng vậy, họ không phải là người bản địa, bởi vậy... bởi vậy rất khả nghi.”
“Ngài sợ là trong số những người này có cả nhân viên tình báo Trung Quốc trà trộn trong đó?”
“Ừm, hoàn toàn có khả năng này, nhưng trực giác nói với tôi rằng, sự việc này không đơn giản như vậy.”
“Vậy nhiệm vụ của tôi là..”
“Nhiệm vụ của anh sẽ là tới vùng biên giới Mông Cổ, điều tra rõ tung tích của những người này. Nếu như trong số những người này quả thực có nhân viên tình báo Trung Quốc thì anh phải tìm hiểu rõ ý đồ của họ, rồi ngay lập tức báo cáo với tôi. Ngoài ra, nếu có điều kiện thuận lợi, chúng ta cũng có thể phát triển người của mình trong số những người này, sau đó lại phái họ quay về Trung Quốc. Ivan Petrovich thân mến, anh cũng biết rồi đấy, kể từ khi quan hệ giữa chúng ta và Trung Quốc rạn nứt đến nay, nhân viên tình báo của chúng ta rất khó xâm nhập vào Trung Quốc. Bởi vậy, anh nhất định phải nhớ rằng, sau khi tìm hiểu rõ tung tích của những người này, thì phải phát triển người của chúng ta trong số những người đó, điều này rất quan trọng.”
Makarov đại khái đã hiểu ra nhiệm vụ của mình, nhưng vừa mới kịp tĩnh tâm trở lại thì anh đã thấy ngay rằng, phái mình tới Mông cổ xa xôi, từ Leningrad đến Mông Cổ, nghìn dặm xa cách, đây rõ ràng là tách mình đến nơi xa tít mù khơi, mà nào có phải là nhiệm vụ gì quan trọng, chẳng qua chỉ là biến tướng của một cách đi đầy mà thôi. Anh hiểu rằng, mình đã thực sự bị thất sủng ở KGB rồi, nếu như nhiệm vụ lần này khiến cho lãnh đạo của anh không hài lòng, vậy thì chờ đợi anh sẽ là hậu quả còn nghiêm trọng hơn.
Nghĩ thấu đáo mọi thứ xong xuôi, Makarov lòng nặng trĩu đứng nghiêm rồi đáp lễ Andropov: “Xin lãnh đạo yên tâm, tôi hứa sẽ hoàn thành nhiệm vụ.”
Andropov hài lòng gật gù, sau đó nhấc điện thoại dặn dò thư kí ở đầu dây bên kia: “Gọi Kennedy Branch vào đây!” - “Kennedy Branch?” Makarov tò mò, “Kennedy Branch này là người thế nào.”
Chẳng mấy chốc, cửa phòng chủ tịch KGB đã mở ra, một người đàn ông cao gầy mặc quân phục thượng tá xuất hiện trước cửa.
4
Andropov chỉ vào thượng tá vừa mới xuất hiện, giới thiệu với Makarov: “Đây là đồng chí Kennedy Branch, cậu ấy sẽ là trợ thủ của anh, cùng anh phối hợp hành động.” “Sao cơ? Xin lỗi, đồng chí chủ tịch, tôi không nghe lầm chứ, quân hàm của tôi chỉ là thiếu tá!” – Để một thượng tá làm trợ thủ cho thiếu tá, sắp xếp như vậy khiến Makarov không hiểu ra làm sao. “Không, không sai, tuy quân hàm của đồng chí Kennedy Branch cao hơn anh, nhưng lần này anh ấy lấy công chuộc tội, bởi vậy do anh phụ trách nhiệm vụ lần này, đồng chí Kennedy Branch sẽ dốc hết sức giúp đỡ.”
“Lấy công chuộc tội?” - Makarov lại lần nữa ngạc nhiên.
“Đúng vậy, lần này là tôi lấy công chuộc tội, đồng chí Makarov, rất vui lòng cùng anh thực thi nhiệm vụ lần này”, nói xong, Kennedy Branch thân thiện đưa tay về phía Makarov, tự mình giới thiệu: “Boolean Kennedy Branch.”
“Ivan Petrovich Makarov” - Makarov cũng đưa tay ra. Tuy Kennedy Branch nói rất khách sáo nhưng Makarov lại nhận thấy chút lạnh lẽo từ đôi bàn tay băng giá của anh ta.
Không để Makarov kịp nghĩ ngợi nhiều, Andropov lại nói: “Một vài hạng mục cụ thể, đồng chí Branch sẽ nói với anh, hy vọng rằng lần hành động này của chúng ta sẽ thành công.”
Makarov và Branch đứng nghiêm, đáp lễ, rồi sau đó hai người lui ra khỏi văn phòng của Andropov.
Xuyên qua những dãy hành lang rối rắm trong tòa nhà của tổng bộ KGB, Branch bước đi như bay, Makarov hấp tấp đi theo. Hai người đều không ai nói gì, trong lòng Makarov vẫn rối bời suy nghĩ, vị thượng tá Kennedy Branch này rốt cuộc là người thế nào? Lấy công chuộc tội ư, rốt cuộc anh ta đã làm gì sai?
Hai người cứ im lặng như vậy cho đến khi tới trước một chiếc Volga màu trắng dưới lầu, lúc này Branch mới mở lời trước: “Sao vậy? Có chuyện gì không? Nếu không có gì thì đi cùng tôi tới một nơi.”
“Nơi nào?” - Makarov hỏi lại.
“Núi Lênin”
“Núi Lênin?” - Makarov chần chừ một lúc. Branch giải thích: “Chính là Đại học Matxcơva.”
“Đến Đại học Matxcơva làm gì?” - Makarov mụ mị hết cả đầu óc.
“Không phải là cần đến Mông cổ sao? Tôi muốn mượn chút sách và tài liệu về nơi đó, ngoài ra, tôi vẫn còn vài vấn đề muốn thỉnh giáo giáo sư của Đại học Matxcơva.” - Lời giải thích của Branch khiến Makarov cảm thấy người này làm việc rất cẩn trọng, khác xa với những đặc công bình thường.
Hai người lên xe, Branch vừa lái xe vừa nhìn Makarov mặt mày lầm lì qua gương chiếu hậu: “Hình như cậu có vẻ không vui?”
“Đúng là có đôi chút. Nghĩ tới việc phải đến nơi xa xôi như thế..- Makarov ngập ngừng không nói.
“Khà khà, nhìn cậu là biết ngay chỉ suốt ngày ngồi trong phòng làm việc, làm một chuyến đi xa... sao vậy, không nỡ xa vợ con?”
“Tôi vẫn chưa có con.”
“Khà khà, vậy thì không nỡ xa vợ đẹp rồi. Trước đây cậu ở bộ phận nào vậy?”
“Bộ phận phản gián của Leningrad.”.
“Đúng như tôi nói, quả nhiên là ngồi văn phòng.
Nhưng như vậy thì kỳ lạ nhỉ, làm việc ở Leningrad tốt như thế, vậy tại sao tổng bộ lại phái cậu đi thực thi nhiệm vụ đó nhỉ?”
“Bởi vì trước khi gia nhập KGB tôi đã từng phục vụ tại tập đoàn thứ 39 của quân khu Baikal, và còn từng tới Trung Quốc. Dĩ nhiên đây đều chỉ là những biểu hiện bên ngoài, còn nguyên nhân thực sự thì chỉ có thủ trưởng mới biết, có thể là do tôi đã đắc tội với ai đó.
“Ồ, cậu đã từng đến Trung Quốc cơ à?” - Branch ngắt lời Makarov hỏi.
“Đúng vậy, nhưng đó là việc trước đây rất lâu rồi, một đoạn kí ức đau khổ và khủng khϊếp.” - Makarov chau mày.
“Kí ức đau khổ và khủng khϊếp? Là như thế nào?” - Branch tò mò hỏi.
Branch vừa hỏi một cái, Makarov liền đột nhiên có phần manh động muốn trả lời, muốn kể lại cho người đồng nghiệp vừa mới quen này những bất ngờ mà anh đã gặp phải tại Trung Quốc. Nhưng bên tai anh ngay tức khắc đã vang lên lời cảnh cáo của Shelepin, nên anh nói: “Không, tôi không thể nói, bởi đó là cơ mật quốc gia.” “Ồ, nếu là cơ mật thì tôi sẽ không hỏi nữa.” Trong xe lại chìm trong im lặng.
5
Sau một hồi im lặng đến ngột ngạt, Makarov đã phá vỡ bầu không khí này: “Vậy anh ở bộ phận nào?”
Branch vừa nghe thấy Makarov hỏi mình liền đột nhiên cười nhạt, cười tới mức khiến Makarov cảm thấy mất tự nhiên. Cười xong, chỉ nghe thấy Branch nói: “Cậu hỏi tôi? Hừm hừm! Tôi từng ở rất nhiều nơi, lên lên xuống xuống. Đầu tiên là tôi phục vụ tại Tổng cục biên phòng trực thuộc quân chủng biên phòng, nói ra thì rất gần với nơi mà cậu phục vụ.”
“Baikal?”
“Đúng vậy! Siberia, Baikal hoang sơ lạnh lẽo, từ thời cổ xưa đã là những nơi lưu đày phạm nhân rồi, nhưng chỗ chúng tôi thì còn gần biên giới hơn.”
“Sau đó thì sao?”
“Sau đó, tôi lập được công và được cất nhắc đến Tổng cục biên phòng, rồi lại do một lần sai sót nên bị tổng bộ đá ra ngoài, và thế là tôi bị điều tới Cục thứ 13.”
“Cục 13, tôi vào mấy năm rồi mà chưa từng nghe thấy dưới KGB có Cục thứ 13.”
“Đúng vậy! Dĩ nhiên là cậu chưa từng nghe thấy, bởi vì Cục thứ 13 này đã bị xóa bỏ rồi.”
“Xóa bỏ rồi?”
“ừm, Cục đã bị xóa bỏ rồi, đồng nghĩa với việc tôi bị đá ra ngoài, sau đó tôi đã vào Sở 10.”
“Sở 10 phụ trách quản lý hồ sơ và văn kiện?”
“Không sai, đây chính là nơi quái quỷ được người, ta gọi là Sở hồ sơ, ngày ngày làm bạn với đống hồ sơ ngả vàng, tôi làm ở đó ba năm, vừa đúng ba năm đấy, ôi tuổi trẻ quý giá!” - Branch không ngừng than thở.
“Xem ra anh không hơn tôi vài tuổi vậy mà không ngờ kinh nghiệm lại phong phú nhường vậy!”
“Không chỉ có thế thôi đâu, hai năm trước tôi lại được điều từ Sở 10 về Tổng cục 1”
Makarov nghe vậy ngạc nhiên: “Tổng cục 1, đó chính là nơi tìm kiếm thu thập tình báo đối ngoại, anh bị phái ra nước ngoài sao?”
“Hừm, thì bị cử ra nước ngoài, nhưng không giống như kinh đô gián điệp như Vienna, Paris, Luân Đôn mà cậu tưởng tượng đâu, mà là ở tận Mông cổ xa xôi hẻo lánh. Không có vũ hội hoành tráng, mỹ nữ như tiên, cũng không có đầu mối bí mật, xe bay truy đuổi như cậu tưởng tượng, càng không có tình báo gì có giá trị. Lập công lĩnh thưởng không bao giờ đến lượt tôi. Bầu bạn với tôi chỉ có sa mạc Gobi, thảo nguyên và gió cát và một vài tin tức tình báo vô vị, không có chút giá trị nào cả.” - Giọng Branch chứa đầy sự oán thán.
“Thảo nào lần này họ để hai chúng ta đi cùng nhau, tôi bắt đầu hiểu ra rồi, thứ nhất là chúng ta đã từng ở đó, thông thuộc tình hình ở đó, đây rõ ràng là lí do rất chính đáng; hai là chúng ta đều là những người bị xếp ra ngoài hàng ngũ, tôi nghĩ đây mới chính là lí do thật sự!” - Makarov bỗng nhiên có cảm giác đã gặp người tri kỷ.
“Khà khà, cậu nói quá chuẩn, đã bóc trần được bản chất của chuyện này rồi. Nhưng có một điều có lẽ cậu vẫn chưa nghĩ tới.”
“Điều gì?”
“Tôi vốn dĩ không tin rằng chuyến đi Mông cổ lần này sẽ thu hoạch được gì, càng khỏi nói tới việc phái người của chúng ta tới Trung Quốc.”
“Đúng vậy! Theo như tôi biết, biên giới Trung Quốc phòng thủ rất chặt chẽ.”
“Bởi vậy lần này chắc là chúng ta sẽ trở về tay không. Như vậy cũng được coi là tốt rồi đấy, nếu như chúng ta có gì sơ suất, thì… hừm, thì chẳng có gì để lấy công chuộc tội cả!”
“Ban nãy thủ trưởng nói anh lần này là lập công chuộc tội, vậy rốt cuộc anh làm sai gì vậy?” - Makarov nhớ lại những lời Andropov nói với mình trong phòng chủ tịch.
Branch nhìn nhìn Makarov, giải thích: “Việc này nói ra thì rất dài, dăm ba câu nói không hết được, nhưng cậu sống với tôi lâu rồi dần dần sẽ biết.”
Xem ra Branch không hề muốn nhắc đến việc này, Makarov không hỏi nhiều nữa. Chẳng mấy chốc chiếc Volga đã tới trước tòa nhà chính của Đại học Matxcơva trên núi Lênin.
6
Branch đến Học viện Á Phi Đại học Matxcơva nhưng không may là vị giáo sư mà anh muốn gặp đã ra nước ngoài công tác. Có chút thiểu não, Branch cùng Makarov đến thư viện Gorky. Tại đây, anh mượn vài cuốn sách liên quan tới Mông cổ và lịch sử Trung Quốc, trong đó có cả hai cuốn bằng tiếng Trung. Makarov tò mò hỏi: “Anh đọc được tiếng Trung Quốc?”
“Trước đây tôi có học qua một chút, lần này có lẽ dùng được, nhưng hiện giờ tôi quên gần hết rồi!”
“Thật khâm phục đấy, anh không những có kinh nghiệm phong phú, mà học thức cũng rất uyên thâm, quân hàm cũng cao hơn tôi, lần này không biết chúng ta ai chỉ huy ai đây?” - Makarov nửa đùa nửa thật nói.
“Dĩ nhiên là nghe cậu chỉ huy, tôi chỉ là lấy công chuộc tội thôi!” - Branch trả lời thẳng thắn.
Makarov đi dạo trong thư viện Gorky rộng thênh thang, anh tiện tay lật giở một cuốn sách tiếng Trung, đây là cuốn “Tư Trị Thông Giám”. Nhìn những chữ xa lạ hình vuông vuông, Makarov đột nhiên có cảm giác rất quen thuộc, anh lại nhớ đến người bạn Trung Quốc của mình, Lương Vân Kiệt, không biết hiện giờ anh ấy thế nào, sau cái đêm đáng sợ đó...
Makarov gập sách, nhắm mắt lại, cũng kể từ lúc đó, Makarov quyết tâm bắt đầu học tiếng Trung Quốc một cách bài bản. Khi mở mắt, đột nhiên anh nhớ ra, Branch đâu? Anh ấy chạy đi đâu rồi?
Makarov đi xuyên qua từng dãy từng dãy giá sách đồ sộ để tìm kiếm Branch. Đi đến hành lang bên ngoài, anh phát hiện Branch đang đứng trò chuyện với một người đàn ông lạ phía cuối hành lang. Người đàn ông đó trạc tuổi Makarov, mặc lê giày bốt, râu quai nón cắt tỉa cẩn thận, đeo kính, trông giống một học giả. Makarov ngẫm nghĩ: người đàn ông này cỏ lẽ là bạn của Branch.
Anh đi về phía Branch và người đàn ông đó. Branch thấy Makarov đi đến liền thân thiện vẫy vẫy tay, nhưng người đàn ông đó lại cúi đầu, đi lướt qua Makarov, mất hút trong hành lang. Makarov nghi ngờ hỏi Branch: “Ai vậy?” “Một lưu học sinh.”
“Người nước ngoài?”
“Đúng! Người Mỹ, cậu ấy tính cách hướng nội, rất nhạy cảm, không muốn giao lưu với nhiều người, bởi vậy, ban nãy..
“Vậy sao anh lại quen cậu ta?”
“Khà khà, nói ra thì việc này giờ cũng không cần coi là cơ mật gì nữa, có thể kể cho cậu. Năm đó tôi ở trong Cục 13 đen đủi, đã bị dỡ đó, và từng giám sát cậu lưu học sinh người Mỹ này, cấp trên nghi ngờ cậu ta là gián điệp được Mỹ cử tới để xâm nhập…”
“Đợi đã, nếu tôi không lầm thì công việc đó là do bộ phận phản gián của chúng tôi làm mà, sao lại…” - Makarov không hiểu nên cắt rời.
Branch cười nhạt vài tiếng, đáp: “Không sai, công việc này thông thường là do bộ phận phản gián làm, nhưng giám sát lưu học sinh người Mỹ này lại phù hợp với phạm trù công việc của Cục 13, lúc đó có còn bộ phận nào khác tham gia vào nữa hay không thì tôi không biết.”
“Vậy rốt cuộc Cục 13 đó là đơn vị thế nào?”
“Việc này tôi không nói được, bởi vì nó vẫn là cơ mật.”
“Còn thần bí thế cơ à? Xem ra chúng ta đều có những việc cần giữ bí mật với đối phương.”
“Không sai, kể từ ngày gia nhập vào KGB, chúng ta đều có vô số những cơ mật cần phải giữ kín, nếu chưa đến ngày giải mã chúng thì đều không được nói với bạn bè, người nhà. Nhưng thực ra bí mật mà chúng ta biết được, cũng chẳng qua chỉ là một góc nhỏ của núi băng mà thôi, chúng ta vĩnh viễn không thể biết được tất cả bí mật của KGB, không ai làm được điều đó.”
Nghe Branch nói vậy, Makarov gật đầu lia lịa:
“Vậy sau đó thế nào?”
“Sau đó chúng tôi điều tra mãi, chứng minh lưu học sinh này chẳng có vấn đề gì cả, vậy là xóa bỏ sự giám sát với cậu ta. Bởi vì trong quá trình điều tra, tôi đã cố tình tiếp cận cậu ta, bởi vậy chúng tôi cũng được coi là biết nhau. Dĩ nhiên, thân phận mà tôi công khai với cậu ta là một thầy giáo trung học.”
“Thầy giáo trung học? Khà khà, có lẽ đến giờ cậu ta vẫn chưa biết mình đã từng bị anh điều tra đâu nhỉ!”
“Đúng vậy, đây chính là công việc của chúng ta.
Cuộc sống của chúng ta, hư hư thực thực, nhiều lúc đến bản thân tôi cũng không rõ nữa!” - Trong lúc nói chuyện, hai người đã đi ra khỏi Đại học Matxcơva. Đứng trên núi Lênin nhìn xuống cả thành phố Matxcơva, suy nghĩ của họ đã bay tới phương Đông xa xôi, chỉ cỏ điều họ không biết chuyến đi này là họa hay là phúc.
Tiếng còi tàu đã cắt ngang hồi ức của Makarov, họ phải lên tàu rồi. Vậy là, bốn người vội vàng thu dọn hành lý, bước lên chuyến tàu quốc tế hướng tới phương Đông. Còn Ilyushin lúc này vẫn ngu ngốc dẫn theo người chờ đợi ở sân bay.