Tư Mã hai lần cử danh sĩ
Lưu Bị ba Phen tới thảo lư
Hay tin Từ Thứ tới Hứa Xương.
Tào Tháo bèn ra khỏi thành mà nghênh đón.
Từ Thứ vào tận phủ bái yết rồi xin đi thăm mẹ.
Tào Tháo dò ý Từ Thứ :
– Bậc cao minh như tiên sinh sao thờ Lưu Bị làm vậy ?
Từ Thứ nói .
– Tôi luân lạc giang hồ, gặp được Huyền Ðức kết bạn rất thân . Nay mẹ tôi ở đây thì lại mong ơn Thừa Tướng, thiệt chẳng dám quên.
Tháo nói :
– Ông thì phụng dưỡng mẹ già, tôi lại được nghe lời ông chỉ bảo .
Từ Thứ liền tới hầu mẹ, lạy khóc ở dưới chân.
Tù Thứ bẫm :
– Ðược thư mẹ, con xin về hầu.
Từ mẫu ngạc nhiên và nỗi giận :
– Ôi thôi, mi thờ đặng minh chúa mà mi không hiễu câu trung hiếu khó lưỡng toàn sao ?
Tào Tháo là đứa dối vua hại dân, Lưu Bị là bậc nhơn đức, dòng dõi nhà Hớn. Nay lại tin ở mấy chữ giả dối mà về đây, thiệt còn mặt nào mà ngó tới ai nũa !
Từ Thứ chỉ lạy phục không dám ngó lên.
Từ mẫu xô bàn rồi bước vào nhà trong.
Từ Thứ cứ quì mà chờ lệnh giây lát gia nhân hớt hơ hớt hãi chạy ra báo :
– Lão phu nhân treo cỗ tự vận rồi !.
Từ Thứ thất kinh vào đỡ thây mẹ mà khóc rống.
TàoTháo hay tin lật đật cho đem lễ vật trọng hậu đem tới phúng điếu.
Từ mẫu được chôn ở phía Nam thành Hứa Xưong, Từ Thứ cư tang giữ mộ. Phàm ai có tặng chi cũng chẳng thiết nhận.
Nói về Lưu Bị tới Ngọa Long San cầu Gia Các Lượng, mới ra cỗng đã có quân báo, có một đạo nhơn đang đi tới.
Huyền Ðức vội vã ra rước, té ra bạn Thủy Kính tiên sanh tức Tư Mã Huy.
Huyền Ðức vội rước vào dinh và tạ từ vì quá bận không năng lui tới viếng thăm được.
Tư Mã Huy nói :
– Tôi nghe Từ Thứ ở đây nên tới thăm nguời .
Huyền Ðức nói :
– Tào Tháo cầm tù mẹ Từ Thứ nên người phải đi Hứa Xương rồi .
Tư Mã Huy kêu lên :
– Thế là trúng kế Tào Tháo.
Từ mẫu khi nào viết thư như vậy. Ðó là thư giả, Từ Thứ không về thì mẹ còn, mà về thì mẹ chết .
Huyền Ðức hỏi cớ vì sao ?
Tư Mã Huy nói :
– Bà sẽ không chịu nhục đâu .
Huyền Ðức đem việc cầu Khổng Minh hỏi Tư Mã Huy và dò xem tánh tình Khổng Minh ra sao ?
Tư Mã Huy nói :
– Ta thường ví mình như Quản Nhạc. Nhưng thực ra va hơn thế nữa, có thể ví như Khương Tử Nha, Trương Lương vậy .
Nói rồi Tư Mã Huy ra đi, tới cỗng than thở một mình :
– Gặp Chúa xong không gặp thời. Tiếc thay !
Hôm sau, Huyền Ðức cùng Quan, Trương và thủ hạ lên núi ngó xa xa có mấy nông dân vừa cày vừa hát.
Lưu Bị hỏi một người :
– Bài ca của ai vậy ?
Người kia đáp :
– Của Ngọa Long tiên sanh.
Huyền Ðức hỏi :
– Tiên sanh ở đâu ?
Người kia nói :
– Trước mặt có hòn núi Ngọa Long Cang. Một bên có khoảng rừng. Cứ vào đó, gặp túp lều thì chính là nhà tiên sanh đó .
Huyền Ðức dẫn cả đoàn đi, xa xa phong cảnh thật hữu tình.
Vào rừng, tìm được nhà bèn gõ cửa. Tiểu đồng chạy ra.
Huyền Ðức nói :
– Ta là Dự Châu Mục, Hoàng thúc nhà Hớn đến cầu ra mắt tiên sanh .
Tiểu đồng nói :
– Thầy tôi đi từ sớm rồi, mà cũng không biết là đi đâu.
Huyền Ðức từ biệt mà về và dặn tiểu đồng :
– Tiên Sanh về, xin nói dùm có Lưu Bị tới thăm .
Ðược vài dặm, Lưu Bị thấy một ông già cốt cách, đầu bịt khăn tiêu diêu, mình mặc áo vải xám , cầm gậy lê từ phía đường nhỏ đi ra.
Huyền Ðức cho là Khổng Minh bèn gò ngựa lại cung kính mà hỏi :
– Tiên sanh phải chăng là Ngọa Long ?
Người kia hỏi lại. :
– Ông là Huyền Ðức chăng ?
Huyền Ðức thưa :
– Chính tôi là Lưu Bị !
Nguời ấy nói :
– Tôi là bạn của Khổng Minh tên là Châu Bình. Chẳng hay tướng quân tìm tới Ngọa Long Cang có việc chi ?
Huyền Ðức thưa :
– Lúc này thiên hạ đại loạn, dân tình lầm than. Tôi cầu Gia Các Khổng Minh để xin dạy bảo về kế an bình thiên hạ vậy .
Châu Bình nói :
– Mong dẹp yên loạn lạc là có lòng nhơn đó. Song từ xưa tới nay, hết loạn rồi đến trị, trị lâu rồi lại loạn, ấy cũng là cơ trời. Nay thiên hạ thanh bình đã lâu thì sanh loạn, mà cái thế loạn nầy còn kéo dài, chưa dễ hưng được. Cứ thuận lòng trời mà tùy cơ khu xử, hà tất cầu cạnh làm chi .
Huyền Ðức thưa :
– Lời tiên sanh dạy thật quí báu, tuy nhiên tôi cũng trong tôn tộc nhà Hớn, chẳng lẽ khoanh tay mà nhìn sao ?
Châu Bình thấy mình nói cũng lỡ lời nên nói cho xuôi rằng :
– Chẳng qua tướng quân hỏi nên tôi mạn phép bình luận đấy thôi .
Dọc đường, Trương Phi càu nhàu :
– Khổng Minh chẳng thấy mà lại còn gặp hủ nho nói lôi thôi quá !
Huyền Ðức về Tân Giả rồi hàng ngày vẫn cho dò tin Khỗng Minh.
Bữa nọ được tin Khỗng Minh về nhà rồi, nên Huyền Ðức lật đật sắm sửa ra đi .
Trương Phi nói :
– Cầu với cạnh mãi, cứ sai quân kêu y tới đây là được .
Huyền Ðức nạt :
– Cầu người hiền mà không theo đạo lý y như muốn vào nhà mà cửa đóng bít. Khổng Minh là bậc đại hiền mà ngươi nói vậy nghe sao đuợc !
Nói rồi lại cùng Quan, Trương đi cầu phen nữa .
Lần này nhằm tiết đông , sương sa mù mịt, nước trắng tràn đồng.
Trương Phi nói :
– Trời đông lạnh buốt, việc binh cũng còn phải đình mà lại đi tìm một người khùng như vậy !
Huyền Ðức nói :
– Ta muốn Khổng Minh thấy rõ tâm thành của ta, còn các em rét thì cứ việc ra về, mặc anh .
Trương Phi nói :
– Chết còn chẳng sợ thì đâu sợ rét, sợ là sợ công toi mà thôi !
Huyền Ðức la :
– Thôi thôi im đi, cứ theo ta, đừng nói nữa .
Khi tới Mạc Lư, bỗng từ trong quán bên đường có tiếng ca ngâm.
Huyền Ðức dừng lại nghe thì thấy một người thứ hai cũng vỗ ghế ca tiếp.
Huyền Ðức lại chắc có Ngọa Long ở đây nên xuống ngựa vào ra mắt , thấy một người mặt trắng râu dài, một ngưòi tướng mạo thanh kỳ .
Huyền Ðức chắp tay thưa :
– Tôi tìm Ngọa Long để xin chước cứu dân.
Người râu dài đáp :
– Chúng tôi là bạn của Ngọa Long, vị này là Mạnh Công Oai, còn tôi là Thạch Quảng Nguyên.
Huyền Ðức thỉnh hai người cùng đi lên Ngọa Long Cang.
Quảng Nguyên nói :
– Bọn tôi quê mùa không biết gì tới việc trị nước. Xin chúc ông tìm được Ngọa Long .
Huyền Ðức lại ra đi, khi tới trước lều thì hỏi thăm đồng tử :
– Tiên sanh có nhà không ?
Ðồng tử đáp :
– Ðang đọc sách.
Huyền Ðức rón rén đi vào thì có tiếng ca ngâm ở trong vọng ra, nhìn kỹ thì đó là một thiếu niên đang nhịp đầu gối mà hát.
Huyền Ðức bước vào mà rằng :
– Bị nầy hâm mộ tiên sanh đã lâu, nay mới được yết kiến, thiệt là vạn hạnh .
Thiếu niên lật đật đáp lễ rồi hỏi :
– Ngài có phải là Lưu Dự Châu muốn tìm anh tôi chăng ?
Huyền Ðức nói :
– Tiên sanh không phải là Ngọa Long ?
Thiếu niên đáp :
– Tôi là Gia Các Quân, em của Ngọa Long. Anh của tôi là Gia Các Càn hiện phò tá Tôn Quyền, Khổng Minh là anh thứ hai .
Huyền Ðức được lưu lại uống trà.
Gia Các Quân nói :
– Anh tôi hôm nay có việc nên vừa đi, xin để khi khác vậy .
Trương Phi giục Lưu Bị :
– Về đi thôi, ngồi đây mệt quá !
Huyền Ðức nạt rồi nói :
– Phải để lời chi lại mới đặng .
Lưu Bị liền viết phong thư để lại Khổng Minh, thư rằng :
– Bị tài hèn hâm mộ tiên sanh đã lâu, hai lần thăm viếng, hai lần phước bạc không được gặp. Nay Hớn trào nguy khốn, gian hùng nắm quyền, trăm họ lầm than, mong tiên sanh lấy tài Lữ Vọng, Trương Lương mà ban lời chỉ dẫn cho kẻ này thì thật may cho thiên hạ. Kính đề thư này, xin bái yết sau.
Rồi Huyền Ðức từ biệt ra về , tới cỗng gặp ông già cỡi lừa, theo sau có một tiểu đồng.
Lưu Bị tưởng là Ngọa Long, té ra là Huỳnh Thừa Ngạn, cha vợ Ngọa Long tới thăm con rễ.
Thi lễ rồi Huyền Ðức lại ra về .
Lúc ấy tuyết rơi thật đẹp, Huyền Ðức ngoái nhìn phong cảnh Ngọa Long Cang mà xúc động bồi hồi.