Nói xong chuyện đó ông ngồi lại với bà Ba một lúc rồi mới đi ra, khi ông vừa khuất bóng, trên khuôn mặt bà Ba chợt chảy ra mấy dòng lệ. Bà buồn lắm chứ, không buồn sao được khi mấy năm nay bà cứ phải nhốt mình trong căn phòng này, mù mờ thế sự chỉ vì khuôn mặt vốn đẹp như trăng rằm bỗng có một ngày nó lở loét khiến bà đã phải đập vỡ biết bao nhiêu cái gương. Cũng vì nó mà mấy năm nay bà không được nằm cạnh ông, không được nhìn thấy đứa con trai mà bà yêu dấu, không được chứng kiến con trưởng thành, nay đến ngày trọng đại của con bà cũng không thể ra mặt. Khi ông Chánh vừa ra khỏi phòng thì bà cả tiến lại, bà cũng gõ cồng cộc vào cửa mấy tiếng thì con Na đi ra, vừa nhìn thấy bà nó liền gườm gườm đôi mắt tỏ vẻ khó chịu rồi nó đẩy mạnh bà ra cửa, miệng ú ớ không thành lời. Bà cả bực mình vả cho nó mấy cái rồi nói:
–Con mất dạy này muốn c.hết hả? Lui ra!
Rồi bà ta đẩy mạnh một cái khiến con Na ngã dúi dụi rồi đi vào, lúc vào bà còn cố tình đóng cửa lại rồi mới đi đến bên giường bà Ba giả vờ quan tâm hỏi:
–Chào em ba, em thấy trong người thế nào? Khổ, ngồi mãi một mình ở đây chán nhỉ? Em cứ yên tâm, việc của thằng Ba cứ để chị lo, chị sẽ thay em cưới vợ cho nó, chẳng gì cũng là chị em một nhà.
Bà Ba nhẹ nhàng nói:
–Cảm ơn chị cả đã quan tâm, em bị như thế này là đúng ý của chị rồi phải không?
–Em ba cứ nói vậy lại oan cho chị, dù sao chị em ta cũng chung một chồng, cái gì cũng phải san sẻ cả. Thằng Ba thì lấy sự nghiệp bác sỹ làm trọng, mọi việc trong nhà chỉ còn biết trông vào thằng Cả thôi.
Bà Ba biết bà cả vào đây chỉ để thăm dò tình hình bệnh tật của mình chứ chẳng có ý tốt đẹp gì, y như rằng bà cả chuyển ngay đề tài vào chủ đề chính:
–Bệnh tình em sao rồi, chỗ chị em trong nhà để chị coi thử xem nào? Có phải ai xa lạ đâu mà em phải giấu?
Bà Ba dứt khoát nói:
–Chị vào thăm thì em cám ơn, chứ nếu chị hỏi về vấn đề khác thì thôi ạ. Na đâu, tiễn bà cả về phòng cho bà.
Con Na chỉ chờ có vậy nó liền chạy ngay vào, túm áo bà cả lôi ra. Bà cả biết có bà ba trong này thì không thể ra tay với con ở, nhưng bà lại bắn ánh mắt như có lửa về phía con hầu ý muốn bảo “Mày cứ liệu hồn đấy!” rồi mới hậm hực đi ra. Con Na thấy bà Cả đi rồi nó mới tiến lại chỗ bà Ba ra dấu bảo không sao. Bà Ba liền nói:
–Cám ơn con đã luôn lo cho bà, lát nữa bảo cậu Ba lên phòng cho bà gặp một tí.
Nó gật đầu rồi cầm lấy tay bà áp vào má mình, tuy nó không nói được nhưng bà biết nó rất thương bà. Nghe ông nói thì con trai bà sắp lấy vợ, tuy bà không thể trực tiếp đứng ra lo cho con song bà vẫn muốn gặp nó, vẫn muốn biết tâm tư nguyện vọng của đứa con này.
Được một lát thì cậu Ba đi vào phòng, cậu cúi xuống nắm lấy tay mẹ nói:
–Con chào mẹ, mẹ yên tâm mấy hôm nữa con sẽ mời một bác sỹ người Pháp rất giỏi về đây xem bệnh cho mẹ. Mẹ sẽ mau khỏi thôi, mẹ khỏi để còn nhìn mặt con dâu chứ?
Bà Ba xúc động nói:
–Mẹ thật là đáng trách, đã không được tự mình chọn vợ cho con, hy vọng người mà con lấy sẽ là một cô vợ tốt.
Một tháng sau, cái tin cậu ba nhà ông Chánh Hào lấy cô út Hân nhà ông giáo Hội đã ầm hết cả làng Thượng, đi đến đâu người ta cũng xì xào về cái đám cưới nổi tiếng này. Người thì bảo số cô út thơm lấy được người chồng là bác sỹ, rồi làm dâu gia đình hào môn thì chẳng phải lo chân lấm tay bùn suốt ngày chỉ việc chăm lo sắc đẹp và sinh con cho nhà chồng mà thôi. Bên nhà ông giáo Hội, con Hảo nói với cô Hân:
–Cô ơi, hóa ra người chồng sắp tới của cô lại chính là cái cậu bữa trước cứu cô c.hết đuối đó, không biết có phải là duyên trời định hay không mà em thấy cô với cậu ấy đẹp đôi lắm, cô thì xinh đẹp cậu ấy lại tài giỏi đúng là trai anh hùng gặp gái thuyền quyên à. Em chỉ buồn vì sắp tới lại phải xa cô thôi…
Cô út Hân cũng lặng đi vài giây rồi nói:
–Tao cũng không ngờ lại là cái tên đàn ông đó, chính hắn đã lợi dụng cứu tao mà cưỡng hôn tao còn gì, nhưng mà mày yên tâm tao sẽ xin cha mẹ cho mày sang đấy hầu hạ tao, lo gì bọn mình không được ở gần nhau chứ?
–Dạ, vậy thì vui quá cô nhỉ? Hai chủ tớ mình lại được cùng nhau đi phá làng phá xóm rồi.
–Mày chỉ được cái tưởng bở thôi, tao thấy sang nhà đó không chắc đã sướиɠ đâu, huống chi lại còn phải cung phụng ba bà vợ của cha chồng nữa, mà bà nào cũng hắc xì dầu chứ không dễ dãi đâu. Nhưng mà nghe bảo nhà ấy đất đai rộng rãi nhiều cây ăn quả lắm, lo gì không có trò chơi.
–Dạ vậy cô nhớ bảo ông bà cho em đi theo hầu cô nha.
Hai chủ tớ vừa nói đến đây thì nghe tiếng đằng hắng của ông giáo trên nhà:
–Con út đâu, lên cha bảo?
–Dạ con lên luôn đây cha.
Ông hài lòng nhìn con gái nói:
–Ngoan cha thương, giờ ngày cưới của con cũng đến gần rồi không thể để xảy ra chuyện gì đáng tiếc, vì vậy từ nay đến ngày ấy con phải tuyệt đối ở nhà cho cha, không được ra ngoài quậy phá nữa nghe chưa?
Cuối cùng ngày mà cả nhà ông giáo mong chờ cũng đến, hôm nay là ngày cô út Hân phải theo chồng về dinh. Mới sáng ra, gia nô nhà ông đã tề tựu đông đủ, mỗi người một chân một tay lo cỗ bàn thết đãi họ hàng bạn hữu, còn cô út được hẳn một bà cô trên tỉnh về trang điểm, người này được đích thân nhà trai thuê.
Cô được mặc hẳn hai bộ đồ cưới, là một chiếc áo dài ơi là dài, tà áo phủ xuống tận chân màu đỏ cùng với chiếc mấn đội đầu và một chiếc áo cũng dài như thế nhưng màu trắng thêu hoa. Nhìn cô cứ như một nàng công chúa được bước ra từ thế giới cổ tích mà ai đi qua cũng phải xuýt xoa tấm tắc. Bà giáo ngắm con rồi ôm lấy cô thật chặt nói:
–Từ hôm nay con phải xa cha mẹ sang nhà ông Chánh làm dâu, làm vợ của cậu Ba rồi. Phải biết lễ phép hiếu thảo và nghe lời cha mẹ chồng con nhé, có gì không biết thì phải hỏi chứ không được cãi kẻo người ta lại trách cha mẹ không biết dạy con.
Cô út cũng nghẹn ngào quệt nước mắt nói:
–Mẹ đừng lo, nhà chồng con cũng gần đây mà, con sẽ xin họ về thăm cha mẹ thường xuyên, mẹ đừng buồn nhé.
Khi khách khứa đã ăn uống xong xuôi thì nghe tiếng pháo nổ giòn tan ngoài đầu ngõ, đám trẻ con lâu la thích chí lao vào cướp pháo xịt. Có tiếng bà mối hô vang:
–Nhà trai đến! Nhà trai đến!
Khi quan viên hai họ đã yên vị đông đủ, mọi thủ tục lễ nghi cũng được tiến hành tươm tất thì đại diện họ nhà trai đứng lên ngỏ ý xin đón dâu vì đã đến giờ lành. Bà giáo dẫn cô út ra để trao cho chàng rể, mới chỉ gặp vị hôn phu đúng một lần nên cô cũng nôn nóng lắm, tuy vậy vì mặt được phủ một tấm khăn voan trắng nên cô không nhìn rõ được mặt cậu ba.
Được cậu dắt tay đi giữa hai hàng quan khách để trèo lên xe ngựa, cô bồi hồi hé mắt ra nhìn. Ở đây đám cưới mà được ngồi trên xe song mã thì hiếm lắm, chắc mới chỉ có cô út thôi. Hai con ngựa cũng được tắm rửa sạch sẽ, trên đầu còn được kết hồng điều, cỗ xe dành cho cô dâu chú rể được kết hoa đẹp lộng lẫy, đám trai làng nhìn theo bóng cô út khuất trong xe cứ xa dần, xa dần mà tiếc ngẩn.
Trong xe cậu Ba bỗng đưa tay nhẹ nhàng vén tấm mạng che mặt của cô lên rồi mỉm cười nói:
— Là cô à? Thú vị nhỉ?
Cô cũng tròn mắt nói:
–Là tôi thì sao? Tôi cũng không ngờ mình lại được gả cho người người mà tôi ghét nhất.
–Cô còn đυ.ng mặt tôi dài dài, cô không nghe người ta bảo ghét của nào trời trao của ấy à?
–Mà sao thiếu gì người anh không đυ.ng lại đυ.ng trúng tôi vậy? Tôi chưa mười tám đâu.
–Đừng lo, tôi không đυ.ng vào cô đâu. Nghe nói cô thông minh lắm vì con gái ông giáo có ai ngốc? Để tôi xem cô sẽ xử lý như thế nào khi làm mợ ba nhà Chánh Hào nhé.
Bên nhà ông Chánh khách đến ăn cưới đông lắm và có đầy đủ mặt quan trên, nghe đâu còn có cả quan dưới Hà Nội nữa. Mọi người vừa ăn cưới vừa bàn tán xôm tụ lắm, ai ai cũng muốn chiêm ngưỡng người được gả cho cậu ba. Họ cứ nghĩ với thanh thế của cậu, lại được đi tây học thì kiểu gì cậu cũng sẽ lấy được một cô vợ Hà Thành cho xứng với cái danh Đốc tờ Tây của mình, ấy vậy mà đùng một cái cậu lại lấy vợ quê, thế nên ai cũng muốn được nhìn thấy mặt cô gái nào may mắn được làm vợ cậu.
Khi mợ ba được cậu dẫn ra ngoài chào quan khách thì tiềng xì xào bắt đầu nổi lên:
–Quả không uổng danh là con gái ông giáo Hội, xinh quá.
Trong một góc khuất mợ cả lẩm bẩm trong miệng:
–Hãy đợi đấy, chưa biết mèo nào cắn mỉu nào đâu.
Rồi nhân lúc vắng khách mợ kéo cậu cả vào phòng nói:
–Cậu phải làm cách nào đi chứ để chú ba mà có con trước mình thì cái sản nghiệp này cha sẽ giao cho chú ấy đấy.
–Từ từ nào, mợ cứ cuống cả lên thế. Nhìn đỏ chưa chắc đã phải chín, thím ba mới có mười bảy tuổi không thể nhiều kinh nghiệm bằng mình được. Hơn nữa chú ấy lại chỉ làm bác sỹ, công việc kinh doanh lúa gạo và đồ gỗ chẳng vào tay tôi thì vào ai? Con cả phải là nhất chứ, mợ không thấy bà ba giờ cũng thất thế rồi à?
Khi khách khứa ra về hết mới đến màn chào hỏi của mợ ba, sau khi mọi người trong nhà đã yên vị ở phòng khách, mợ được cha chồng giới thiệu một loạt:
–Đây là mẹ cả, người lắm quyền điều hành tề gia trong nhà, cần gì con cứ nói với bà ấy, còn đây là mẹ hai. Kia là anh chị cả và cô tư em chồng con.
Mợ ba chỉ biết gật đầu dạ một tiếng, ông lại chỉ sang đám người làm nói:
— Đây là vυ' Tám, người đã gắn bó với gia đình ta từ ngày mẹ con đẻ anh cả, còn đây là con Tâm người hầu mẹ cả, con Hồng người hầu của mẹ hai, kia là con Na người chăm sóc cho mẹ ba, nó là đứa bị câm không nói được nhưng rất thông minh. Cha định cho một đứa hầu riêng vợ chồng con nhưng con đã có người theo sang đây thì thôi, cứ như thế mà làm.
–Dạ cha.
Đoạn ông Chánh lại tiếp:
–Nhiệm vụ của con là chăm sóc cho thằng ba chu đáo và sớm sinh cho ta một thằng cháu nối dõi tông đường. Việc này đúng ra phải giao cho anh chị cả con nhưng hai đứa nó mấy năm nay chưa sinh nở được nên ta phải giao trọng trách cho con.
Cậu ba thấy thế thì xen vào:
–Dạ thưa cha, việc sinh con cứ để từ từ được không ạ? Vợ con vẫn còn nhỏ mới mười bảy tuổi, con cũng mới nhận nhiệm sở nên con nghĩ việc này chưa vội ạ.
Ông Chánh khẽ nhíu mày nói:
–Không vội sao được, lên kế hoạch dần là vừa. Con cứ đi làm đi, có ảnh hưởng gì đâu mà lo, việc đẻ đái để cho con ba nó lo, không bàn lui nữa.
Chợt bà cả đứng dậy nói:
–Em thấy con nó nói đúng đấy mình, con ba vẫn chưa được 18 tuổi nghĩa là chưa đủ tuổi trưởng thành, chi bằng cứ cho nó nghỉ một năm đi rồi lúc đó sinh con cũng được mà.
Bà hai từ nãy vẫn ngồi nhâm nhi ly chè không nói gì, nghe bà cả nói vậy chỉ mỉm cười nhàn nhạt. Ông Chánh thấy vậy liền nói:
–Bà hai có ý kiến gì không?
–Dạ mình cứ liệu thế nào thì em nghe thế, từ xưa đến nay việc hậu cung đều do chị cả định liệu, em có tham gia hay không cũng thế thôi…