Ngày thứ hai Trường Ninh tỉnh dậy cảm thấy tiết trời thật lạnh, chút hơi ấm của giường đất cũng đã tan đi. Không chờ được gọi, Cố nhũ mẫu đã tiến vào, trong tay ôm chiếc áo choàng vừa được sưởi ấm: “Trưởng tôn, ngài hãy mặc cái này vào. Hôm nay là đông chí, lạnh hơn mấy hôm trước nhiều lắm!”
Trường Ninh chợt nhớ ra hôm nay là đông chí: “Vậy là cũng sắp năm mới rồi, những ngày đọc sách trôi qua thật nhanh, tựa như hôm qua vừa mới yết Quế bảng‘¹’ vậy.” Một bên mặc quần áo, một bên hỏi Cố nhũ mẫu: “Nhà bếp đã chuẩn bị sủi cảo, canh thịt dê chưa?”
Người trong tộc họ Triệu thuộc vùng Tế Châu Sơn Đông, đông chí có tập tục uống canh thịt dê.
Cố nhũ mẫu nói: “Đã chuẩn bị ba vị thịt dê, rau hẹ và thịt tôm, ngài thức dậy ăn là được. Đúng rồi, nhị thiếu gia…”
Triệu Trường Ninh nghĩ đến tối qua liền cảm thấy buồn cười: “Đệ ấy tỉnh chưa?”
“Đã đi rồi, lúc tỉnh dậy không nói câu nào đã rời đi. Tối qua nô tì đã bẩm lại với lão thái gia, cũng chớ để bên lão thái gia phải đi tìm.” Cố nhũ mẫu sửa sang lại vạt áo cho nàng, “Hôm nay không cần tới học đường sớm, ngài cũng đừng vội, uống thêm vài bát canh nóng rồi đi.”
Trên thực tế, sáng sớm sau khi Triệu Trường Hoài tỉnh dậy mặt đen như đáy nồi, nô tỳ tiến tới hỏi hắn có muốn dùng sủi cảo không cũng chẳng buồn để ý, đi thẳng ra khỏi Tây viên.
Triệu Trường Ninh ở đông sương phòng, cũng là một tiểu viện độc lập, ba gian chính phòng cùng hai dãy nhà bên, vì trợ cấp của đại phòng tương đối eo hẹp, người hầu hạ ở đây cũng không tính là nhiều, thϊếp thân hầu hạ Cố nhũ mẫu, hai đại nha đầu Hương Chuyên, Hương Phỉ, hai nha đầu làm việc nặng, còn cả một tiểu thư đồng Tứ An.
Tứ An có đôi mắt ti hí, cảm giác như lúc nào cũng đang ngái ngủ. Cũng không phải Triệu Trường Ninh cố ý chọn thằng bé. Lúc đó Triệu lão thái gia dẫn ba tiểu thư đồng tới cho ba huynh đệ bọn họ lựa chọn. Triệu Trường Tùng chọn kẻ có bộ dạng dễ nhìn nhất, Triệu Trường Hoài chọn kẻ có vẻ lanh lợi nhất. Tứ An có đôi mắt nhỏ bị để lại cuối cùng.
Sau đó dùng một thời gian, mới phát hiện Tứ An cũng không tệ lắm. Ví dụ như sau khi Triệu Trường Ninh dặn dò nó phải theo dõi mình đọc sách, Tứ An nhớ kỹ trong lòng. Mỗi lần Triệu Trường Ninh thở dài làm biếng, đôi mắt nhỏ của Tứ An sẽ nhanh chóng trợn lên: “Đại thiếu gia, còn chưa đến giờ nghỉ ngơi đâu.”
Cực kỳ cố chấp với việc theo dõi y.
Triệu Trường Ninh từng nói với nó: “Tứ An, ngươi là kẻ bị chọn dư lại đấy, ngươi cảm thấy có nên biểu hiện với thiếu gia nhà ngươi một chút không, tránh cho ngày nào đó ta lại ghét bỏ ngươi?”
Tứ An mê mang hồi lâu rồi bước ra ngoài, ngày hôm sau, Triệu Trường Ninh phát hiện trên giá sách trong thư phòng mình có thêm hai đĩnh bạc to bằng hạt lạc lớn.
Đấy là tiền hàng tháng Tứ An để dành được.
Triệu Trường Ninh nhất thời không kiềm chế được cười phá lên, đành phải gọi nó tới, nói rằng: “Thiếu gia tuy nghèo, nhưng cũng không cần đến bạc của ngươi. Nếu muốn biểu hiện, vậy thì cẩn thận nghe ta phân phó là được rồi.”
Triệu Trường Ninh bước vào cửa liền vẫy tay với Tứ An, nàng vẫn nhớ những lời Triệu lão thái gia nói hôm qua: “Con đến tìm Cố nhũ mẫu lĩnh mười lượng bạc... tám lượng bạc, đi mua ít đá, ít ngọc dùng để chạm khắc về đây, không cần tốt quá, mua thêm một bộ dao khắc nữa.”
Nàng muốn cố gắng luyện tập chữ viết của mình.
Trường Ninh mỗi tháng có mười lượng bạc tiền tiêu vặt, các tỷ muội chỉ có năm lượng, thứ xuất được ba lượng. Có điều một nửa tiền hàng tháng của nàng đều phải dành để mua sách cùng văn phòng tứ bảo‘²’, nửa còn lại dùng để sắm thêm đồ, vẫn là hơi túng thiếu. Lần trước Triệu Thừa Nghĩa đưa cho một trăm hai mươi lượng, chỗ này tiết kiệm để dùng dần vậy.
Tứ An thưa vâng một tiếng, vài bước ra khỏi cửa đi tìm Cố nhũ mẫu lĩnh ngân lượng.
Nàng lại ngồi xuống tiếp tục xem những bài thi Hội năm trước, đợi lát nữa đi ăn sủi cảo. Chợt cửa phòng vang lên tiếng gõ nhẹ, nha đầu đẩy tấm bình phong cho gã sai vặt tiến vào, thì ra là tới đưa đồ: “Gặp qua đại thiếu gia, tiểu nhân tới đưa đồ cho thất lão gia.”
Dứt lời dâng lên một chiếc hộp gấm.
Chu Thừa Lễ... hắn định đưa cho mình thứ gì đây?
Triệu Trường Ninh cầm lấy, trong hộp gấm đặt một cái núm triện‘³’, khắc hình lạc đà, đại khái là một món đồ cổ lỗi thời. Bên trong còn có một phong thư, mở ra chỉ thấy lác đác vài chữ, ‘Chớ lo nghĩ chuyện khoa khảo, tận lực là được.’
Chu Thừa Lễ đưa đồ cho nàng để làm gì, còn câu này lại là ý gì đây?
Triệu Trường Ninh cất đồ lại, hỏi gã sai vặt: “Thất thúc chỉ tặng cho mình ta thôi sao?”
Tên sai vặt kia cũng mới mười một mười hai tuổi, không hiểu chuyện gì cả: “Tiểu nhân chỉ đưa đồ đến chỗ đại thiếu gia, những việc khác tiểu nhân không biết.”
Triệu Trường Ninh sai nha đầu thưởng cho hắn vài đồng, tiễn hắn ra ngoài. Người nọ nhậm chức ở Thông Châu quay về, có lẽ là đều tặng lễ vật cho mỗi huynh đệ thôi, nàng cũng không nghĩ nhiều.
Sau khi ăn sủi cảo, Triệu Trường Ninh rời khỏi chỗ Đậu thị, đoàn người tiến tới chỗ Triệu lão thái gia thỉnh an.
Hôm nay Đông chí phải cúng tế tổ tiên.
Lúc tế tổ chỉ giữ lại cháu trai, theo thứ tự lớn nhỏ lần lượt dâng hương quỳ lạy tổ tiên. Triệu Trường Ninh là người đầu tiên trong đám cháu chắt, nàng nhận nén hương từ tay nô bộc tiến vào từ đường, đoan trang nghiêm túc cúi lạy tổ tiên Triệu gia, lại cẩn thận lau chùi bài vị tổ tông, cắt tỉa đám tùng bách ngoài cửa.
Các đệ đệ khác lúc này mới có thể nối nhau tiến vào.
Đợi tất cả đông đủ, Triệu lão thái gia bắt đầu giáo huấn. Chủ yếu là các tôn nhi sẽ bước vào khoa cử trong chưa đầy ba tháng nữa, căn dặn bọn họ được tổ tông phù hộ, phải nỗ lực học hành.
Đối với những gia đình như họ, học hành là chuyện quan trọng nhất. Nếu tôn nhi không đỗ tiến sĩ, trong vòng hai đời sẽ suy vong chẳng thể nào cứu vãn nổi, tất cả hóa thành hư không.
Triệu lão thái gia nói: “Cần nhất là các con phải hăng hái, các huynh đệ cùng nhau học hành, giành lấy tán thưởng của tiên sinh, đó là việc tốt. Đừng để ta biết được các con không chuyên tâm, mấy thứ cưỡi ngựa săn bắn, nô tỳ xinh đẹp đều thu cả lại cho ta.”
Ông nhấc tay uống một ngụm trà, “Hôm nay tuy là đông chí, nhưng buổi chiều cũng không thể lơ là, tiếp tục tới trường đọc sách.”
Ông vừa nói ra câu này, kẻ lộ sắc mặt khó coi chủ yếu là Triệu Trường Tùng.
Gần đây trong phủ trông chừng bọn họ ngày một nghiêm ngặt, Triệu Trường Ninh vốn tận lực học hành, Triệu Trường Hoài ở chỗ Triệu lão thái gia, có ông giám sát hắn. Duy có Triệu Trường Tùng là chịu hạn chế khá lớn, nô tỳ xinh đẹp trong phòng hắn nhiều nhất, nghe nói đều đã bị đưa hết đến chỗ mẫu thân hắn, Từ thị rồi.
Bởi vậy số lần Triệu Trường Tùng đến thăm mẫu thân cũng dần dà tăng lên.
Có điều kẻ này cũng là một người tài giỏi, như vậy mà hắn vẫn có thể đậu cử nhân, hơn nữa thứ tự còn xếp hàng đầu. Quả nhiên là di truyền của cha ruột cực mạnh.
Thật ra Triệu Trường Tùng không cho chuyện này là đúng, theo hắn Triệu lão thái gia quản quá nhiều việc rồi, mỹ tỳ thì sao? Du ngoạn thì thế nào? Không phải hắn vẫn đỗ cử nhân đấy thôi.
Triệu lão thái gia chung quy cũng sống hơn nửa đời người, vừa nhìn là biết tiểu tử này không phục, đặt chén trà xuống hừ lạnh nói: “Mấy tiểu tử các ngươi không biết trời cao đất dày, cử nhân Bắc trực lệ đã là gì, những học trò lợi hại nhất là ở hai tỉnh Giang Tây, Chiết Giang, mỗi năm trong tam giáp đều có nhân sĩ của Tô Châu, Hàng Châu ở Giang Tây, chiếm quá nửa số tiến sĩ trên toàn quốc rồi. Còn cả hai năm nay, đến thủ khoa của Bắc trực lệ cũng thi trượt, tiến được vào thi Đình chưa đến một phần mười! Năm nay các ngươi có thể đỗ hay không còn chưa chắc, chẳng qua nhân lúc khí thế vẫn còn mà cố gắng một phen thôi.”
Lời này đúng là hiệu quả, không chỉ Triệu Trường Tùng, Triệu Trường Ninh, mà cả Trường Hoài cũng bị làm cho kinh sợ.
Thời đại này chưa có bảo vệ hộ tịch, thí sinh toàn quốc đều phải thi chung một chỗ, gặp phải sĩ tử lợi hại của tỉnh nào đó, quả thực rất dễ bị đẩy xuống. Thứ nhất, Triệu Trường Ninh xuất phát từ suy tính an toàn, chưa phát huy khả năng thực sự, quả thật là không thể tin được nhị phòng trong nhà. Thứ hai, nàng biết danh tiếng sẽ mang đến cho người rất nhiều áp lực, trước khi chưa thật sự nắm chắc, nàng không cần thứ danh tiếng này. Còn một điều nữa, đó là chữ viết của nàng chưa được đẹp.
Chữ viết đẹp trong thi Đình quả thật là cực kỳ quan trọng, không thể vì chữ xấu mà bị liệt vào nhóm Đồng tiến sĩ nhiều không đếm xuể. Trước khi nàng luyện xong thể chữ Quán các, cũng không định ra mặt quá nhiều, tránh cho mọi thứ trở thành công dã tràng.
Thi khoa cử, thật ra có hai điều quan trong nhất, một là tài văn chương, hai là mẫn cảm chính trị cùng quan điểm trị quốc.
Vì Triệu Trường Ninh thi văn Bát cổ, tài văn chương không cần quá xuất sắc, sau khi viết đúng các dạng câu nghiêm ngặt cũng đã khá ổn rồi. Tránh được khuyết điểm tài văn chương của nàng chưa tới.
Nhưng cái sau nàng rất có tự tin. Nàng học chính trị pháp luật, cũng đủ thông minh và cố gắng, cách trị quốc trong tay có thể phân tích thành văn. Năm ngoái nàng dựa theo đề thi Hội viết một bài sách luận, chuyển cho tiên sinh xem, tiên sinh liên tục hỏi nàng thực sự là nàng viết, đến cuối cùng mới chịu tin, khen ngợi nói: “Thần kỳ, thần kỳ, trình độ cực cao, bài văn của tiến sĩ e rằng cũng chỉ đến vậy. Đáng tiếc là con nhất thời phát huy, nếu trên trường thi gặp trúng đề này, vậy thì đúng là vận may đã tới.” Sau đó cực kỳ tiếc nuối nàng không sinh sớm ba năm để thi khoa cử năm đó.
Nhưng ai mà biết kỳ thi năm đó như thế nào. Vẫn nên quay về nỗ lực gấp bội đi thôi.
Triệu lão thái gia thấy đã dọa được mấy người bọn họ, hài lòng gật đầu. Lại nói: “Từ việc này có thể thấy được khác biệt, Đỗ Thiếu Lăng người ta đến đây đã gần nửa tháng, bình thường không có chuyện gì chưa từng ra khỏi Lô Sơn Quán, đều tự đóng cửa khổ học. Ta thấy bản lãnh của các con vẫn chưa đủ đâu.”
Lại nhìn sang Triệu Trường Ninh, “Ninh nhi, con là đứa lớn nhất trong các huynh đệ, con phải nhớ làm tấm gương sáng cho mọi người.”
Cứ thế dặn dò các tôn nhi xong, mới thả cho bọn họ tới trường. Lại gọi mấy người con trai đến, tiếp tục cặn dặn chuyện của các tôn nhi.
Triệu Thừa Nghĩa luôn miệng ưng thuận, “Ninh nhi vẫn luôn tận lực học hành, cũng không cần con nhắc nhở nhiều, cái gọi là cần cù bù thông minh, đạo lý này thằng bé vẫn hiểu được.”
“Ta cũng rất yên tâm về Trường Ninh.” Triệu lão thái gia kỳ thật khá là ưng vị đích trưởng tôn này, nói với con trai cả, “Đại phòng có chỗ nào khó khăn, đến tìm ta là được, chớ để những chuyện khác làm nhiễu loạn việc học của thằng bé.” Sau đó lại chuyển hướng, nói với Triệu Thừa Liêm, “Con nên trông coi Trường Tùng cẩn thận hơn, dù sao nó cũng dành được thứ hạng đầu, chớ để lãng phí tài năng trời cho này. Những lời ban nãy của ta hơn phân nửa là nói nó, quá không được rồi.”
Triệu Thừa Liêm cười cười. Ông và Triệu Thừa Nghĩa tuy cùng một mẹ sinh ra, nhưng Triệu Thừa Nghĩa được mẫu thân nuôi dưỡng, ông thì lại được tổ phụ nuôi nấng. Hai người không hề thân thiết, đừng nói không thân thiết, trong lòng Triệu Thừa Liêm thậm chí còn có chút khó chịu với vị đại ca này. Lúc nhỏ ông cảm thấy mẫu thân chỉ thích đại ca mà không xem trọng mình, bởi vậy mới nỗ lực học hành. Nhưng đợi đến lúc ông công thành danh toại, mẫu thân cũng đã đi rồi.
Giờ nhìn thấy đại phòng suy bại, tuy cho rằng đại ca vô dụng, nhưng đồng thời cũng nảy sinh một loại kiêu ngạo.
Ông nói: “Tùng nhi quả thực có thiên phú, cho dù không đậu, thi thêm vài lần là được thôi. Hoài nhi có tài văn chương, đậu Kinh khôi cũng không tệ. Có thể dạy bảo thêm một chút.”
Triệu lão thái gia thở dài: “Cũng đã vậy rồi, thằng bé Trường Ninh này chỉ đành xem cơ duyên của nó thôi, nếu như không đậu, trở về quản lý điền sản đất đai trong nhà cũng được. Việc quan trọng là con phải trông coi Trường Tùng.”
Hai người bắt đầu thương lượng chuyện quản giáo Triệu Trường Tùng, Triệu Thừa Nghĩa có đôi chút ảm đạm. Đương nhiên ông biết lão thái gia coi trọng Triệu Trường Hoài hơn, vì gia tộc mà cân nhắc.
Nhưng nghĩ tới việc nhi tử đang vất vả vì mình, ông lại thấy đau lòng cho nhi tử. Nếu được sinh ra ở nhị phòng, chắc chắn có thể sống thoải mái hơn hiện tại. Triệu Thừa Nghĩa chỉ đành trở về phân phó nhà bếp làm thêm bữa ăn đêm, hầm thêm vài con chim bồ câu, vài chiếc chân giò tẩm bổ cho nhi tử, để y học hành thật tốt, cho dù không thi đậu cũng phải cố gắng một phen, có thể thay đổi được đại phòng hay không đều trông cả vào thằng bé.
Vì thế trong lúc Triệu lão thái gia và Triệu Thừa Liêm đang thảo luận việc quản giáo Triệu Trường Tùng, suy nghĩ của cha già Triệu đã bắt đầu đi về hướng các món ăn.
***
Một đoàn huynh đệ đã tới trường học gần tây viện, Triệu Trường Ninh thấy Triệu Trường Hoài cực kỳ thản nhiên, chẳng nhìn nàng lấy một cái, dường như đã không còn nhớ chuyện sáng nay.
Lúc đi qua bên người Triệu Trường Ninh, hắn đột nhiên dừng lại: “Hôm nay huynh trưởng thức dậy muộn, có phải đêm qua ngủ không được ngon?”
Triệu Trường Ninh cười nhạt nói: “Hôm nay là đông chí, sao nhị đệ không ăn sủi cảo rồi hẵng đi?”
Triệu Trường Hoài nghe ra được dường như y đang bật cười, mí mắt khẽ giương lên. Hôm nay y lại đi trêu chọc hắn?
Chẳng qua bình thường hắn cũng lười so đo với y, bởi vậy hơi nghiêng người, cúi xuống nhìn chiếc túi thơm đeo bên hông Trường Ninh, sau đó tiến lại gần một bước, uy hϊếp Trường Ninh nói: “Đệ thấy chỗ huynh trưởng vẫn còn hai nô tỳ xinh đẹp, cho rằng rất không thỏa đáng, bởi vậy mới xem xét giúp huynh. Đệ còn nghe nói, từng có nha đầu vì câu dẫn huynh trưởng, bị đại phu nhân đánh một trận rồi đuổi đi. Cũng không biết có phải huynh trưởng đã bị mỹ sắc mê hoặc... Nhìn chiếc túi thơm này, e rằng cũng là được nữ tử tặng cho?”
Lúc nói đến mỹ sắc, lại thấy khuôn mặt của vị huynh trưởng vô cùng tú lệ, như ngọc như tuyết, trong lòng hắn nhất thời nảy ra ý nghĩ hoang đường. Thật ra nói về mỹ sắc, có lẽ không ai có thể bì được người huynh trưởng này.
Thật sự lo lắng ngày nào đó không để ý, bị kẻ khác bắt đi làm nam kỹ.
“Túi thơm này hiển nhiên là của thứ muội tặng cho, con người ta luôn đoan chính, không biết nhị đệ đang nói đến điều gì.” Triệu Trường Ninh chẳng qua thuận miệng nói một câu, không ngờ hắn lại tức giận. Thứ nàng không sợ nhất có lẽ là bị nữ sắc mê hoặc, nàng vẫn nở nụ cười, “Nhị đệ đọc nhiều sách thánh nhân, chắn hẳn cũng sẽ không suy đoán thái quá chứ? Có điều nếu nhị đệ biết đường chào hỏi, cái gối đầu kia biết đâu ta sẽ tặng cho đệ.”
Dứa lời mới đi vào trong trường học.
Kẻ này vẫn là uống rượu vào thì mới bớt vô lại đi được.
————————————–
Chú thích:
(1)
Khoa cử cổ đại lần lượt phân thành ba bảng: “Quế bảng”, “Hạnh bảng” và “Hoàng bảng”.
“Quế bảng” là bảng thông báo danh sách Cử nhân đỗ kỳ thi Hương, bởi vì thời gian yết bảng đúng lúc hoa quế nở rộ nên lấy tên như vậy.
“Hạnh bảng” là bảng thông báo danh sách Cống sĩ đỗ kỳ thi Hội, cũng giống với “Quế bảng”, vì thời gian yết bảng là lúc hoa hạnh nở nên lấy tên như vậy.
“Hoàng bảng” là bảng thông báo những Tiến sĩ đỗ kỳ thi Đình do triều đình công bố, vì bảng được dùng giấy vàng (hoàng) viết nên có tên như vậy. Hoàng bảng cũng được gọi là Bảng vàng, bởi vậy cổ nhân gọi những người thi đỗ Tiến sĩ là được đề tên trên Bảng vàng.
Hóa ra Bảng vàng là được viết bằng giấy vàng sau đó dán lên bảng công cáo, nào giờ tui đều nghĩ Bảng vàng là bảng được làm bằng vàng đó =)))))))
(2) Văn phòng tứ bảo:
Gồm bút, nghiên, giấy, mực.
(3) Núm triện:
Còn gọi là núm ấn, đầu ấn. Bộ phận ở đỉnh ấn, đỉnh triện được điêu khắc trang trí gọi là “Núm triện”. Mục đích đầu tiên khi làm nó, là để thuận tiện khi đóng dấu hoặc để đeo trên người, sau này trở thành một loại thẩm mỹ tất yếu.
*Núm triện khắc hình lạc đà:
