Chiếc máy photo từ phòng cảnh sát Điều tra Trung ương (tên gọi mới của Đội Phản ứng nhanh) hãy còn mới tinh, và chỉ được cho mượn tạm. Rõ ràng họ không biết mình đang dây vào ai, vì Carl không bao giờ trả lại bất cứ cái gì một khi nó đã được đưa xuống tầng hầm.
- Anh sao lại một bản của toàn bộ hồ sơ vụ án nhé, Assad. - Anh vừa nói vừa chỉ vào chiếc máy. - Dù có mất cả ngày thì anh vẫn cứ làm cho tôi. Khi xong việc, anh lái xe đến Viện Chấn thương tủy sống và tóm tắt vụ án cho người đồng đội cũ của tôi, Hardy Henningsen. Cậu ấy có thể coi như anh không có mặt ở đó, nhưng anh đừng lo. Hardy có trí nhớ của loài voi và đôi tai của loài dơi. Cứ thế nhé.
Assad nghiên cứu các biểu tượng và nút bấm trên chiếc máy đồ sộ đặt ngoài hành lang.
- Người ta sử dụng nó như thế nào? - Anh chàng hỏi.
- Anh chưa bao giờ dùng máy photo à?
- Cái máy với những hình vẽ thế này thì chưa.
Thật khó tin. Người đàn ông có thể treo cái ti vi màn hình phẳng lên tường trong chưa tới mười phút là đây ư?
- Trời đất ơi, Assad. Anh đặt bản chính vào đây rồi ấn cái nút này. Anh chàng trợ lý có vẻ đã nắm được cơ chế.
Hộp thư thoại của Bak xổ ra một cái cớ rất vớ vẩn rằng phó chánh thanh tra Bak không thể nghe máy được vì đang bận điều tra án mạng. Lis, cô thư ký dễ thương với hàm răng khấp khểnh, tiết lộ cho Carl biết Bak và một người nữa đã đi tới công viên Valby để thực hiện một vụ bắt giữ.
- Cô nhá máy cho tôi khi hai gã ấy quay lại nhé. Được không Lis? - Carl nói, và Lis đã làm đúng như yêu cầu của anh sau đó một tiếng rưỡi.
Bak và đồng đội của anh ta đang bắt đầu một cuộc hỏi cung trong phòng thẩm vấn thì Carl xông vào.
Người bị còng tay nom có vẻ là một gã tầm thường. Còn trẻ và mệt mỏi, lại còn bị cảm nặng nữa.
- Xì mũi đi. - Carl vừa nói vừa chỉ vào dòng mũi dãi chảy xuống môi anh ta. Nếu anh là anh ta thì có quất roi vào người anh cũng chẳng thèm mở miệng.
- Anh không hiểu tiếng Đan Mạch hả, Carl? - Lần này thì khuôn mặt của Bak đỏ au. Phải to chuyện lắm thì anh ta mới thành ra như thế. - Anh không biết đợi là gì sao? Đừng bao giờ cắt ngang buổi thẩm vấn của đồng nghiệp nữa, hiểu chưa?
- Đúng năm phút thôi, sau đó tôi sẽ để anh yên. Tôi hứa.
Bak mất cả tiếng rưỡi đồng hồ để thanh minh rằng mình tham gia vào cuộc điều tra vụ Merete Lynggaard khá muộn nên chẳng biết gì sất, và rằng đó không phải lỗi của anh ta. Việc quái gì anh ta phải lòng vòng như thế kia chứ?
Nhưng ít nhất Carl cũng đã có được số điện thoại của Karen Mortensen, nhân viên xã hội phụ trách Uffe hiện đã nghỉ hưu, cũng như số của cảnh sát trưởng Claes Damsgaard, một trong những cảnh sát phụ trách cuộc điều tra hồi đó ở Đội Phản ứng nhanh. Bây giờ ông ta đang công tác ở đồn cảnh sát khu vực trung tây Jutland, theo như Bak cho biết. Sao không nói luôn là ông ta làm ở Roskilde cho nhanh?
Người cảnh sát phụ trách còn lại đã chết. Ông ta qua đời sau khi mới nghi hưu được hai năm. Đó là thực tế phũ phàng của tuổi thọ trung bình trong các sĩ quan cảnh sát về hưu tại Đan Mạch.
Một số liệu thống kê đáng được ghi vào sách kỷ lục Guinness.
Cảnh sát trưởng Claes Damsgaard hoàn toàn không giống như Bak. Thân thiện, dễ tính và quan tâm. Vâng, ông đã nghe nói đến Đơn vị Qi và đúng là ông không biết Carl Mørck là ai. Chẳng phải anh là người đã phá án vụ cô gái chết đuối ở Femoren, cũng như vụ sát nhân tàn bạo ở khu Nordvest trong đó một bà già đã bị ném qua cửa sổ hay sao? Ồ, phải rồi, ông có biết Carl, ít nhất là qua danh tiếng của anh. Một cảnh sát giỏi sẽ không bị bỏ quên. Ông rất sẵn lòng mời anh đến Roskilde để trao đổi trực tiếp. Vụ Lynggaard là một kỷ niệm buồn, nên nếu ông có thể giúp được gì thì anh cứ nói.
Ông già tốt bụng, Carl vừa kịp nghĩ như thế thì ông bảo rằng anh phải đợi ba tuần lê, vì vợ chồng ông đang đi chơi ở quần đảo Seychelles cùng vợ chồng đứa con gái. Rồi ông bật cười và nói thêm rằng họ muốn đi thăm mấy hòn đảo đó trước khi chúng bị nhấn chìm dưới biển do băng tan.
- Mọi chuyện thế nào rồi? - Carl vừa hỏi Assad vừa quan sát những chỗng giấy photo xếp thành hàng dài dọc theo hành lang, ra đến tận chân cầu thang. Không lẽ hồ sơ vụ án lại dày đến thế?
- Tôi xin lỗi vi tốn nhiều thời gian, nhưng mấy tờ tạp chí này chính là những thứ tồi tệ nhất. Carl quan sát đống giấy lần nữa.
- Anh photo cả quyển tạp chí á?
Assad ngoẹo đầu sang một bên, tựa như một con chó con chuẩn bị bỏ chạy. Trời ạ.
- Anh nhìn đây, Assad. Anh chỉ cắn sao chụp những trang có liên quan tới vụ án thôi. Tôi không nghĩ Hardy sẽ quan tâm đến việc hoàng tử Đan Mạch bắn được mấy con gà lôi trong chuyến đi săn ở khu rừng vớ vẩn nào đó, anh có hiểu không?
- Bắn con gì cơ?
- Thôi bỏ đi. Anh chỉ cắn chọn lại những trang báo có dính đến vụ án và gạt bỏ tất cả những trang không liên quan. Anh làm tốt lắm.
Anh bỏ lại Assad và chiếc máy photo đang chạy rì rì để ngồi vào điện thoại và gọi cho nhân viên bảo trợ xã hội từng phụ trách trường hợp của Uffe. Có lẽ bà ta biết được chi tiết quan trọng nào đó.
Karen Mortensen có vẻ là người tử tế. Carl hình dung bà đang ngồi trên một chiếc ghế bập bênh và móc những cái áo bọc ấm trà. Giọng nói của bà đều đặn như tiếng tích tắc của một chiếc đồng hồ cổ. Tưởng như anh đang gọi về nhà bố mẹ mình ở Bronderslev.
Nhưng chỉ đến câu nói thứ hai là Carl đổi ý ngay. Về bản chất bà ta vẫn là một công chức. Một con sói đội lốt cừu non.
- Tôi không thể tiết lộ bất cứ thông tin gì về vụ việc của Uffe Lynggaard, cũng như những vụ khác. Anh sẽ phải liên hệ với trung tâm y tế ở Store Heddinge.
- Tôi đã làm điều đó rồi. Nhưng bà nghe này, tôi chỉ đang cố tìm hiểu xem chuyện gì đã xảy ra với người chị gái của Uffe thôi mà.
- Uffe đã được tuyên bố không có tội. - Bà ta xẵng giọng đáp.
- Vâng, tôi biết, chuyện đó thì không phải bàn nữa. Nhưng biết đâu Uffe biết một chi tiết chưa được tiết lộ nào đó?
- Chị gái của cậu ta đã chết, đào bới thêm vụ việc để làm gì? Uffe chưa từng nói tiếng nào kể từ sau vụ tai nạn, nên cậu ta sẽ không giúp được anh đầu.
- Hay tôi đến chỗ bà nhé? Tôi có thể hỏi trực tiếp bà vài câu được không?
- Không, nếu như chúng có liên quan tới Uffe.
- Tôi thực sự không hiểu chuyện này. Khi tôi nói chuyện với những người quen của Merete Lynggaard, họ cho tôi biết là cô ấy thường nói rất tốt về bà. Cô ấy nói là hai chị em đáng lẽ đã rất bơ vơ nếu không nhận được sự quan tâm nhiệt thành của bà. - Karen định nói gì đó, nhưng Carl không để cho bà ta làm thế. - Vậy tại sao bà không bảo vệ danh tiếng của Merete, khi giờ đây cô ấy không thể tự mình làm điều đó? Tôi dám chắc bà biết mọi người đều cho rằng Merete đã tự tử. Nếu như chuyện xảy ra không phải như thế thì sao?
Âm thanh duy nhất nghe được từ đầu dây bên kia là tiếng radio khe khẽ. Karen chắc vẫn còn đang phổng mũi vì cụm từ “nói rất tốt về bà”. Đâu có dễ mà lờ chúng đi được.
Bà ta phải mất đến mười giây để tiêu hóa xong cả cụm.
- Theo những gì tôi biết, Merete chưa bao giờ kể về Uffe với người khác. Chỉ có những người làm mảng bảo trợ xã hội như chúng tôi mới biết đến sự tồn tại của cậu ta. - Giọng bà ta nghe chừng không mấy tự tin.
- Bà nói đúng, và nói chung thì như thế là hơn. Nhưng còn có các thành viên khác của gia đình. Đồng ý là họ sống ở Jutland, nhưng họ vẫn tồn tại, bà biết đấy.
Carl ngừng nói một chút để tạo thêm sức nặng cho mấy lời vừa rồi, đồng thời nghĩ xem anh có thể bịa ra những người họ hàng như thế nào nếu bà ta gặng hỏi. Nhưng Karen Mortensen đã cắn câu. Anh dám chắc điều đó.
- Có phải trước đây đích thân bà đã đi thăm Uffe hay không? - Anh hỏi.
- Không, sếp của tôi làm việc đó. Nhưng tôi đã phụ trách hồ sơ của cậu ta trong suốt nhiều năm trời.
- Bà có nghĩ rằng tình trạng của Uffe xấu dần đi theo năm tháng hay không? Karen ngập ngừng. Bà ta lại sắp tuột khỏi tay Carl, nên anh phải nắm cho chắc.
- Tôi hỏi bà như vậy, vì tôi nghĩ hiện tại có thể tiếp cận cậu ta được, nhưng tôi cũng có thể nhầm.
- Anh đã gặp Uffe rồi á?
- Vâng, tất nhiên rồi. Một chàng trai dễ mến. Và cậu ta có nụ cười rất đẹp. Nhìn thoáng qua thì không ai nghĩ cậu ta có vấn đề.
- Trước đây nhiều người cũng nghĩ như vậy. Nhưng hầu hết những người bị tổn thương não đều như thế cả. Merete rất đáng được tuyên dương vì đã giữ cho cậu ta không thu mình lại hoàn toàn.
- Bà có nghĩ việc đó tiềm ẩn một nguy cơ không?
- Chắc chắn rồi. Nhưng đúng là khuôn mặt cậu ta đôi khi có thể trông rất sinh động. Và để trả lời câu hỏi của anh thì không, tôi không nghĩ tình trạng của Uffe xấu đi theo thời gian.
- Theo bà cậu ta có nhận thức được toàn bộ sự việc đã xảy ra với chị gái mình hay không?
- Không, tôi không nghĩ vậy.
- Bà không ngạc nhiên sao? Ý tôi là, cậu ta đáng lẽ phải tỏ thái độ khi chị mình không về đúng giờ chứ?
Khóc lóc chẳng hạn.
- Nếu anh muốn nghe ý kiến của tôi thì, không thể có chuyện Uffe nhìn thấy chị gái cậu ta rơi xuống biển. Tôi không tin chuyện đó. Cậu ta sẽ lên cơn ngay, và theo tôi nghĩ cậu ta có thể nhảy xuống biển theo. Còn về phản ứng cá nhân của Uffe thì cậu ta đã lang thang nhiều ngày ở Fehmarn. Cậu ta có thừa thời gian để khóc lóc, rồi trí và cố gắng đi tìm chị gái. Khi được tìm thấy, cơ thể cậu ta chỉ còn duy trì những chức năng sống cơ bản. Uffe đã sút bốn cân và dường như không ăn uống gì kể từ khi rời tàu.
- Nhưng biết đâu chính cậu ta đã vô ý làm chị gái rơi xuống biển và nhận ra lỗi lầm của mình?
- Nghe này, anh Mørck! Tôi đoán đây là thứ mà anh đang nhắm đến. - Carl cảm thấy con sói bên trong bà ta đang nhe răng, nên anh cần phải thận trọng. - Nhưng thay vì dập máy, tôi sẽ kể cho anh một câu chuyện nhỏ để anh có cái mà nghiến ngẫm.
Ngón tay Carl siết chặt lại trên ống nghe.
- Anh biết Uffe đã chứng kiến cái chết của bố mẹ mình, đúng không?
- Vâng.
- Theo quan điểm của tôi, kể từ cái ngày ấy, Uffe trôi vật vờ giữa cuộc đời. Không gì có thể thay thế được cái neo đã mất đi cùng với bố mẹ của cậu ta. Merete đã rất cố gắng, nhưng cô ấy không phải là bố mẹ của Uffe. Cô ấy chỉ là chị gái của cậu ta, người chị mà cậu ta thường chơi chung, vậy thôi. Khi cậu ta khóc vì chị gái vắng mặt, đó không phải là do cảm giác thiếu an toàn, mà vì cậu ta thất vọng khi người bạn chơi quên mất mình. Sâu trong lòng, Uffe vãn là một cậu bé con mong mỏi bố mẹ quay về. Còn với Merete lại khác, sớm muộn gì thì bọn trẻ con cũng sẽ vượt qua nỗi buồn mất bạn chơi. Câu chuyện mà tôi định kể với anh là thế này…
- Tôi nghe đây.
- Có lần tôi đến thăm hai chị em nhà Lynggaard. Tôi tạt qua mà không thông báo trước, một việc không thường xuyên xảy ra, nhưng tôi sống ở cùng khu đó và chỉ muốn thăm hỏi mấy câu. Khi đi qua khu vườn, tôi nhận ra chiếc xe hơi của Merete không có ở đó. Vài phút sau cô ấy mới về. Merete đi mua đồ ở một tiệm tạp hóa gần đó. Hồi ấy thì nó vẫn còn hoạt động.
- Tiệm tạp hóa ở Magleby á?
- Phải. Và khi tôi đứng trên lối đi trong vườn, tôi nghe thấy tiếng bập bẹ khe khẽ vọng ra từ phía nhà kính trổng cây. Nghe giống như một đứa trẻ, nhưng không phải. Tôi không biết đó là Uffe cho đến khi đối diện cậu ta. Uffe đang ngồi trên một đống sỏi trước thềm nhà, trò chuyện với chính mình. Cậu ta nói gì thì tôi không hiểu, thậm chí tôi còn không biết chúng có phải là những từ có nghĩa hay không nữa. Nhưng tôi nhận ra thứ mà cậu ta đang làm.
- Cậu ta có trông thấy bà không?
- Có, Uffe nhìn thấy tôi ngay, nhưng không kịp che đi thứ mà cậu ta đang dựng nên.
- Nó là gì vậy?
- Cậu ta đã vạch một cái rãnh nhỏ trên đống sỏi. Hai bên cái rãnh, cậu ta cắm những nhánh cây be bé, và để một khối gỗ nhỏ ở một đầu rãnh.
- Thì sao?
- Anh không nhận ra cậu ta đang làm gì à?
- Tôi đang cố đây.
- Cái rãnh và mấy nhánh cây là con đường với hàng cây hai bên. Khối gỗ là chiếc xe của bố mẹ cậu ta.
Uffe đang tái hiện vụ tai nạn.
Chúa ơi.
- Và cậu ta không muốn bà nhìn thấy chúng?
- Uffe đã gạt tay xóa đi toàn bộ mọi thứ. Chính điều đó đã thuyết phục tôi.
- Về chuyện gì?
- Rằng cậu ta nhớ được.
Tiếp theo là một khoảng lặng. Tiếng radio bỗng văng vẳng trở lại, như thể ai đó vừa bật lớn âm lượng.
- Bà có kể chuyện này với Merete khi cô ấy về đến nhà không?
- Có, nhưng cô ấy nghĩ tôi đã nghĩ quá sâu xa. Theo lời Merete thì cậu ta thường ngồi chơi với bất cứ thứ gì có trước mắt. Và do sự xuất hiện bất ngờ của tôi nên cậu ta có phản ứng như vậy.
- Bà có nói với cô ấy là bà có cảm giác Uffe hành động như thể bị bắt quả tang không?
- Có chứ, nhưng Merete cho rằng cậu ta chỉ giật mình.
- Bà không đồng tình chuyện đó?
- Tôi đồng ý là cậu ta bị bất ngờ, nhưng cái đó không đủ giải thích cho mọi chuyện.
- Vậy là Uffe hiểu được nhiều thứ hơn chúng ta tưởng?
- Tôi không biết. Tôi chỉ biết là cậu ta nhớ được vụ tai nạn. Có thể đó là điều duy nhất mà cậu ta thực sự nhớ được. Nó không bảo đảm cậu ta có thể nhớ được bất kỳ chi tiết gì về vụ mất tích của chị gái. Thậm chí tôi còn không chắc cậu ta có còn nhớ chị mình hay không nữa.
- Họ chẳng phải đã tim cách thẩm vấn cậu ta về vụ mất tích của Merete đó thôi?
- Làm chuyện đó với Uffe rất khó. Tôi đã cố giúp cảnh sát làm cậu ta mở miệng lúc cậu ta bị bắt. Tôi muốn cậu ta nhớ lại chuyện xảy ra trên chuyến phà. Chúng tôi gắn những tấm ảnh chụp boong tàu lên tường và đặt những hình nhân nhỏ cùng với mô hình con tàu trên bàn, cạnh một chậu nước. Chúng tôi đã nghĩ cậu ta sẽ chơi với chúng. Tôi đã kin đáo ngồi quan sát cậu ta cùng với một chuyên gia tâm lý, nhưng cậu ta không hề đυ.ng tới con tàu đồ chơi.
- Cậu ta không nhớ gì hết cho dù mọi chuyện chỉ diễn ra trước đó vài ngày sao?
- Tôi không biết.
- Giá chúng ta có thể đào được một đường hầm vào trong ký ức của Uffe thì tốt biết mấy. Ngay cả những chi tiết vụn vặt nhất củng có thể giúp chúng ta hiểu được chuyện gì đã xảy ra trên chuyến phà, và cung cấp manh mối đê tôi có thể tiếp tục điều tra.
- Vâng, tôi hiểu.
- Bà có kể với cảnh sát về lần bắt gặp cậu ta chơi với đống sỏi không?
- Có. Tôi đã kể với một cảnh sát thuộc Đội Phản ứng nhanh. Anh ta tên là Borge Bak thì phải. Borge[3] là tên thật của anh ta á? Thảo nào.
- Tôi biết anh ta. Nhưng tôi không nhớ là đã đọc thấy chi tiết này trong báo cáo của anh ta. Theo bà thì tại sao anh ta không đề cập đến nó?
- Tôi không biết. Nhưng sau đó đúng là chúng tôi không nhắc tới nó nữa. Có thể nó được nhắc đến trong báo cáo của các chuyên gia tâm lý và tâm thần chăng? Tôi không đọc báo cáo nên không biết.
- Tôi đoán là báo cáo đó được lưu giữ ở Egely, nơi Uffe hiện đang ở. Có đúng không nhỉ?
- Có thể lắm, nhưng tôi không nghĩ báo cáo đó cung cấp được nhiều thông tin về Uffe. Hầu hết các chuyên gia tâm lý đều đồng tình với tôi rằng trò chơi với khối gỗ chỉ là một hồi ức thoáng qua. Uffe không thực sự ghi nhớ được, và có cố dồn ép cậu ta thì chúng tôi cũng chẳng tiến triển thêm được trong vụ Merete Lynggaard.
- Thế nên họ đã gỡ bỏ mọi cáo buộc.
- Vâng.