DARWIN XÚC PHẠM MẸ BẠN RA SAO? (KINH TẾ CHÍNH TRỊ VỀ KINH TẾ HỌC Tìиɧ ɖu͙©)
Gã theo đuổi thắng cuộc sẽ nhận được gì từ việc làm dáng và thể hiện? Tìиɧ ɖu͙©. Nhưng không phải chỉ là tìиɧ ɖu͙© mà còn được độc quyền tiếp cận đối với người phụ nữ. Mô tả chuẩn mực thừa nhận rằng độc quyền tìиɧ ɖu͙© là cốt yếu bởi trong các thời kỳ tiến hóa thì đó là cách duy nhất để đàn ông đảm bảo vai trò làm cha có lẽ cực kỳ quan trọng của mình. Theo tâm lý học tiến hóa, đây là thỏa ước bất đắc dĩ ở ngay cốt lõi của gia đình của loài người. Đàn ông mang tài sản và các dịch vụ (trong môi trường tiền sử, chủ yếu là thịt, chỗ ở, sự bảo vệ và địa vị) để đổi lấy độc quyền tiếp cận tìиɧ ɖu͙© tương đối liên tục. Helen Fisher gọi đây là Hợp đồng Tìиɧ ɖu͙©.
Kinh tế học, thường được gọi là kinh tế chính trị, chưa bao giờ tăm tối hơn khi áp dụng để giải thích hoạt động tính dục của con người. Hợp đồng tìиɧ ɖu͙© thường được giải thích bằng lý thuyết trò chơi kinh tế, trong đó ai có nhiều con cháu sống sót để sinh sản sẽ chiến thắng - bởi vì “lợi tức đầu tư” của người đó cao nhất. Như vậy, nếu một phụ nữ mang thai với kẻ không có ý định giúp đỡ mình trong suốt thai kỳ hay không hướng dẫn đứa trẻ vượt qua những năm đầu đời nhiều rủi ro, chắc chắn cô ta sẽ lãng phí thời gian, năng lượng và chấp nhận quá nhiều nguy cơ khi mang thai. Theo lý thuyết này, không có sự giúp đỡ của người cha, rất có khả năng đứa trẻ sẽ chết trước khi trưởng thành về mặt tính dục - chưa nói đến nguy cơ thai nhi chết ngay trong giai đoạn còn ở trong bụng mẹ hoặc đứa trẻ không vượt qua được giai đoạn sơ sinh. Nhà ngôn ngữ học kiêm tâm lý học tiến hóa xuất sắc Steven Pinker gọi cách nhìn này đối với hoạt động sinh sản của loài người là kinh tế học di truyền tìиɧ ɖu͙©. “Khoản đầu tư tối thiểu của nam giới và nữ giới… không bằng nhau”, Pinker viết: “Bởi vì đứa trẻ có thể có mẹ đơn thân do bố bỏ chạy chứ không thể có bố đơn thân do mẹ bỏ chạy được. Nhưng khoản đầu tư của đàn ông lớn hơn không có nghĩa là phụ nữ sẽ cạnh tranh trên thị trường hôn nhân như người ta có thể dự đoán, mặc dù họ nên cạnh tranh với những anh chàng nào có nhiều khả năng đầu tư nhất…”
Ngược lại, nếu anh chàng nào đầu tư hết thời gian, công sức và nguồn lực vào một phụ nữ chơi xấu sau lưng mình, chắc chắn kết cục của anh ta sẽ là nuôi con kẻ khác - lỗ chỏng gọng nếu như mục đích duy nhất trong đời của anh ta là truyền lại vốn gene của mình cho thế hệ tương lai. Và đừng mắc sai lầm: vì theo logic lạnh lùng của thuyết tiến hóa tiêu chuẩn, để lại di sản gene là mục đích sống duy nhất của chúng ta. Vì thế hai nhà tâm lý học tiến hóa Margo Wilson và Martin Daly lập luận rằng đàn ông kiên quyết giữ cái nhìn độc quyền đối với hoạt động tìиɧ ɖu͙© của phụ nữ: “Đàn ông tuyên bố quyền sở hữu cá nhân đối với phụ nữ giống như các loài chim hót tuyên bố sở hữu lãnh địa, như sư tử tuyên bố sở hữu con thú gϊếŧ được, hoặc như cả nam giới và nữ giới đều tuyên bố sở hữu những món đồ quý”, họ viết. “Khi đã xác định được một gói tài nguyên có thể nhận biết rõ ràng và có khả năng bảo vệ được, sinh vật sở hữu bắt đầu quảng bá và thực hiện sự bảo vệ tài nguyên đó trước các đối thủ.”*
“Cưng à, anh yêu em như sư tử yêu mồi.” Chắc chắn là một mô tả kém lãng mạn về hôn nhân chưa bao giờ được viết ra.
Có thể các độc giả tinh ý đã nhận ra, mô tả chuẩn mực về sự tương tác khác giới rút lại thành mại da^ʍ: phụ nữ trao đổi sự phục vụ độc quyền về tìиɧ ɖu͙© với quyền sử dụng tài nguyên. Có thể cộng hưởng thần bí sẽ giải thích phần nào về sức hấp dẫn khổng lồ của một bộ phim như Người đàn bà đẹp, trong đó nhân vật của Richard Gere trao đổi quyền sử dụng tài sản với thứ mà nhân vật của Julia Robert phải đưa ra (cô đóng vai một gái điếm có tấm lòng vàng, nếu như bạn chưa xem). Xin hãy lưu ý rằng thứ mà cô phải bỏ ra rất ít, ngoại trừ nụ cười rộng như bang Texas, cặp chân dài đáng yêu, cùng lời hứa long trọng là từ nay trở đi chúng sẽ chỉ dạng ra cho một mình chàng mà thôi. Cái tài của Người đàn bà đẹp nằm ở chỗ làm rõ những gì vẫn ẩn giấu trong hàng trăm bộ phim và cuốn sách. Theo thuyết này, phụ nữ đã tiến hóa đến chỗ vô tư và vô liêm sỉ đổi lạc thú tìиɧ ɖu͙© lấy quyền sử dụng tài sản, sự bảo vệ, địa vị và nhiều thứ quý giá khác của đàn ông nhằm phục vụ bản thân và con cái. Đơn giản thế thôi.
Darwin nói rằng mẹ bạn là con điếm.
Đừng cho là chúng tôi khiếm nhã, chúng tôi đảm bảo với bạn rằng sự đánh đổi khả năng sinh sản và lòng chung thủy của phụ nữ lấy tài sản và dịch vụ là một trong những tiền đề của tâm lý học tiến hóa. Trong The Adapted Mind (tạm dịch: Trí tuệ thích nghi, cuốn sách được nhiều người xem là kinh thánh trong lĩnh vực này, chúng tôi thấy khái niệm hợp đồng tìиɧ ɖu͙© được nêu rõ:
Sức hấp dẫn tìиɧ ɖu͙© của đàn ông đối với phụ nữ sẽ thực hiện chức năng của những đặc điểm liên quan đến giá trị kết đôi cao trong môi trường tự nhiên… Vấn đề cốt yếu là đặc điểm nào liên quan đến giá trị kết đôi cao? Ba câu trả lời khả dĩ là:
Sự sẵn lòng và khả năng chu cấp của người đàn ông đối với phụ nữ và con cái cô ấy…
Sự sẵn lòng và khả năng bảo vệ của người đàn ông đối với phụ nữ và con cái cô ấy…
Sự sẵn lòng và khả năng của người đàn ông khi trực tiếp tham gia vào các hoạt động làm cha mẹ.
Giờ thì hãy điểm lại một số nghiên cứu xuất sắc nhất được thực hiện dựa trên những giả định về đàn ông, phụ nữ, cấu trúc gia đình và đời sống tiền sử.