Vêrôních hỏi Xtêphan:
- Đã là đá thiêng sao tính chất còn độc địa, đem cả cái chết đến cho người ta?
- Vâng, nêu người ta sờ vào nó trong khi vắng mặt những người có bổn phận giữ gìn và sùng kính nó. Mà về điểm này thì còn vô khối chuyện bí ẩn và rắc rối hơn nhiều, cũng vẫn là chuyện về hòn đá, nhưng đây là thứ đá trang sức rất kì lạ, nó tỏa ra những ngọn lửa thiêu đốt kẻ nào dám mang nó trên người, bắt kẻ đó phải chịu những cực hình nơi địa ngục.
Vêrôních nhận xét:
- Bà Honorin cũng kể cho tôi nghe câu chuyện tình cờ xảy ra với cụ Magơnốc...
Xtêphan trả lời:
- Vâng. Thế là chúng ta đã đưa câu chuyện về với thực tại. Từ nãy đến giờ tôi nói với bà về một dĩ vãng huyễn hoặc, hai câu chuyện hoang đường - những truyền thuyết và phiến đá có phép lạ. Cuộc mạo hiểm của ông già Magơnốc đã mở ra một thời kì mới lạ khác. Dù sao thời kì này cũng đỡ tối tăm bí ẩn hơn đôi chút so với thời thượng cổ. Cái gì đã đến với ông già Magơnốc? Mọi người đều rất bất ngờ, không ai biết trước được điều gì. Chỉ biết trong tám ngày liền Magơnốc tự nhiên sống biệt lập, tách hẳn mọi người, ủ rũ và chẳng thiết gì đến công việc. Cho đến một buổi sáng ông ta chạy xộc vào phòng làm việc của Đecgơmông kêu toáng lên: “Tôi đã sờ vào nó... tôi hoàn toàn tuyệt vọng rồi... Tôi đã sờ vào... tôi giữ nó trong tay... Nó thiêu đốt tôi bằng ngọn lửa rực cháy... Nhưng tôi vẫn không muốn rời nó ra... ôi, thật khủng khϊếp những ngày nó gậm nhấm đến tận xương tuỷ... Đó là địa ngục! Địa ngục!
Magơrốc chìa cho chúng tôi xem chỗ mu bàn tay bị phồng rộp xám xịt như một vết ung thư đang tàn phá. Chúng tôi muốn chữa vết thương cho cụ ấy. Nhưng hình như cụ ấy hoàn toàn mất trí. Cụ ấy nói nhát gừng: “Chính ta là vật hi sinh thứ nhất... Lửa sắp bùng lên đốt cháy tận tim ta... và sau ta đến lượt những kẻ khác...”
Ngay chiều hôm ấy Magơnốc tự chặt bàn tay mình bằng một nhát rìu.
Sau một tuần lễ gieo rắc nỗi khϊếp sợ lên khắp đảo Xarếch, ông già ấy lặng lẽ bỏ đi...
- Cụ ấy đi đâu?...
- Đi hành hương ở nhà thờ làng Phaoué gần nơi bà nhìn thấy xác cụ ấy.
- Ông có cho rằng có kẻ nào đó đã gϊếŧ cụ Magơnốc?
- Chắc chắn đó là một trong những người đang liên lạc với nhau bằng mật hiệu trên đường, những người đang sống lẩn lút dưới các hang động và đang theo đuổi những âm mưu gì đó tôi chẳng biết.
- Những kẻ đã bất ngờ tấn công vào ông và Phơrăngxoa phải không?
- Vâng, sau đó chúng đã lột quần áo của chúng tôi để đội lốt tôi và Phơrăngxoa.
- Chúng làm thế để làm gì?
- Để dễ dàng đột nhập vào Pơriơrê và nếu một khi bị bại lộ chúng có thể đánh lạc hướng sự điều tra.
- Nhưng từ lúc bị bắt, ông có trông rõ người nào trong bọn chúng không?
- Có trông thấy, đúng hơn chỉ thoáng trông thấy một người đàn bà. Bà ta thường đến lúc chập tối mang thức ăn nước uống đến cho tôi. Bà ta cởi dây trói tay, nới lỏng dây trói chân cho tôi.
- Bà ta có nói gì với ông không?
- Chỉ nói một lần tôi hôm đầu tiên, nói nhỏ. Đại ý là bà ta nói nếu tôi gọi ai, nếu tôi kêu hoặc định trốn thì Phơrăngxoa sẽ phải trả giá cho việc làm của tôi.
- Thế trong khi bị tấn công ông cũng không nhìn thấy họ à?
- Lúc ấy tôi cũng không biết gì hơn Phơrăngxoa.
- Và hoàn toàn không biết trước một tí gì để đề phòng ư?
- Không. Sáng hôm ấy ông Đecgơmông nhận được hai lá thư quan trọng về những vấn đề ông đang theo đuổi ở đây. Một trong hai lá thư là của một ông già quý phái, chủ nhân một pháo đài trung cổ ở Brơtanhơ. Bức thư kèm theo một tài liệu hết sức hấp dẫn do ông già này tìm thấy trong các giấy tờ của cụ cố ông ta để lại. Đó là bản sơ đồ các hầm ngầm ở Xarếch do bọn giặc Suan chiếm giữ từ thời thượng cổ. Chắc những hầm ngầm ấy cũng là nơi trú ngụ của các đạo sĩ dòng Gôloa thuở trước mà những quyển sách hoang đường vẫn thường nói đến. Bản sơ đồ cho biết lối vào hầm ngầm dưới những cánh đồng hoang màu đen và đánh dấu chỗ hầm hai tầng, những tầng hầm sau cùng là những buồng hành hình.
Phơrăngxoa và tôi đang tiến hành cuộc thám hiểm theo sự chỉ dẫn của bản sơ đồ. Lúc trở về chúng tôi bị họ tấn công.
- Từ lúc bị giam vào đây ông không nghe ngóng được tin gì thêm à?
- Không, không biết gì thêm nữa.
- Vậy mà Phơrăngxoa nói với tôi nó đang chờ... một người nào đó đến đây giúp đỡ giải thoát cho nó.
- Ồ! Ý nghĩ ngây thơ, ý nghĩ của cậu bé Phơrăngxoa giàu trí tưởng tượng. Nhưng chắc là có liên quan đến nội dung của lá thư thứ hai ông Đecgơmông nhận được cũng buổi sáng hôm ấy.
- Ông có biết trong thư nói gì không?
Xtêphan không trả lời ngay. Linh tính của anh báo có kẻ rình mò qua lỗ cửa. Nhưng khi đến sát ô vuông nhỏ khoét trên cánh cửa nhìn ra hành lang đối diện không thấy gì anh quay lại.
- A, nếu có người hứa giúp đỡ chúng tôi thì họ phải nhanh chóng lên chứ! Từng phút bọn chúng có thể đến đây!
- Vậy là sẽ có người đến giúp mình thật ư?
- Ồ, cũng không nên đặt vào đó quá nhiều hi vọng. Nhưng dù sao chuyện này cũng khá kì quặc. Bà biết không, ở Xarếch nhiều lần người ta được chứng kiến những cuộc thăm viếng của những ông sĩ quan nhân viên nhà nước được ủy thác đến thăm dò các khu vực phụ cận xung quanh hòn đảo vì những nơi đó có thể giấu được một vài căn cứ tàu ngầm. Trong lần viếng thăm cuối cùng, người đại diện chính thức là ông quan ba Patơrixơ Benvan, một thương binh từ Pari tới đã tiếp xúc với ông Đecgơmông và được ông thuật cho nghe toàn bộ câu chuyện hoang dường của đảo Xarếch, cùng với những nỗi lo ngại vẩn vơ mà những người dân sống trên đảo dù sao cũng bắt đầu bị ám ảnh. Đó là sau ngày Magơnốc bỏ đi. Câu chuyện có sức hấp dẫn mạnh đối với ông quan ba Benvan đến nỗi ông này đem thuật lại với một người bạn trong số các bạn thân của ông ta ở Paris. Đó là một nhân vật quý tộc người Tây Ban Nha hay Bồ Đào Nha gì đấy, ngài bá tước Luy Pêrêna. Theo ông Benvan, bá tước Luy Pêrêna là một nhân vật khác thường có tài khám phá những câu bùa chú bí hiểm và phức tạp nhất và còn có khả năng thực hiện những dự kiến táo bạo có một không hai. Ông quan ba Benvan ra đi được vài ngày thì ông Đecgơmông nhận được thư của ngài bá tước Luy Pêrêna. Bức thư ấy tôi vừa nói với bà. Nhưng đáng tiếc là ông Đecgơmông chỉ cho chúng tôi nghe đoạn đầu của bức thư. Đại ý như sau:
“Thưa ông,
Còn những câu thơ bí ẩn về hòn đá thánh, đó
chỉ là một trò trẻ con. Tôi thực sự lấy làm ngạc nhiên về những chứng cớ rất đầy đủ, ông đã cung cấp cho ông Benvall, xin lỗi ông, người ta có thể chỉ coi đó như một khoảnh khắc chơi trò ú tim không hơn không kém. Tuy nhiên cũng phải thấy đây là chuyện chỉ vài dòng chữ cỏn con cũng gây nên một sự bối rối lo ngại cho hàng thế hệ...”
Vêrôních háo hức muốn biết thêm.
- Rồi sao nữa ông?
- Như tôi vừa nói với bà, ông Đecgơmông không muốn chúng tôi nghe đoạn cuối bức thư. Ông xem nốt bức thư trước mặt chúng tôi, miệng nói lẩm bẩm có vẻ xúc động “Liệu có thể thế được không?... Phải, phải rồi... đúng rồi... thật là phi thường...”
Khi chúng tôi hỏi, ông chỉ trả lời: “Các con ạ, ta sẽ cho các con bắt tay vào việc ngay chiều nay. Các con sẽ về cánh đồng hoang màu đen... và chỉ nên biết rằng con người ấy thật lạ lùng... không có từ ngữ nào nói rõ hơn thế, nâng đỡ ta, không có phương cách nào khôn khéo hơn thế, không có lời khuyến dụ nào hơn thế. Sự bí mật của thứ đá thần kì và vị trí chính xác của nó... Điều hợp lí là ta không nên do dự một phút nào cả.
Vêrôních lại sốt ruột hỏi:
- Thế đến chiều thì sao?
- Đúng chiều hôm ấy Phơrăngxoa và tôi bị bắt cóc.
Vêrôních đăm chiêu suy nghĩ. Sau đó nàng nói.
- Biết đâu chẳng có kẻ muốn lấy trộm bức thư quan trọng của cha tôi? Bởi vì cuối cùng tôi cho rằng vụ trộm cắp phiến đá thần kì hình như là lí do duy nhất có thể giải thích tất cả những mưu mô đen tối, trong đó chúng ta đang là những nạn nhân.
- Tôi cũng nghĩ như bà. Song có điều là theo yêu cầu của bá tước Luy Pêrêna, ông Đecgơmông xem xong bức thư đã xé ngay trước mặt chúng tôi.
Vêrôních tỏ vẻ hoài nghi.
- Rốt cuộc lẽ nào cái ông bá tước Luy Pêrêna nọ lại cũng không được báo tin gì về việc ông và Phơrăngxoa bị mất tích? Lúc đó Phơrăngxoa thế nào?
- Phơrăngxoa biết ông ngoại bị sát hại cho nên cũng không tin rằng ông ngoại khi biết cháu và thầy giáo bị mất tích lại không báo cho bá tước Luy Pêrêna, do đó Phơrăngxoa vẫn tin chắc ông này sẽ đến tiếp cứu. Phơrăngxoa có lí do của nó để chờ đợi...
- Lí do đúng đắn chứ?
- Không. Phơrăngxoa còn rất trẻ con. Nó đọc nhiều sách phiêu lưu mạo hiểm nên càng giàu trí tưởng tượng. Ngoài ra ông quan ba Benvan còn kể cho nó nghe những chuyện huyền thoại về ông bạn Pêrêna của ông ấy. Điều lạ lùng là có một hôm Benvan tìm mọi cách chứng minh, cố làm cho Phơrăngxoa tin rằng bá tước Luy Pêrêna không khác gì Ácxen Luypanh, một nhân vật nổi tiếng trong các truyện mạo hiểm. Nhưng dễ gì ông ta đã gây được lòng tin tuyệt đối của đứa bé bằng một câu chuyện vu vơ, chẳng có gì làm căn cứ chắc chắn và chính xác. Lòng tin chỉ có thể có được trong thử thách khi sự mổ xẻ kì diệu diễn ra đúng lúc nó cần được phán xét.
Vêrôních không ngăn được nụ cười trên môi.
- Thật vậy. - Xtêphan nói tiếp, - Phơrăngxoa là một đứa trẻ. Đứa trẻ thường có cách suy nghĩ riêng của nó mà người lớn không thể không quan tâm. Cách suy nghĩ của con trẻ làm chúng thêm can đảm và yêu đời. Ở tuổi chúng làm sao có thể chịu đựng nổi những thử thách nếu không có ước mơ và hi vọng!
Nhưng tự nhiên nỗi lo lắng lại ùa đến như nước lũ tràn dâng. Vêrôních nói rất khẽ.
- Bất kể sự giúp đỡ từ đâu đến... chỉ cần đến cho đúng lúc... chỉ cần Phơrăngxoa không trở thành vật hi sinh cho bọn người đáng ghê tởm ấy!
Hai người im lặng hồi lâu. Những kẻ thù vô hình đang đè lên họ bằng tất cả sức nặng kinh khủng của nó. Chúng rình rập ở khắp mọi nơi, làm chủ trên hòn đảo, làm bá chủ những sào huyệt dưới đất, những cánh đồng hoang và các khu rừng, làm bá chủ mặt biển xung quanh hòn đảo, làm bá chủ các bàn đá và các quan tài. Chúng gắn những giai đoạn khủng khϊếp của dĩ vãng vào đời sống thực tại cũng không kém phần khủng khϊếp. Chúng nối tiếp lịch sử nhân loại bằng những phương thức cổ xưa và đôi khi đạt được kết quả kéo lùi tiến hóa nhân loại nhiều hơn chúng mong đợi...
Vêrôních chán nản buồn bã. Nàng nêu lên một loạt câu hỏi.
- Tại sao? Để đạt mục đích gì? Tất cả là những cái gì? Mối liên hệ giữa những người ngày nay với những người ngày xưa hình thành ra sao? Giải thích như thế nào về việc lịch sử vẫn đang được tiếp nối bằng những phương pháp man rợ từ thời khai thiên lập địa?...
Đằng sau những câu chuyện trao đổi, những vấn đề nêu lên mà không thể giải đáp, có một ý nghĩ dai đẳng lúc nào cũng ám ảnh trong tâm trí Vêrôních. Nàng im lặng một lúc rồi nói:
- Chà, nếu có Phơrăngxoa ở đây! Nếu có đủ ba người để cùng chung sức chiến đấu! Ôi, con tôi! Không biết điều gì đã xảy đến với nó? Hay là nó đang gặp rủi ro?...
Lúc này đến lượt Xtêphan phải an ủi Vêrôních. Anh nói:
- Phơrăngxoa gặp trở ngại ư? Sao bà lại nghĩ như vậy? Không phải thế đâu. Không có gì trở ngại cả... Vượt ngục đòi hỏi phải có nhiều thời gian...
- Vâng, vâng, đúng thế... phải có nhiều thời gian và còn rất nhiều khó khăn nữa... Mà tôi tin chắc thằng bé không bao giờ nản chí! Ôi! Tính khí của nó đẹp biết bao! Tôi tin tưởng nó biết chừng nào! Cháu nói với tôi: “Một người mẹ và một đứa con đã tìm thấy nhau thì không bao giờ rời xa nhau nữa... Người ta có thể còn làm khổ mẹ, làm khổ con, nhưng con và mẹ sẽ không bao giờ xa nhau. Cuối cùng hai mẹ con ta thế nào cũng toại nguyện.” Đây, cháu nói với tôi như thế, ông ạ. Cháu nói thế có đúng không, ông Xtêphan? Tôi tìm thấy đứa con không phải để lại mất nó một lần nữa, có phải thế không? Không bao giờ! Không bao giờ! Như thế sẽ là bất công và không thể nào chấp nhận được...
Nàng bỗng ngừng lại nghe ngóng. Xtêphan kinh ngạc nhìn Vêrôních.
- Cái gì thế thưa bà?
- Có tiếng động!
Xtêphan lắng tai nghe.
- Vâng... vâng... có tiếng động...
- Hay Phơrăngxoa đến... Hình như tiếng động ở trên kia...
Vêrôních đứng lên. Xtêphan giữ nàng lại.
- Không phải. Tiếng chân người đi ngoài hành lang!
- À... à...
Hai người bối rối nhìn nhau không biết quyết định ra sao, không biết mình phải làm gì.
Tiếng chân người rõ dần. Những bước đi đều đều không có gì tỏ ra kẻ địch có ý nghi ngờ. Xtêphan chậm rãi nói.
- Không nên để họ nhìn thấy tôi đang đứng thế này... Tôi sẽ nằm vào chỗ cũ... sau đó bà buộc hộ những sợi dây trói vào.
Hai người vẫn đứng im lưỡng lự, hình như còn muốn bấu víu vào một hi vọng vô lí là may ra mối nguy hiểm sẽ tự nhiên qua đi. Nhưng chỉ trong khoảnh khắc họ đã đi khỏi trạng thái mê mẩn đang làm họ tê liệt cả ý chí. Vêrôních nói như hạ lệnh.
- Ông nằm xuống đi! Nhanh lên! Chúng đến rồi!
Xtêphan làm theo. Vêrôních quấn các sợi dây thừng lên người Xtêphan nhưng không buộc. Việc ấy chỉ mất vài giây đồng hồ. Nàng nói tiếp:
- Ông nằm quay mặt vào góc hang, giấu tay đi kẻo chúng nghi ngờ...
- Thế còn bà?
- Đừng lo cho tôi.
Nàng đi lom khom đến nằm ép sát người dưới cánh cửa xà lim. Cái lỗ vuông đυ.c ở cánh cửa có lưới sắt bịt, nên kẻ địch không thể thò đầu qua mà trông thấy nàng được.
Đúng lúc ấy tiếng bước chân ngoài hành lang ngừng lại. Mặc dầu cánh cửa rất dày. Vêrôních vẫn nghe được cả tiếng áo dài phụ nữ sột soạt.
Bên trên chỗ nàng nấp có người đang ghé mắt nhìn qua lỗ cửa. Bọn chúng nó. Những giây phút căng thẳng đáng sợ. Chỉ cần một dấu hiệu khác thường rất nhỏ chúng cũng lập tức đánh hơi thấy. Nàng tự hỏi: Sao chúng dừng lại? Hay chúng biết ta ở đây?... Phải rồi có lẽ tại áo ta rộng quá lòa xòa... Nhưng không phải... có lẽ vì Xtêphan nằm không được tự nhiên, các dây trói có vẻ khác thường...
Thình lình có hai tiếng huýt sáo rồi tiếp đến những tiếng bước chân khác từ xa đi tới, to dần, to dần... trong không gian im phăng phắc. Tiếng bước chân ngừng lại đúng chỗ cửa ra vào. Rồi những tiếng nói thì thầm nổi lên. Hình như chúng đang tìm cách đối phó?
Vêrôních khẽ thò tay vào túi áo rút khẩu súng ngắn ra. Nàng đặt ngón tay lên cò súng. Nếu chúng vào, nàng sẽ bật dậy nổ súng không chút lưỡng lự. Một chút lưỡng lự trong lúc này có nghĩa là mất Phơrăngxoa!