Phụ nữ hai nhà se sẵn sợi bông dài chuẩn bị căng chỉ. Mỗi đoạn áng chừng hai mét, buộc cố định vào đoạn gỗ ngắn. Họ cắm cọc gỗ xuống ruộng thành đường thẳng tạo luống. Cứ cấy xong hai mét lại rút cọc lùi về phía sau. Ruộng hai nhà liền kề nhau nên có ưu điểm khoảng cách khá gần. Mạ mới nhổ không cần phí công rửa sạch bùn đất, cử để tự nhiên càng tốt. Tô Thế Vĩ cắt cỏ tranh phơi khô bện khay nhỏ vừa tay đựng mạ.
Dùng hai ngón tay cái và trỏ của tay nghịch cầm nắm mạ đẩy từng cây mạ (gọi là ra mạ). Hai ngón cái và trỏ của tay thuận đỡ lấy cây mạ đó. Sau khi tay thuận đã đỡ được cây mạ, quay úp lòng bàn tay xuống đất để cấy cây mạ xuống ruộng. Khi cấy cây mạ xuống đất, hai ngón tay cái và trỏ cầm sát gốc cây mạ, 3 ngón tay còn lại của bàn tay thuận co lên để giữ cây mạ. lúc này có tác dụng vun đất để giữ cho cây mạ đứng thẳng. Tùy theo cây mạ dài hay ngắn mà cấy sâu vào bùn cho thích hợp. Cấy sâu quá, cây mạ lâu bén rễ, hồi xanh. Cấy nông (cạn) quá cây mạ dễ bị đổ.
Tô Diệp chưa lao đầu cấy mạ ngay mà tản bộ vòng vòng xem tổng thể. Nàng sợ người thân thiếu kinh nghiệm, dễ cấy sai cấy hỏng khó cứu chữa. Tô Diệp nhìn Tô Thế Vĩ cắm mạ dày đặt, mỗi khóm túm tụm tận 10 gốc. Kiếp trước Tô Diệp từng chứng kiến người nhà gieo trồng, nhớ rõ tiêu chuẩn mật độ và số lượng. Nàng vội cản: “Cha, sai rồi.”
Mọi người lập tức dừng tay bất động chờ hiệu lệnh.
Tô Thế Vĩ hỏi: “Sai ở đâu?”
Tô Diệp khom lưng tách 3 nhánh mạ cắm xuống bùn: “Phải như này.”
Diệp Quốc Kiện quan sát cháu gái, thắc mắc: “Diệp tử, cháu lấy hơi ít mạ. Hàng cách hàng, cây cách cây quá xa. Nếu án theo phương pháp này khả năng sản lượng thu hoạch sẽ thấp.”
Tô Diệp giải thích: “Đại cữu, nếu số lượng thức ăn hữu hạn thì nuôi một đứa trẻ hay nuôi hai đứa trẻ tốt hơn?”
Mọi người đồng thanh đáp: “Một”
Tô Diệp thủng thẳng: “Mạ quá nhiều, mật độ đặc khiến chúng cướp đoạt chất dinh dưỡng của nhau. Cây còi cọc chậm lớn.”
Mọi người vỡ òa: Hợp lý nhưng biết cắm bao nhiêu cho vừa? khoảng cách thích hợp ra sao?
Tô Thế Vĩ nhìn Diệp Quốc Kiện ý nhị. Hắn trao đổi qua ánh mắt: thời tiết khắc nghiệt chẳng biết thu hoạch nổi gì không. Đã thử từ đầu thì thử cho chót. Hay dứt khoát cứ nghe quách theo Diệp tử. Diệp Quốc Kiện gật đầu hô: “Vậy nhà ta nghe Diệp tử hướng dẫn.”
“Diệp tử, tách mấy cây?”
“Cây nào nhiều lá thì chọn hai gốc, cây nào ít lá thì chọn ba gốc.”
Gần hai chục năm đằng đẵng không làm việc nhà nông, Tô Diệp hơi luống cuống chân tay, động tác thiếu sự lưu loát. Dần dần nàng nắm bắt chắc nhịp điệu, tốc độ cắm xoát xoát tăng nhanh. Thời gian dài khom lưng uốn gối, eo nàng mỏi nhừ đau xót muốn gãy rời. Cách nửa cách giờ Tô Diệp đứng thẳng vươn vai xoay eo thả lỏng cơ bắp, xoa dịu sự căng cứng. Buổi tối về nhà nỗi khổ đau lưng bao trùm toàn gia đình. Người người mệt mỏi rã rời, người ngợm tái mét, xương sống tựa đứt khúc. Vội vàng lùa vài ba đũa cơm, tắm rửa thay quần áo đơn giản rồi lăn đùng say giấc nồng. Sớm mai còn phải dậy sớm quần quật ngoài đồng.
Hai nhà xuất động tổng cộng 9 nhân lực, mỗi ngày cấy trọn ba mẫu ruộng nước. Sau năm ngày cắn răng nỗ lực vượt khó chông gai, toàn bộ mười lăm mẫu ruộng của Diệp gia và Tô gia đã phủ kín mạ non. Cánh đồng nhà bọn họ trở thành đề tài buôn bán nóng bỏng nhất thôn. Bà con xóm giềng nườm nượp vây xem, thắc mắc lý do tại sao họ trồng lúa kỳ lạ thế. Tô Thế Đào cũng lựa thời cơ hỏi anh trai. Tô Thế Vĩ và Diệp Quốc Kiện hào phòng giảng giải tỉ mỉ phương pháp của Tô Diệp. Đa phần người tò mò nghe xong lắc đầu từ chối tiếp thu nhưng Tô Thế Đào tâm tư táo bạo đã áp dụng kỹ thuật mới toe kia trên hai mẫu đất riêng. Tô Thế Vĩ để dành mạ thừa sát bờ ruộng, phòng ngừa cây chết còn có nguồn bổ sung. Thừa bao nhiêu tặng lại hết cho Tô Thế Lương. Tô Thế Lương thấy mạ giống nhà Tô Thế Vĩ đạt chất lượng tốt hơn hẳn nên sớm đánh tiếng xin từ trước.
Vượt qua giai đoạn nước rút, Tết Đoan Ngọ gõ cửa viếng thăm. Buổi tối hai nhà tụ tập gói bánh chưng nhân thịt, vui vẻ nhâm nhi chén rượu nồng đón lễ. Thôn Phúc gia bao trùm bầu không khí khẩn trương, tuyệt nhiên không náo nhiệt pháo nổ đì đùng. Khoai lang đỏ mọc mầm thuận lợi, dây khoai mập mạp dài cỡ cánh tay người trưởng thành. Tô Diệp hài lòng lắm, bón thêm chút phân tro trộn cứt trâu cải thiện màu mỡ. Tô Thế Vĩ và Diệp Quốc Kiện dẫn các con xây đình tứ giác ngay trên miệng giếng che nắng che mưa. Đương dịp nông nhàn, Tô Diệp muốn thử lên núi săn bắt. Từ tết âm lịch đến giờ, nàng bận tối tăm mặt mày nào còn tinh thần rừng hoang dã thú. Tô Diệp ngứa nghề xin phép Tô Thế Vĩ.
Tô Thế Vĩ trả lời: “Đương tiết hè nóng ẩm, côn trùng rắn rết rời hang kiếm ăn. Cha sang nhà tam gia mua chút thuốc đuổi rắn, chờ nương con thêu túi gấm treo trên thắt lưng phòng hờ.”
Tô Diệp cần công cụ tấn công giáp lá cà. Nàng vào lán mộc chọn đoạn gỗ lâu năm rắn chắc, cưa cắt đυ.c đẽo vũ khí hình gậy bóng chày phiên bản phóng đại. Nàng vung trái vung phải ước lượng trọng lượng. Cảm giác nhẹ nhàng hữu lực, khá thuận tay. Tô Cảnh Lâm, Tô Diệp cùng đeo cung trúc. Riêng Tô Diệp cõng thêm sọt đựng gậy gỗ. Diệp Đức Tường, Diệp Đức Võ trang bị dao chẻ củi và lưỡi liềm sắt. Diệp Đức Chính máu lửa khiêng dùi cui thiết. Rau dại khu vực bìa rừng bị đào sạch bách, càng vào sâu núi Tru Lâm thảm thực vật càng nguyên sinh. Mùa xuân dù thiếu mưa nhưng cỏ cây bừng bừng sức sống, vươn cành đẻ nhánh đan cài. Lối mòn năm ngoái đã bị che phủ dấu vết. Diệp Đức Tường đi trước cắt bụi leo bên trái, Diệp Đức Võ phạt bên phải, hai người hợp lực mở đường. Hoa dại đua nhau bung cánh khoe sắc thắm, muôn hồng nghìn tía rực rỡ ngợp ánh nhìn. Những đóa li ti nở rộ giữa làn xanh tựa dải ngân hà lấp lánh, hương thơm nhàn nhạt lan tỏa không gian. Bươm bướm đập cánh, ong mật vo ve ngụp lặn chơi trốn tìm. Đôi khi chúng dừng chân hút mật ngọt. Khung cảnh thiên nhiên thanh thản yên bình.
Tô Cảnh Lâm nhàn nhã đi giữa đội hình ngắm hoa thưởng cảnh nom rất ra dáng công tử nhà giàu áo lụa bay bay, uyển chuyển dạo chơi chốn thế ngoại đào nguyên. Tô Diệp dẫn Tô Cảnh Lâm theo sát sau đại ca. Diệp Đức Chính tung tăng nhảy chân sáo áp đuôi. Giữa trưa đoàn người nghỉ ngơi dưới phiến cây dẻ dại. Nhìn từ xa hoa dẻ trông giống con sao biển, màu ngả vàng nhụy hồng phơn phớt đương e ấp lúc lắc đầu cành. Tô Diệp buông gùi, tay cầm cung tên nói: “Thịt nướng”
Diệp Đức Chính bắt sóng: “Huynh nhặt củi”
Tô Diệp gật đầu, tự mình đi thẳng sang khe núi ẩn nấp săn mồi. Mười lăm phút sau, Tô Diệp bắt được ba chú thỏ hoang non mịn béo mầm. Nàng dùng chủy thủ lột da, móc nội tạng, rửa sạch máu tanh hôi bên bờ suối. Mấy ông anh họ dọn dẹp khoảng đất trống râm mát, kê đá tảng thay ghế ngồi xung quanh giàn lửa. Củi cháy bập bùng tỏa khói nghi ngút dưới giàn nướng gỗ đơn sơ. Thấy Tô Diệp xách tận ba con mồi, họ nhanh chóng châm thêm hai giàn nướng nữa. Tô Diệp ngó trái nghiêng phải tìm bóng dáng Tô Cảnh Lâm
“Đại ca muội đâu?”
Diệp Đức Chính: “Nó tự đi săn thú rồi, muốn thử tài nghệ bắn cung.”
Dưới ánh mắt trợn tròn nhuốm vẻ ngạc nhiên bất ngờ của mấy biểu ca ngây thơ, Tô Diệp lôi bình rượu gạo xoa đều thịt thỏ, gác nguyên con lên giá nướng. Nàng dặn các anh liên tục xoay đều tay tránh cháy xém. Tô Diệp mở gói bao giấy dầu chứa hỗn hợp muối tiêu giã nhuyễn.
Diệp Đức Chính: “Diệp tử, muội thèm chơi dã ngoại ăn thịt nướng đúng không?”
Tô Diệp lườm khét lẹt.
Nửa canh giờ sau, thịt thỏ săn chắc da vàng ruộm. Mùi thịt thơm lừng nức mũi khơi gợi cơn đói bụng kéo Tô Cảnh Lâm trở lại. Hắn xách hai đầu gà rừng thêm ổ trứng trắng mịn tròn xoe. Tô Diệp rắc gia vị đều thân thỏ, giác lại giá nướng. Nàng chuyển gói giấy dầu cho Diệp Đức Tường. Diệp Đức Tường tự nêm nếm con thỏ hắn phụ trách rồi tới lượt Diệp Đức Chính. Tô Diệp độc chiếm riêng một con. Mấy ông anh chia nhau hai người một con. Tô Diệp cắt chân trước, cắn ngập răng thưởng thức. Chất thịt mềm mọng tươi mới thỏa mãn khẩu vị người sành ăn.
Tô Cảnh Lâm duy trì phong thái nhai văn nhã còn ba biểu ca cắm đầu ngấu nghiến. Nhà họ đầy đủ lương thực lấp bụng, tình hình kinh tế khá khẩm hơn những gia đình khó khăn cạn kiệt gạo mì trong thôn nhưng nông dân mấy ai được ăn món mặn mỗi ngày. Thi thoảng lao động vất vả, nương thương xót thái mỏng thịt hun khói xào sơ bổ sung dinh dưỡng thôi. Dĩ nhiên hương vị kém xa món thỏ nướng mọi này. Tốc độ ăn của Tô Diệp nhanh song không bị thô lỗ phản cảm. Nàng tiêu thụ thêm bánh nướng rau dại hâm nóng tạm ấm dạ. Nghỉ ngơi xuôi cơm, Tô Diệp rủ rê: “Chúng mình tự dựng lều gỗ, đắp bếp đất lấy chỗ dừng chân nấu cơm.”
Tô Cảnh Lâm tán thành: “Ý tưởng hay. Tạm trú mưa trú nắng”