Hôm nay là ngày 3.7 âm lịch. Cái tiết trời hanh khô thoảng chút lạnh lẽo khiến lòng người cũng mộng mị mà đượm buồn. Nhưng ngày hôm nay khác hẳn với những ngày thường khi trước bởi hôm nay cậu Phúc về làng.
Phải nói sao nhỉ? Tiết trời như đẹp hơn chăng? Gió thoảng đưa trời xanh lên tận cao vυ't, thu trọn tầm mắt mà vui vẻ cùng dân làng hơn chăng? Bà con lối xóm tất bật hơn chăng? Đến cả những thân cổ thụ cũng e dè rụng lá hơn chăng? Đường làng sạch bóng rải đều sỏi đá hơn phải chăng?
Tiếng xe kéo ngoài đầu đình vang lên từng tiếng ngựa hí ngân dài. Dưới góc thôn, người dân đã chạy ra tận ngoài cổng ngóng trông:
“Có phải tiếng xe kéo của cậu Phúc không?”
“Hình như không phải! Cậu ấy về đây cũng phải quá trưa. Mới đầu sáng làm sao về kịp!”
“Thế khi nào cậu ấy về qua đây, bà nhớ đánh tôi một tiếng. Tôi chạy ào đưa cậu ít chè đông!”
Cậu Phúc là con nhà ông Hồ Phan. Nhà ông ấy có trại tôm to nhất huyện, nhưng phải đi xuống tận cùng thôn, rẽ qua hơn chục ô ruộng đất bỏ hoang mới tới. Tuy nhà xa như thế nhưng tiếng lành thì không ai sánh kịp. Ông Hồ Phan rất giỏi hàng ma, mỗi khi nhà ai có những chuyện bất thường khó nói đều một mạch chạy tìm ông Phan. Giỏi như thế nhưng ông ấy lại không chuyên, chỉ khi nào có người cần mà ông bấm tay thấy hợp mới giúp, còn không hợp thì đều là cho thêm vài lá bùa loằng ngoằng chữ.
Ông ấy bảo cậu Phúc là mệnh khắc, không hợp, nên từ lâu đã cho cậu đi ở rể ở nhà họ Chu bên xóm. Nhưng tính tốt thì luôn lưu truyền. Ông Phan tốt thế, cậu Phúc cũng không kém cạnh. Cậu được nhà họ Chu cho theo học bốc thuốc ở xa tít tận kinh đô. Nhưng mỗi khi dịp lễ tết hay có thuốc quý đều lén mang về một ít chia cho người làng.
Cũng nhờ thuốc của cậu mà nhiều người tai qua nạn khỏi, khoẻ mạnh đến bây giờ!
Đầu thôn im lặng tiếp tục dỏng tai lắng nghe tiếng ngựa kéo. Lần này nghe có vẻ phải một đàn ngựa khoẻ mạnh. Có chắc là cậu Phúc chỉ cách đầu thôn Hà một đoạn ngắn.
Tiếng ngựa kéo đến ngày càng gần. Quả thật là một đàn ngựa lớn, chỉ tiếc không phải của cậu Phúc.
Xe ngựa thấp thoáng đã thấy tơ hồng giăng kín cửa. Bên trong là một tân nương váy đỏ trùm đầu tấm voan mỏng hờ. Bất cứ ai thấy qua cũng nhận ra khuôn mặt tân nương đang méo dần theo từng bước chân ngựa.
“Sao ai lại cưới dâu tháng này?”
“Cưới tháng cô hồn này không sợ đen đủi ư?”
…
Tiếng xì xào bàn tán hoà vào tiếng gió thổi cuộn lớp voan trùm đầu mỏng tênh. Một thiếu nữ xinh đẹp tuổi độ trăng tròn. Nước da trắng mịn cùng đôi môi đỏ ngọt nhưng rõ ràng trong ngày vui của mình như vậy mà nàng thiếu nữ này lại ướt đẫm lệ. Rõ ràng là khóc cả quãng đường tới độ mắt sưng húp.
Nhưng bà mối bên cạnh vẫn vui cười bước theo cạnh xe, không ngừng rôm rả:
“Tân nương nhà tôi hôm nay xuất giá, của ít lòng nhiều mong được mọi người chúc phúc.”
Vừa dứt câu là cả một bầu trời tiền rơi vung vãi. Cánh tay nải của người mai mối kia không biết đã đi qua bao nhiêu thôn ngõ, qua bao nhiêu cung đường gập ghềnh mà tới đây vẫn có thể rải tiền mua câu chúc nhiều tới vậy? Đám trẻ con thi nhau chạy lại tranh cướp, đám người lớn chỉ lặng lẽ đứng yên một bên ánh mắt ái ngại đầy sự chẳng lành dõi theo từng đoạn.
“Đây có phải con dâu nhà họ Chu bên thôn Ninh hay không? Hôm qua tôi có thấy bên thôn đó nhắc đến nhưng cứ tưởng là đùa. Ai dè hôm nay mới tá hoả!”
Tiếng xì xào lại vang lên một lần nữa:
“Nhà họ Chu mà cậu Phúc ở rể sao?”
“Đúng đấy! Là nhà họ đấy! Lại lấy thêm con dâu về cho cậu cả!”
“Đúng là thương cho cô gái kia quá! Cưới hỏi rỉnh rang linh đình như này nhưng lại không biết trước ngày mai có thể thấy mặt trời ngoài ngõ hay không?”
Tiếng thở dài của đám người kéo dài đến thê lương. Họ đứng đó nói chuyện một lúc lâu khi bóng xe ngựa khuất tầm mắt, khi gà gáy vang trời mới có thể thôi chuyện.
Cậu Phúc quay về thôn Hà lúc trời đã tối sầm. Lác đác bên hông sườn nhà những ngọn đèn dầu chông chênh mờ ảo không đủ thắp sáng. Người dân đã thôi không còn mong ngóng cậu như lúc ban sáng mà quay lại bận rộn cùng bữa cơm gia đình.
Tiếng gà gáy, tiếng trẻ con đọc chữ, tiếng gió thổi gian ruộng vườn trống tuếch đìu hiu cô quạnh. Cậu Phúc lủi thủi bước một mình trên con đường quen thuộc hướng về nhà.
Cậu sẽ chỉ đứng cách trại tôm của ông Phan một đoạn thật lớn mà hướng mắt nhìn vào. Sẽ không quấy rầy đến người trong đó, càng không để ông ấy thấy cậu xuất hiện tại đây.
“Phúc! Cậu về rồi sao?”
Tiếng ông Phan từ sau vọng lại. Không biết ông ấy đã đứng phía sau cậu từ bao giờ mà chính cậu lại không biết.
“Dạ thưa thầy! Con mới về tới nơi! Con muốn qua thắp nhang mẹ nhưng thầy ở nhà thì khi khác con qua cũng được!”
Cậu đang tính lùi vài bước về phía sau rồi quay đi nhưng không ngờ ông Phan lại lên tiếng:
“Đến rồi thì vào đi! Hôm nay cậu hãy từ từ mà qua đó. Nhà họ có chuyện riêng cần làm!”
Cậu Phúc bước theo ông Phan từng bước trên đường ruộng mấp mô. Từ trước tới nay, chưa một lần ông ấy nắm tay cậu dắt đi từng bước. Chuyện duy nhất cậu nhớ về tình cảm giữa hai người chính là lần đầu tiên trong đám giỗ vợ, ông Phan gọi cậu bằng hai tiếng con trai. Cậu cũng quen cái thái độ lạnh nhạt này rồi nên bản thân chưa từng mong muốn bất cứ điều gì, cũng như hiểu nên luôn tránh né mỗi dịp có thể vô tình gặp gỡ.
Hôm nay không phải ngày giỗ bà Hoa nhưng chính ông Phan lại là người đưa nhang cho cậu một cách dịu dàng hiếm thấy:
“Lâu rồi mới tới. Xem nhà có gì thì cứ dùng tạm. Đợi tới khi quá đêm nếu muốn đi hãng đi!”
Ông Phan đặt lại câu nói rồi quay người nhanh chóng tiến sang gian bên cạnh.
Cậu Phúc nhìn bức ảnh thờ mờ nhoè trên bàn. Cậu chưa từng thấy chân dung của bà. Thứ cậu biết đến bà chính là bức ảnh mờ nhòe không rõ mặt này. Nhưng hẳn bà là người con gái rất đẹp, rất dịu dàng và lương thiện. Để tới khi mất đi ông Phan cho dù có bất kỳ ai ngỏ lời cũng chỉ lắc đầu từ chối.
Trời đã quá khuya như lời ông Phan, cánh cửa buồng không biết đã đóng kín từ bao giờ. Xung quanh cũng chỉ lác đác vài ngọn đèn dầu thưa thớt. Ông Phan có lẽ đã ngủ rồi.
Cậu Phúc cầm theo ngọn đèn dầu chơi vơi lần mò đường về thôn Ninh. Nhà họ Chu ở thôn Ninh chỉ cách nơi đâu đâu đó một tuần hương cưỡi ngựa. Hơn nữa về đêm vắng người, đi lại có điều sẽ nhanh hơn chút.
Đèn hồng treo đỏ rực cả bầu trời đêm đen mù mịt. Nhà họ Chu sáng rực một góc trời riêng mình họ.
“Nhà ai có hỷ vậy?”
Cậu Phúc xuống ngựa, quay lại hỏi tên gia nhân.
“Bẩm cậu! Là hỷ của cậu Cả ạ!”
Lại là hỷ cậu Cả. Cậu ta đúng là số lấy vợ. Bao nhiêu người bước chân qua cánh cổng này, sống chết chẳng rõ ràng ấy vậy mà mỗi khi nhà họ Chu đánh tiếng là biết bao người tới tận ngõ làm thân. Chẳng phải cũng là lợi lộc che mờ đôi mắt sao? Bởi vì đâu đâu cũng là tin đồn ma tà trùm lên hỷ sự nhưng người ta lại chọn cách không nghe không thấy thì không buồn.
“Mợ cả lần này về có người rước dâu không?”
“Dạ bẩm cậu, là cậu Hai đi rước, tối nay cũng là cậu Hai làm lễ. Sáng mai, nếu có hỷ sẽ qua đánh tiếng với cậu sau!”
Cậu Phúc gật đầu mấy cái rồi đưa dây ngựa cho tên hầu, quay lưng bước vào trong.
Cậu sống ở đây cũng đã rất lâu rồi, quá không biết bao xuân hạ thu đông, cũng nhiều khi lầm tưởng bản thân là một phần trong cái gia đình này. Nhưng mỗi lúc như vậy cậu lại nhớ đến câu chuyện lần đầu tiên cho bản thân cảm giác đây là nơi cậu cũng không thuộc về.
Đó là một buổi sáng cuối thu, tiết trời không hề ngọt ngào như bây giờ. Khi đang chìm trong giấc mộng đẹp thì tiếng gõ cửa khẩn trương kéo cậu Phúc thức giấc.
Bên ngoài truyền lại âm thanh khẩn khoản:
“Cậu ơi! Cậu mau qua gian phòng thờ đi! Mau lên cậu! Mợ cả sắp không qua khỏi rồi! Mau lên đi cậu!”
Vừa nghe thấy thế, Cậu Phúc liền một mạch chạy thẳng tới gian thờ tự. Trước mắt cậu chỉ là một thân hình khô khốc, một dáng vẻ kiệt quệ lạnh ngắt trắng bệch. Nếu không phải vẫn đang trong bộ đồ hỷ đỏ thì cậu cũng không thể nào nhận ra đây chính là mợ Cả được nhà họ Chu cưới về ba hôm trước.
Hầu nô theo mợ Cả vừa thấy cậu đã vội chạy đến cầu xin:
“Cậu Phúc, xin cậu hãy cứu mợ Cả nhà con! Con cắn rơm cắn cỏ lạy cậu, cậu làm ơn làm phước!”
“Mợ Cả đã mất rồi! Không thể cứu được nữa! Dù ta có giỏi thế nào cũng không thể cứu được nữa!”
Tiếng khóc thảm thiết của con hầu càng lúc càng to, thấy vậy cậu Phúc chỉ đành nói vài câu an ủi:
“Mày đừng khóc nữa! Có khóc mợ Cả cũng không sống lại được. Bây giờ chỉ có thể mời thầy đến cúng đưa tiễn mợ Cả đoạn đường cuối!”
“Không được! Gọi ông Phan tới đây là được rồi! Không cần thêm thầy! Hơn nữa cô ta cũng chưa được gả vào nhà này, đừng có một mợ Cả, hai mợ Cả làm trướng tai.”
Bà Cả đừng ở một bên từ rất lâu không lên tiếng nhưng khi thấy cậu Phúc có ý muốn đưa mợ Cả lên bàn ma chay mới cật lực phản đối.
Cậu Phúc thấy không đúng mới quay lại:
“Bà Cả sao lại nói vậy? Mợ ấy tốt xấu gì cũng thắp nhang lễ tạ tổ tiên, cũng đã mang danh phânn. Sao lại không cho ma chay đàng hoàng?”
“Thắp nhang xong là mợ Cả? Danh mợ Cả chỉ cần như vậy là có luôn sao? Con trai ta còn chưa bái lễ mà thành ra có vợ đã chết. Cậu muốn nó sống cả đời với linh vị sao?”
Cậu Phúc vừa thấy câu chuyện bị đẩy quá xa mới vội vàng xin lỗi vì không có ý như bà Cả nói.
Nhưng chính trong lúc này cậu mới nhận ra bản thân thực sự là người ngoài trong câu chuyện gia đình đầy rắc rối này.
“Cậu Hồ Kha Phúc! Cậu thực sự nghĩ cậu là người nhà họ Chu này sao? Hay cậu ở rể lâu quá nên quên luôn mất bản thân là ai? Đừng nói cậu có thể là ai trong cái nhà này, đến cả chức con rể cũng chưa chắc cậu có được!”
Kha Phúc nhớ lại câu nói đay nghiến của cậu Hai, bản thân bật cười thành tiếng. Đúng là cái chức con rể cậu cũng không có được. Bởi vì trong nhà này, chưa từng tồn tại bất kỳ một vị tiểu thư nào mang họ Chu, nhưng lại có một thằng ở rể mãi chưa chịu cuốn xéo.
Cậu Phúc ngước mặt nhìn lên bầu trời, lên tiếng thở dài:
“Không biết ngày mai có phát khăn tang?”