Mạc Hải dẫn tàn quân bám sát quân Trịnh, rồi truyền tin tức trở lại. Nắm được thông tin, Hoàng Ái Quốc cao giọng:
“ Chúng ta cần tiêu hao được nhánh này, không thể để chúng hội quân với Trịnh Tùng. Ngô Đình Nga và Mạc Mậu Hiền dẫn quân, Đào Duy Từ quân sư, dẫn theo 1 vạn quân truy sát, trong đó có 3000 kỵ binh.”
“ Vâng.” Cả ba đồng thanh đáp. Nhanh chóng xuất phát. Cũng không bao lâu đã đuổi kịp nhánh quân của Mạc Hải. Thấy đại quân, Mạc Hải báo:
“ Theo thông tin do thám, thì quân Trịnh có khoảng 1 vạn. Nơi đây khá gần Thọ Xương, nên đám người này, sẽ đi thẳng một đường, không tiến vào các thành trì và thôn xóm nghỉ ngơi. Bọn chúng sẽ không có khả năng tăng binh.”
Đào Duy Từ nhìn phương hướng mà Mạc Hải vạch, gật đầu:
“ Nơi đây không có chỗ để mai phục, chúng ta muốn kìm chân chỉ có thể lợi dụng ưu thế Kỵ binh. Mạc Hải, ngươi dẫn 100 người, tiến lên đánh nhiễu quấy phá. Chúng ta nghỉ sớm, ban đêm xuất phát đuổi theo.”
“ Vâng.” Mạc Hải đáp.
*
Ban đêm, Mạc Hải khi tới gần, chia quân thành nhiều nhánh nhỏ, theo tám hướng tiến hành dạ tập. Mỗi Kỵ binh mang theo kẻng sắt, vừa gõ vừa phóng lên, đồng thời hô lớn:
“ Gϊếŧ! Gϊếŧ!”
Trước động tĩnh, lo sợ cuộc dạ tập đem, Hoàng Đình Ái nhanh chóng cho quân thổi cao lửa, chia quân thành nhiều nhánh, thay phiên canh chừng cẩn mật. Thấy thế, Mạc Hải tụ tập hơn 100 người lại, dùng đuôi ngựa, kéo những mảnh gỗ, hô:
“ Xung phong! Gϊếŧ!”
Khi tới gần sát, Mạc Hải dùng những ngọn lửa giáo phóng tới, diệt sát vài quân Trịnh, khiến cửa doanh trại bị phá. Tưởng quân ta đột kích vào. Lập tức tiếng tù và vang, quân Trịnh từ trong doanh trướng cầm binh giáo chạy ra, nhưng với ưu thế tốc độ, Mạc Hải đã đem người chạy thoát. Trong đêm, sự quấy phá liên miên, cuối cùng, Hoàng Đình Ái sai người đem 2000 bộ binh đuổi đánh, Mạc Hải mới lui.
*
Tờ mờ sáng, mặt trời còn chưa ló rạng, quân Trịnh đã bị gọi dậy, ai nấy sắc mặt đều bơ phờ, dù sao cả đêm không yên ổn, ai nấy người đều nặng như chì. Hoàng Đình Ái cho người nấu cơm, ăn xong, cấp tốc giục thu dọn lên đường. Trái ngược cảnh đó, Mạc Mậu Hiền cho người gϊếŧ thịt lợn, cho toàn bộ ăn uống no lê, cao giọng:
“ Quân Trịnh trước mắt, kẻ thù gϊếŧ cha mẹ, con cái. Đốt làng mạc, nhà cửa của chúng ta đã trước mắt. Mọi người hãy theo ta, xông lên, gϊếŧ chúng. Đền nợ nước, trả thù nhà.”
Ba quân hô vang:
“ Gϊếŧ cường địch báo hoàng ân.”
Nhìn khí thế đó, Mạc Mậu Hiền rất hứng khởi, cao giọng:
“ Kỵ binh tiến đánh quẫy nhiễu. Bộ binh xuất kích phía sau.”
“Rõ.” Toàn bộ binh lính sĩ khí cao ngất, đồng thanh.
*
Không bao lâu, hai quân đυ.ng độ, Hoàng Đình Ái sớm lường trước, lạnh lùng:
“ Kỵ binh tấn công. Toàn quân xếp trận. Giáo binh đứng trước, cung thủ đứng sau.”
Quân Trịnh sa trường quen thuộc, dưới mệnh lệnh nhanh chóng xếp thành trận phòng thủ. Giáo binh chống trường thương dưới đất, mũi thẳng lên cao. Cung thủ cũng lắp sẵn tên để chờ lệnh. Nhìn thế, Mạc Mậu Hiền kéo chặt dây cương, ngựa hí vang, dùng đoản đao chém mạnh phía trước. Kỵ binh hùng hổ lao lên. Trong thời kỳ vũ khí lạnh còn chiếm ưu thế, thì đây cũng là sức ép cực lớn với nhánh bộ binh, phòng tuyến quân Trịnh, những giáo binh mồ hôi ướt đẫm, chân run run. Hoàng Đình Ái quát lớn:
“ Giữ nghiêm trận địa! Kẻ nào lui, gϊếŧ!”
Trước ánh mắt dữ tợn này, đám quân Trịnh nắm chặt hơn trường thường, ánh mắt đầy sự kiên định. Mạc Mậu Hiền cũng không ngu, nếu để Kỵ binh lao thẳng rất dễ bị đám giáo binh làm gỏi. Nên khi còn cách 50-60 mét, ném một loạt trường thương tới. Sau đó nhanh chóng rút đoản đao. Phòng tuyến quân Trịnh dưới áp lực, nhanh chóng bị điểm khuyết, Hoàng Đình Ái trầm giọng:
“ Bắn tên! Bổ trận!”
Những mũi tên phóng ra, đồng thời phòng tuyến được tu bổ. Kỵ binh ta sớm chuẩn bị, dùng đoản đao, gạt phăng mũi tên, sau đó cũng không như dự định quân Trịnh tiến lên mà lựa chọn, chạy vòng lui lại. Sau đó, trong gần 1 canh giờ, Mạc Mậu Hiền tiến hành tương tự, phát huy tối đa hiệu quả Kỵ binh, tiến hành đánh nhử, dùng trường thương tiêu diệt địch. Trước kế sách này, Hoàng Đình Ái nhất thời chưa nghĩ ra được cách hoá giải, chỉ còn cách cho phòng tuyến tăng cường, không dám lơ là. Việc đứng liên tục và cảnh giác cao độ, nhiều quân Trịnh mệt mỏi, có kẻ ngất xuống, và chỉ cần thần thế. Kỵ binh ta như hổ chực chực săn mồi, nhảy vào tấn công. Hoàng Đình Ái cau mày:
“ Đám kỵ binh này, mục đích là kéo chân chúng ta. Chờ đợi bộ binh đến, nếu chúng ta tiếp tục thì sẽ rơi vào hạ phong.”
Sau đó, tiếp:
“ Hoàng Long, ngươi mang 2000 quân cung thủ chặn hậu, vừa đánh vừa lui, dây dưa với bọn chúng. Ta mang đại quân đi trước, hội quân cùng Đức Chúa. Chỉ cần đả bại chúng ở phòng tuyến là không đáng lo. Thua một trận, nhưng thắng cả chặng đường.”
Biết đây là cái chết, nhưng Hoàng Long vẫn sảng khoái, đáp:
“ Vâng. Tướng quân yên tâm. Tôi sẽ làm hết mình.”
Dứt lời, nhanh chóng tập hợp được 2000 người. Sớm chắt nghét cảnh bị kìm kẹp chân tay, quân Trịnh dưới sự chỉ huy của Hoàng Long, điên cuồng lao đến vòng vây quân ta, tiến đánh. Mục tiêu là giữ chân, với Kỵ binh là thứ quân chủ lực, Mạc Mậu Hiền thật không muốn chết một ai, hạ lệnh:
“ Lùi lại, bắn xa.”
Nhanh chóng, quân lính làm theo, xác quân Trịnh ngã xuống. Thấy thế, bên cạnh Mạc Hải nói:
“Tướng quân, bọn chúng có ngu không? Hay ta thừa thắng xông lên.”
Mạc Mậu Hiền lắc đầu:
“Tạm thời chưa động vội, không biết Hoàng Đình Ái trong hồ lô bán gì. Quân Trịnh rút lui nhưng rất chậm, trận hình vẫn khá nghiêm cẩn...Sợ lao vào ăn quả đắng. Lấy ổn làm chủ.”
Rồi trầm ngâm:
“ Cho mọi người bám sát, bảo trì khoảng cách nửa dặm.”
“ Vâng.” Mạc Hải đáp.
Tiếp sau đó là màn vờn nhau giữa quân Trịnh và quân ta suốt một tiếng đồng hồ, Đào Duy Từ nhanh chóng nhận thấy bất ổn:
“ Thám báo đi dò xét cho ta.”
Chỉ 5 phút sau, thám báo chạy lại:
“ Thưa quân sư, quân Trịnh đã tách dần làm 2 đội, 3000 quân đi sau đoạn hậu. Còn 7000 quân đã đi trước 1 đoạn, rất khó đuổi theo.”
Đào Duy Từ gật đầu.
“ Thế còn quân của ta, bao giờ Bộ binh tới?”
Tên thám báo đáp:
“ Khoảng nửa giờ nữa.”
Bên cạnh Mạc Mậu Hiền lo lắng:
“ Chết tiệt. Chúng ta để xổng mất Hoàng Đình Ái, phải làm sao bây giờ, quân sư?”
Đào Duy Từ cười:
“ Hắn chạy đâu cho trời khỏi nắng. Lần này hắn thoát. Mấy ngày sau cũng là tử kỳ mà thôi.”
Rồi trầm ngâm:
“Chúng ta phải bắt được nhánh hậu quân này. Tướng quân, người chia quân ba đạo, một đánh chính giữa, hai đánh trái phải.”
Mạc Mậu Hiền và Mạc Hải nhanh chóng vâng mệnh làm theo. Gần 3000 người được chia tách làm ba, tiếng ngựa hí vang trời, gươm giáo va chạm lách cách. Thấy toàn bộ đã chuẩn bị tốt, Mạc Mậu Hiền quát:
“Toàn quân chuẩn bị xuất kích”
Binh sĩ một tay che khiên trước ngực, đồng thời nắm chặt dây cương, tay còn lại nắm chặt kỵ thương. Tiếng vó ngựa không ngừng cào cào mặt đất, vang lên đinh tai nhức óc. Khi tới gần, hàng trăm mũi kỵ thương đồng loạt giơ lên chĩa thẳng về phía trước. Trường thương toát ra thứ ánh sáng lạnh lẽo gai người.
Phía quân Trịnh, Hoàng Long ánh mắt nhìn đăm đăm về phía quân ta, không phải kẻ bị săn mà như con hổ nhìn chằm chằm con mồi của mình, quát lớn:
“ Bố trí đội hình.”
Nhưng trước khí thế quân ta, quân Trịnh run lấy bẩy, vài kẻ sợ hãi lui lại, Hoàng Long dùng đao lớn, chém phăng đầu, lạnh giọng:
“ Đứng vững cho ta! Tên nào lui lại. Chết.”
Trước sự gϊếŧ gà doạ khỉ, quân Trịnh dần giữ vững phòng tuyến, ai nấy mồ hôi tuôn như mưa. Phía trước, quân ta vẫn hừng hực khí thế như cơn đại hồng thuỷ, tiếng hô: “ Gϊếŧ! Gϊếŧ!” vang vọng đất trời.