Tôi trầm mặc hai giây, nhẹ giọng nói: “Tôi nghĩ anh ấy thích tôi, nếu như không thích thì sao phải cho tôi nhiều tiền như vậy, cho tôi thứ ban đầu đã thỏa thuận là đã quá đủ rồi. Anh ấy luôn luôn rất lý trí, chưa bao giờ kích động làm ra một quyết định gì bộp chộp cả. Nhưng sau khi anh ấy đắn đo suy nghĩ vẫn cảm thấy cho tôi tiền là xong rồi, anh ấy chỉ muốn ở bên một người khác. Tôi khổ sở không phải vì anh ấy lựa chọn người khác, mà là anh ấy phải đắn đo suy nghĩ sau khi lựa chọn người khác, tôi đang nghĩ, tương lai liệu sẽ có một ngày nào đó anh ấy sẽ hối hận hay không.”
Duran cau mày: “Cô đang ngồi đây oán giận đó sao.”
Tôi ngẩn ra, phủ nhận: “Không, anh ấy cũng không làm sai gì hết, anh ấy có lẽ khá là, có lẽ cảm thấy là tôi không quan trọng như thế, không......” Tôi nói: “Kỳ thực tôi cũng có một chút quan trọng, chỉ là không quan trọng tới mức đó thôi. Anh ấy có thể cứ như vậy mà cho rằng lựa chọn đó cũng có thể khiến tôi thất vọng, cũng có thể khổ sở, nhưng dù sao tôi cũng có quyền lợi đó mà phải không? Những điều này tôi luôn rất rõ ràng, vậy nên tôi không hề oán giận, tôi chỉ là......”
Tôi chỉ là thế nào đây?
Một lát sau tôi cười khổ nói: “Ngài nói rất đúng, có lẽ trong tiềm thức của tôi thật sự là có oán giận mà không khống chế được, trong tâm tư tôi......” Tôi dừng một chút, có chút mờ mịt nói: “Trong tâm tư tôi thậm chí còn hi vọng anh ấy sẽ phải hối hận, muốn anh ấy chịu dằn vặt, sao tôi lại có thể như thế chứ.......”
Duran trầm mặc, hơi lo lắng nhìn tôi.
Một lúc lâu sau, tôi nói: “Anh ấy thật ra sẽ không hối hận đâu phải không?”
Duran yên lặng hai giây, hỏi tôi: “Cô muốn tôi trả lời thế nào đây?”
Tôi không nói gì.
Ông ấy khách quan nói: “Nếu cậu ta đã suy tính lâu như vậy, thì tương lai khả năng hối hận sẽ rất nhỏ.” Nhìn tôi một lúc, đột nhiên hỏi tôi: “Nếu như tương lai cậu ta hối hận, cô sẽ thỏa mãn một chút sao?”
Tôi xuất thần, trong nội tâm trống rỗng, nhưng trống rỗng này cũng không phải là mờ mịt, mà như nước chảy ngang chặn lại ánh trăng trên vách núi chiếu xuống, vừa rất hiển nhiên lại vừa vô cùng bất đắc dĩ. Tôi nói: “Bất luận tương lai thế nào chung quy cũng không có cách nào thay đổi quá khứ, bất luận là tình cảm của tôi với anh ấy như thế nào cũng không có ý nghĩa gì cả. Chỉ là cái kết này......”
Duran kiên nhẫn chờ đợi phần sau câu trả lời của tôi.
Hồi lâu, tôi nói: “Kỳ thực kết quả này cũng rất tốt, chúng tôi cùng chấp nhận chia tay, đều không có oán hận gì với nhau. Nếu như không gặp được anh ấy thì có lẽ đến bây giờ tôi vẫn không hiểu được mùi vị của ái tình là như thế nào. Gặp anh ấy đã cho tôi biết được yêu một người là như thế nào, có bao nhiêu người không biết cảm giác yêu một người là như thế nào cơ mà.” Tôi miễn cưỡng cười cười: “Chuyện này vẫn cứ quấy nhiễu khiến tôi khó chịu lâu đến vậy không chịu tỉnh lại, có thể là bởi vì......” Nói tới đây, tôi bỗng nhiên không biết phải làm sao, trong lúc nhất thời không biết nên hoàn thành câu này như thế nào.
Duran bình tĩnh mà bổ sung cho tôi: “Là bởi vì cậu ta quá quan trọng, tuy là cô đồng ý ly hôn, cũng cảm thấy ly hôn mới là đúng đắn nhất, nhưng cô cũng là không cam lòng.”
Tôi không có cách nào khống chế kinh ngạc của mình, trong đầu có chút choáng váng, tôi cảm thấy đây quả thật là đáp án chính xác nhất, không còn là một vấn đề khó có thể giải đáp nữa, thế nhưng nội tâm lại đột nhiên sinh ra một cảm giác bất lực to lớn không thể nói nên lời.
Duran chậm rãi nói: “Chúng ta không thể có được hết thảy những thứ chúng ta muốn, tiếp thu chuyện như vậy cũng cần có thời gian nên cô không cần phải bức ép bản thân ngay lập tức tỉnh lại, nên cho mình thêm chút thời gian. Thế nhưng......” Trên mặt ông ấy hiếm thấy lộ ra vẻ mặt do dự.
Tôi theo bản năng hỏi ông ấy: “Thế nhưng?”
Ông ấy thở dài: “Fei, cô cần nhớ rõ điều này: bất kể là cô nhận được những gì từ cậu ta, cô đối với cuộc đời của cậu ta đến đây đã kết thúc, đã trở thành dĩ vãng, bằng không tôi thật sự không biết được bao giờ cô mới có thể lần thứ hai đứng dậy.”
Tôi ngẩn người ngồi đó, Duran tựa hồ hơi mệt, động viên vỗ vỗ mu bàn tay tôi, sau đó nhắm mắt không nói nữa.
Đêm đó tôi gửi hồi đáp lại cho trợ lý Chử, tiếp nhận một chút tiền và một ít bất động sản có trong danh sách, cộng thêm bộ dưỡng khí trong thỏa thuận ban đầu kia, còn lại đều uyển chuyển từ chối hết.
Sau đó không nhận lại một phản hồi gì của trợ lý Chử nữa.
Hai tháng nhanh chóng trôi qua.
Trong một đêm mưa đầu tháng tư, Duran trút hơi thở cuối cùng.
Mùa xuân đến, cây khô nhú lên mầm non, tôi tựa như cũng nghe được tiếng gió đập lên từng phiến lá. Nhưng thật ra cửa sổ có hiệu quả cách âm rất tốt, không thể nghe được bất kỳ một tiếng mưa gió nào.
Ban ngày chúng tôi từng có một cuộc nói chuyện ngắn ngủi, khi đó ông ấy còn rất tỉnh táo, nhưng loại trò chuyện này giống một lời từ biệt hơn. Ông ấy nói cảm ơn tô nói thời gian cuối cuộc đời có tôi bên cạnh bầu bạn thật sự cảm thấy rất may mắn. Tôi biết thời gian này ông ấy rất vui vẻ, chúng tôi thường hồi tưởng về những ký ức với Evans, ông ấy được biết thêm rất nhiều chuyện liên quan đến Evans mà trước đây chưa được biết đến, ông ấy nói chúng rất có ý nghĩ với mình. Nhưng kỳ thực ông ấy không cần phải cảm ơn tôi, ông ấy cũng đã giúp tôi rất nhiều. Nếu như không có ông ấy bên cạnh, tôi thật sự không biết được quãng thời gian này mình sẽ sống ra sao nữa.
Trước khi tiến vào hôn mê Duran còn an ủi tôi: “Tôi cảm giác chẳng mấy chốc sẽ có thể nhìn thấy Jacques, có lẽ vì thế cũng không cảm thấy cái chết có bao nhiêu đáng sợ.”
Tôi miễn cưỡng cười với ông ấy: “Đây là lần đầu tiên trong đời tôi cảm thấy Evans đi trước là một việc tốt, có thầy ấy ở đó giúp đỡ ngài nên tôi cũng bớt cảm thấy lo lắng.”
Ông ấy hít một hơi dài lấy sức, mới nói: “Khi cậu ấy đi tôi đã rất thống khổ, tôi nghĩ cậu ấy khi đó nhất định sẽ rất sợ hãi, bên kia cũng không có người nào mà cậu ấy tín nhiệm có thể ở bên cạnh làm bạn với cậu ấy nữa.”
Tôi nắm chặt bàn tay của ông ấy: “Vì vậy nên thầy ấy nhất định sẽ rất vui vẻ khi nhìn thấy ngài.”
Ông ấy nhẹ giọng nói: “Đúng thế.”
Bác sĩ nói tình trạng của ông ấy vô cùng không tốt.
Tôi và thư ký vẫn một mực canh giữ ở bên giường.
Ông ấy hôn mê rất lâu.
Nửa đêm lúc ông ấy tỉnh lại, nhìn thấy tôi thì rất vui vẻ. “Fei, cô cũng ở đây.”
Tôi nói đúng vậy nha, tôi vẫn ở đây.
Ông ấy hơi mỉm cười nói: “Hiện tại cô thấy cậu ấy chưa.”
Tôi nói: “Ai cơ?”
Thanh âm ông ấy càng ngày càng nhẹ: “Jacques mười tám tuổi.”
Tôi cố nén trái tim đau thắt lại, cũng nhẹ giọng nói: “A, đúng rồi, tôi nhìn thấy thầy ấy rồi, một nửa mái tóc vàng được nuôi dài, mặt mày tinh xảo xinh đẹp, lúc nói chuyện khiến cho người khác thấy được là một người thanh niên trẻ tuổi nhiệt huyết tràn đầy sức sống, đặc biệt xinh đẹp đến chói mắt.”
Ông ấy nhắm mắt gật gật đầu, sau đó nói: “Chúng tôi phải đi rồi.”
Nước mắt tôi rơi lên ngón tay gầy gò của ông ấy, nhưng tôi không có nghẹn ngào mà rất bình tĩnh nói lời tạm biệt cuối cùng với ông ấy, tôi nói: “Ừ, tạm biệt.”
(?)
Tang lễ của Duran được cử hành ở New Haven, ngày hôm ấy trời trong xanh, ánh nắng ấm áp rực rỡ, gió thổi nhè nhẹ.
Bạn bè của ông ấy từ trên khắp thế giới đều đến, mặc vest đen, ai cũng bày một vẻ mặt buồn bã. Đồng Đồng cho tôi xem tin tức trên mạng, truyền thông liên tục đăng tin chia buồn. Có một kênh truyền thông của Pháp gọi ông là vị vương giả cùng với chiếc ống kính của mình đã thăm dò cả một bầu trời rộng lớn, ngày đó mọi lời lẽ hoa mỹ nhất đều được đem ra để dành cho vị nghệ thuật gia vĩ đại này; bức ảnh kèm theo là một tấm ảnh chụp Duran đứng dưới một gốc cây thông liễu, người nghiêng sang một bên, chỉ lộ ra một bên mặt, tay phải giơ lên nhàn tản vò tóc, có một ngọn gió lướt qua hất tung lên một góc áo chắn gió của ông ấy, dáng vẻ giống như muốn rời đi mà lại không nỡ. Trùng hợp tôi lại biết tấm ảnh này, chính là khi Evans còn sống đã chụp.
Tuy là số lượng người đến buổi tang lễ bị hạn chế, nhưng toàn bộ giới nhϊếp ảnh đều bị bao phủ một mảnh đau thương, nghe nói ở Lochness – cố hương của Duran, rất nhiều người đã thắp nến vì ông mà trắng đêm túc trực bên linh cữu.
Nhưng có một tờ báo nhỏ chỉ qua loa chia buồn, sau đó quay ngắt sang lãnh khốc phỏng đoán sau khi Duran qua đời những tác phẩm của ông sẽ càng tăng thêm giá trị, mà những tác phẩm giá trị liên thành kia lại đang ở nơi nào
Còn có những người không ưa ông ấy còn đưa ra dị nghị, nghi vấn vì sao ông ấy lại lựa chọn chết rồi hỏa táng ở nước ngoài.
Ngày Duran được chôn cất, dường như mỗi một ngày trôi qua của con người vĩ đại tầm cỡ thế giới này đều được truyền thông lấy để đưa tin, giống như một cái cáo phó, lại giống một tin tức, có người thật lòng là tiếc nuối đau lòng, có người là theo trào lưu mà bày tỏ bi thương, có người trên truyền thông tùy ý nói mấy câu xã giao sau đó lập tức lãng quên, có người lấy đó như là một ít chuyện lý thú giật tít kiếm chút giá trị rẻ tiền.
Trên thế giới này khi một người ra đi có thể sinh ra một vài nguyên nhân cho người ta gây rối nhưng chung quy cũng sẽ không bị nhắc đến quá lâu. Sinh mệnh có giá trị đến nhường nào chỉ với những người coi trọng nó biết được, còn đối với những người khác mà nói, lại phù hợp cho người ta chút lợi ích, so với...giá trị thật sự của chính sinh mệnh kia đã bị coi nhẹ đi rất nhiều.
Phảng phất như thời khắc này toàn bộ thế giới đều dành sự quan tâm cho cái chết của vị đại nghệ thuật gia ấy, nhưng đến cùng so với cái đau thương to lớn được biểu hiện ra đó, khiến cho tôi cảm thấy châm chọc là, rốt cuộc có được bao nhiêu đau thương là thật lòng vì ông ấy mà sinh ra đây?
Duran, trên thế giới này, bọn họ hoặc là sùng bái ngài, hoặc là hạ thấp ngài, nhưng bất luận thế nào, bọn họ nhắc đến ngài nhưng thực sự không có ai chân chính đi quan tâm ngài. Không có ai chân chính đi quan tâm chúng ta.
Đương nhiên, tôi biết tất cả những thứ này ngài cũng sẽ không quan tâm. Bởi vì ngài đã sớm rời khỏi đây rồi.
Vậy cũng tốt, vậy thì tôi cũng sẽ không quan tâm nữa.
Đồng Đồng lặng lẽ đẩy nhẹ tôi, định thần lại mới chú ý tất cả những người đến hành lễ đều đang hướng về phía tôi gật đầu. Tôi nắm lấy bài thơ viết tay trong tay đi đến phía người điều hành buổi lễ bên cạnh. Đó là một bài thơ của thi nhân Neruda người Chile. Khi tinh thần Duran còn tốt đã đưa nó cho tôi, sau đó nói với tôi: “Jacques thích nhất là thơ, tôi không có đặc biệt thích một bài thơ ngắn nào, tôi nghĩ nếu là cậu ấy ở đây, nhất định sẽ hi vọng được dùng bài thơ này kết thúc tang lễ của tôi.”
Lúc bắt đầu đọc bài thơ này, tôi thấy phía trước có một cô gái trẻ bắt đầu rơi lệ.
“Em yêu anh ngay cả khi trầm mặc,
như khi anh không có mặt nơi này,
tiếng nói em không chạm tới được anh,
anh nghe em từ nơi nào xa lắm.
Tưởng chừng đôi mắt anh đã tung cánh bay đi,
tưởng chừng như trên môi anh nụ hôn nào khoá chặt.
Hồn em phủ lên trên mọi vật,
còn anh hiện ra, lấp đầy linh hồn em.
Anh là tất cả linh hồn em,
như một cánh bướm cô độc trong giấc mộng,
Và anh cũng tựa như hai chữ ‘muộn phiền’.
......
......
......”(*)
(*) Bài thơ là bài thơ tình thứ 15 trong ‘Hai mươi bài thơ tình và một bản tuyệt vọng ca’ (1924) của nhà thơ Pablo Neruda – nhà thơ Chile đoạt giải Nobel Văn học năm 1971.
Bản dịch được tham khảo từ dịch giả Thân Trọng Sơn và chỉnh sửa lại bởi CP88.
Tang lễ kết thúc, ánh mặt trời vẫn rực rỡ và những tầng mây vẫn trôi lững lờ. Một góc trời đột nhiên có đàn chim bồ câu bay lên, phát ra những âm thanh vui vẻ hân hoan.
Tôi đột nhiên hiểu được vì sao Evans thích bài thơ này, nhưng tôi không chắc liệu Duran có biết hay không.
Tôi nhớ đến chiều tối ngày hôm đó, bên trong phòng bệnh ông ấy thấp giọng nói với tôi, bất luận là tôi yêu loại người gì, hay là chỉ có mình tôi yêu hắn, thì tình yêu đó vẫn sẽ giúp tôi bước vào một thế giới vô cùng mới mẻ.
Duran, có muốn đoán một chút khi Evans đọc bài thơ này là đang nhớ đến ai hay không.
Tôi đoán là thầy ấy đang nhớ ngài.
Giống như tấm hình thầy ấy chụp cho ngài kia.
Hết thảy những tác phẩm của những nghệ thuật gia vĩ đại đều biểu lộ vô cùng rõ ràng một thứ tình cảm thật sự nào đó của mình.
Mà bên trong tấm ảnh ông ấy chụp lại, ý nghĩa trong đó có lẽ chính là “anh cũng như hai chữ ‘muộn phiền"”.
Mùa đông trôi qua, mùa xuân năm 2018 đến, bên cạnh tôi đã có quá nhiều sinh mệnh lần lượt rời đi.