Edit: Cà phê Phin
Hôm nay là ngày nhà máy phát tiền lương của tháng này.
Các công nhân chờ sao chờ trăng, có thể coi đây là ngày quan trọng nhất của mỗi tháng. Đem thành quả lao động của tháng này đổi thành từng tờ ông Mao đỏ rực, chỉ cần nắm tiền trong tay cũng cảm thấy kích động. Phần lớn công nhân là những người ngoại địa đi công tác xa xứ tại nơi này, một thân một mình, coi xưởng như là nhà. Chờ mỗi tháng phát tiền, dành một phần chi tiêu để mình ăn uống, còn lại liền gửi về nhà, giúp đỡ gia đình.
Sáng sớm, một hàng người dài đứng bên ngoài phòng làm việc. Các công nhân viên một bên lo lắng xếp hàng đợi phát tiền, một bên thảo luận nhiệt tình những dự định sau khi nhận được tiền.
Tiểu Thiên cũng không ngoại lệ, hôm nay anh tới chậm một chút, cũng đã nhanh ổn định đứng vào hàng. Thế nhưng anh cũng không vội, cho dù trước sau, đến lượt mình thì sẽ nhận được tiền, không thiếu một phần, thế nhưng xếp hàng cũng tốn thời gian, nếu trở về chậm trễ, sợ là công việc của hôm nay sẽ làm không xong.
Đứng đến nỗi chân đều mỏi, rốt cục cũng đến lượt mình, Tiểu Thiên đưa xưởng bài bằng hai tay cho Na tỷ tỷ. Nhân viên thu ngân chỉ ngẩng đầu liếc nhìn anh một chút, rồi sửa ảnh in trên xưởng bài. Sau đó cô lấy ra một xấp tiền đỏ từ chiếc hộp, dùng ngón tay nhấp vào lưỡi thấm ướt, rồi bắt đầu nhanh chóng đếm tiền.
“Tổng cộng 2900 tệ, ký tên.”
Sau đó đặt tiền vào trong máy đếm tiền, máy này liền phát ra âm thanh xoạt xoạt lanh lảnh xúc động, dùng âm báo điện tử báo ra con số 2900 tệ.
Tiểu Thiên nhìn thấy tên của mình trên mẫu ký, dùng chiếc bút méo mó viết xuống tên của mình, sau đó nói cảm ơn, chuẩn bị quay lại làm việc.
Vừa mới bước ra khỏi hàng, trước khi lấy được tiền trong tay, một cái móng heo béo mập vỗ vào đôi vai gầy của Tiểu Thiên.
“Yo, tên què!” Gã là một cái gai trong nhà máy. Gã béo, tai to trông giống như một con hổ thừa cân. Với hình xăm kiêu ngạo trên tay, thoạt nhìn không được đẹp lắm. Trên người gã có mùi khói thuốc. Răng vàng ố lấp đầy miệng, thậm chí hơi thở của gã cũng toát ra mùi hôi, cực kì ghê tởm. “Nhận lương? Chú nhận bao nhiêu?”
Nói xong, không cho Tiểu Thiên phản ứng lại, gã đã cướp tiền của anh một cách trắng trợn. Trong mắt gã đều là sự tham lam trần trụi.
“Trả lại cho tôi!” Tiểu Thiên lo lắng giành lại. Cơ thể gầy gò này rõ ràng nhỏ hơn con hổ béo kia. Chỉ cần gã xoay người một cái, liền có thể đánh gãy phòng ngự của anh.
“Tên què, lần trước chú làm rơi khăn mặt của tôi, năm trăm tệ này coi như là mời tôi một bữa cơm bồi tội.” Hổ Mập lấy năm tờ đỏ rực từ trong xấp ông Mao kia, nhét vào trong túi tiền của chính mình, sau đó gã trả số tiền còn lại cho Tiểu Thiên - người đang đỏ mặt khẩn trương, còn mình thì giả vờ nhìn anh ân cần.
“Cậu trả lại cho tôi. Đây là tiền tôi vất vả mới có được!” Tiểu Thiên đương nhiên bất đắc dĩ. Anh giận dữ muốn lấy lại số tài vật từ túi của Hổ Mập, nhưng gã đột nhiên bỏ chạy, chỉ cần vài bước đã chạy xa.
“Tên què, muốn lấy tiền, thì đuổi theo tôi đi.” Hổ Mập vừa chạy vừa trêu chọc anh “Đuổi theo tôi, tôi sẽ trả tiền lại cho anh.”
“Cậu, đừng chạy!” Mắt Tiểu Thiên bây giờ đã hằn lên tia đỏ, cố gắng muốn đuổi theo gã, thế nhưng kéo theo một cái chân bị què, đừng nói là chạy bình thường, muốn đi nhanh hơn chút cũng không làm được.
“Ha ha, nhìn tên què này xem."
“Dáng dấp của hắn thật là buồn cười.”
“Ha ha, tên què này như một thằng hề.”
Bên kia, các công nhân viên còn đang xếp hàng dài – quan sát hai người đến tiêu khiển.
Chuyện làm rơi khăn mặt của Hổ Mập, là chuyện xảy ra trong phòng tắm.
Kí túc xá bên trong nhà máy là ký túc xá tập thể, nhà tắm đương nhiên cũng là nhà tắm tập thể. Vào buổi tối, mọi người đều rủ nhau đi cọ rửa thân thể tỏa ra mùi chua xú sau một ngày làm việc, vì vậy thường thường là người đông như mắc cửi.
Ngày đó Tiểu Thiên xui xẻo, không cẩn thận liền va phải Hổ Mập khiến gã rơi mất chiếc khăn mặt khoát trên vai, anh vội vàng xin lỗi.
Kỳ thực cũng không phải chuyện gì lớn, nhặt lên rồi đi tắm là xong việc. Nhưng gã đây không phải là một tên biết bớt việc. Hổ Mập là loại người ác bắt nạt người thiện, gã đâu chịu giảng hòa dễ dàng như vậy, lại nhìn là một người què, càng trở nên kiêu ngạo.
Liền một tay tóm lấy xà phòng trong thùng nước của Tiểu Thiên, ném ra xa.
“Ha ha ha! Ai đó nhặt xà phòng đi!” Một vài người lớn gan bắt đầu ồn ào dưới sự đào bới của Hổ Mập.
Tiểu Thiên ôm mặt đỏ bừng, bước tới và cúi xuống nhặt xà phòng trên mặt đất. Đột nhiên, Hổ Mập cũng đi đến, trước khi tay của Tiểu Thiên chạm vào xà phòng, gã liền dùng một chân khác đá miếng xà phòng đi.
Tiểu Thiên nghiến răng lùi lại, cố nhặt miếng xà phòng vô tội đó.
Một người can đảm khác cũng bắt chước Hổ Mập, đá xà phòng về phía người khác.
“Ha ha ha!” Mọi người trêu chọc người què như một thằng hề.
Tiểu Thiên cố gắng lấy nó nhưng thật vô ích. Anh không muốn tiếp tục trở thành trò cười của mọi người, vì vậy anh đã từ bỏ miếng xà phòng vừa mới mua và nhặt đồ của mình lên.
“ha ha ha” Sau khi được giải trí đám đông tràn ngập tiếng cười thỏa mãn, nước mắt anh tí tách nhỏ xuống sàn nhà tắm, không có ai biết.
Dừng lại, dừng lại đi, dù sao tên què như mình đã quen với việc bị bắt nạt mà.
Tiểu Thiên khóc một mình trong kho chất thải của nhà máy. Đây là căn cứ bí mật của anh. Bình thường rất hiếm người vào.
Sau khi khóc đủ, anh sẽ trở về ký túc xá, trốn vào chiếc giường nhỏ và coi như không có chuyện gì xảy ra.
Không thể lấy lại năm trăm tệ bị Hổ Mập ăn cướp, Tiểu Thiên cũng vấp ngã, rách một miếng da lớn trên đầu gối, không thể cầm máu, quần áo làm việc vốn màu xám cũng bị nhuộm thành đỏ, nhìn qua rất thê thảm.
Sau khi anh mệt mỏi vì khóc, anh liền coi như không có chuyện gì xảy ra. Anh có thể làm gì khác?
Anh ở một mình, ba mẹ đã mất từ lâu. Mẹ mất sớm. Ba là nhân viên của nhà máy này. Ông dành hơn nửa cuộc đời làm việc ở đây. Anh được ba nuôi dưỡng từ khi còn nhỏ, nói cách khác, anh lớn lên trong nhà máy này. Sau đó, ba anh không còn ở thế giới này nữa, để lại một mình anh.
Anh đã sớm coi nhà máy là nhà.
Anh không phải lúc ra đời đã bị què. Mà bởi vì khi còn bé không có ai chăm sóc cũng không có ai quản, liền ngang ngược đi chơi xung quanh nhà máy này, sau đó xảy ra chuyện, mới thành người què.
Sau khi khóc hết nước mắt, anh trở lại vị trí làm việc của mình và tiếp tục công việc.
Anh là nhân viên dán nhãn thành phẩm trong kho. Công việc đơn giản nhất và cũng được trả lương thấp nhất.
Công việc hàng ngày là sắp xếp các sản phẩm mới hoàn thành, sau đó dán nhãn lên chúng và tính tiền theo từng sản phẩm.
Trong xưởng của nhà máy, các loại công việc đặc biệt thường được trả nhiều hơn, nhưng chắc chắn làm cũng khó hơn. Nó đòi hỏi kĩ năng mà Tiểu Thiên không thể đáp ứng được, hoạt động dây chuyền cần có quy củ. Anh đã làm việc một thời gian và mắc lỗi. Sau đó, anh bị quản lí dây chuyền đuổi đi. Về sau, anh đến kho thành phẩm, dán nhãn và làm các công việc tẻ nhạt hơn. Khá dễ dàng, nhưng dĩ nhiên có ít tiền hơn.
Không có vấn đề gì nếu tiền ít đi. Anh ở một mình trong kí túc xá tập thể của nhà máy. Anh chỉ trả tiền điện hàng chục tệ cho mỗi tháng, chi phí không nhiều.
Cha mẹ đều đã qua đời, không cần phụng dưỡng người già, không có chi phí gia đình. Hoàn toàn đủ để một người ăn no, không phải chịu cảnh đói bụng.
Tiểu Thiên cảm thấy như vậy đã đủ chi tiêu, và đủ để sống, không còn gì khác.
Sau đó mỗi tháng, anh tiết kiệm tiền trong ngân hàng và có thể dựa vào đó sống khi về già.
Anh không có ý nghĩ cái gì mà tâm tráng chí, chỉ cần kiếm đủ cơm ăn thôi. Những năm gần đây, anh không phải là không thấy có những công nhân làm từ công việc thấp nhất tăng chức lên, từng bước trở thành tổ trưởng, lại thăng làm tuyến trưởng, sau đó là giám sát viên thậm chí là bộ trưởng, từ phân xưởng có hoàn cảnh tồi tệ đi tới văn phòng building rộng lớn kia, ngồi làm việc một mình trong công phòng, thành người điều hành nhà máy. Chim sẻ trở thành phượng hoàng.
Đúng, tòa building ấy là văn phòng ngăn nắp mỹ lệ, so với phân xưởng dơ bẩn đê tiện, đúng là khác nhau một trời một vực.
Tòa nhà văn phòng này giống như dây thần kinh trung tâm của nhà máy, là trụ sở của nhà máy.
Hầu hết các nhân viên làm việc trong tòa nhà này đều là những con người thời thượng và thuộc tầng lớp thượng lưu ưu tú, mặc âu phục cách cổ, phong quang đầy mặt, bọn họ dựa vào IQ để kiếm cơm, dùng trí tuệ của chính mình để kiếm lợi ích cho ông chủ, làm cho nhà máy phát triển.
Mỗi xưởng sản xuất dưới sự kiểm soát của tòa nhà văn phòng này chỉ cần sản xuất theo đơn đặt hàng cần thiết ở trên và bàn tay của công nhân chính là công cụ sản xuất. Họ làm ở dây chuyền lắp ráp ngày này qua ngày khác, chán với công việc cơ khí lặp đi lặp lại, giữ một mức lương đủ sống.
Đây là khoảng cách giữa mọi người. Ai đó đang uống cà phê và gõ bàn phím máy tính trong phòng máy lạnh, vô tình đã đến năm giờ. Trong khi ai đó đang phải vất vả chịu đựng những âm thanh máy móc ồn ào trong xưởng làm việc, bàn tay đổ mồ hôi như mưa, đôi mắt vừa khô vừa mờ.
Cuối cùng, sự khác biệt giữa thẻ lương của những người kiếm tiền bằng não và những người kiếm tiền bằng tay chân gần như chỉ chênh một phần nhỏ.
Thế nào là công bằng? Không có sự công bằng.
Tuy nhiên, sau bảy năm ở trong nhà máy này, Tiểu Thiên, người sắp chạy ba năm, chưa bao giờ nghĩ về những điều công bằng và không công bằng này.
Anh có khi nào nghĩ tới tư bản? Anh chỉ là một người què, một người què không hiểu cái gì. Khi còn bé chỉ học tới sơ trung, người cha nghiện rượu đã ngừng đóng tiền để anh tiếp tục học. Anh không có học vấn và kiến thức. May mắn thay, anh biết đọc biết viết, nếu không ngay cả dán nhãn thành phẩm cũng không làm được. Anh có khiếm khuyết về thể chất. Anh thấp kém từ nhỏ, không thích giao tiếp với xã hội, hầu như không có bạn bè nên đương nhiên không có giao thiệp. Ở nơi làm việc, không tiếp xúc thì sẽ không thể làm được gì, chỉ có thể bị bắt nạt.
Nhưng Tiểu Thiên nghĩ, miễn là anh làm việc chăm chỉ, anh có thể sống qua ngày.