iết tân hoàng quỳ thâu đêm canh gác linh cữu, các văn võ bá quan dâng tấu chương mời tân hoàng chịu tang ở điện Chiêu Nhân hoặc điện Ngự Hoằng, Dận Chân lấy lý do không chịu nổi khi chỉ ngồi lì trong điện để từ chối, đổi sang sống trong căn phòng nhỏ phía đông cung Càn Thanh.
Sắc trời dần ngả về tối, tuy lều cỏ dưới bức tường phía đông được dựng để người trong thiên hạ biết tân hoàng giữ đạo hiếu, nhưng Dận Chân và Vân Yên thật sự đã ngủ trong ấy. Trong lều cỏ đơn sơ tối tăm, Vân Yên vùi người trong lòng Dận Chân, lắng nghe nhịp tim của ngài, từ từ ôm chặt lấy ngài, cảm thấy yên lòng hơn cả khi ngủ trên long sàng xa hoa.
Dận Chân của nàng không còn trẻ trung nữa, nhưng tấm lòng đã bao la hơn hồi trẻ, trên vai gánh vác giang sơn xã tắc. Tất cả đều là tham vọng ngài theo đuổi, nàng vui mừng thay ngài, và cũng yêu thương ngài. Dầu rằng trong xã hội phong kiến trọng xuất thân, nàng biết mình sẽ không bao giờ trở thành hoàng hậu, nhưng ngài vẫn luôn là chồng và người thân của nàng.
- Để nàng chịu khổ cùng ta rồi.
Ngón tay Dận Chân bỗng chạm lên hàng mi nàng, ngài thầm thì nói thế, dường như biết nàng chỉ nhắm hờ mắt.
- Ngốc, cho phép sau này chàng bù lại.
Vân Yên thẽ thọt một câu, khoé môi nhẹ nhàng hôn lên yết hầu ngài, trên môi còn mang theo nụ cười.
Dận Chân đáp:
- Một lời đã hứa.
Bên ngoài điện chợt vang lên tiếng nói chuyện khiến cả hai người đều mở choàng mắt, tiếng bước chân khẽ khàng tới gần căn lều, là giọng nói của Tô Bồi Thịnh.
- Sao thế?
Dận Chân ôm Vân Yên mà không cử động, cau mày mở miệng hỏi.
- Hồi bẩm Hoàng thượng, Đại Hành đế Hoà phi nương nương đang khóc bên ngoài điện, nói muốn vào điện tế bái ạ.
Vân Yên sửng sốt, Hoà phi Qua Nhĩ Giai thị ư? Bà là sủng phi lớn tuổi nhất của Khang Hi, cũng là phi tần phụng mệnh Khang Hi tận tâm chăm sóc Hoằng Lịch sau khi cậu vào cung, khi xưa lúc nàng còn ở Ninh Cổ Tháp, bà là con gái của hiệp lĩnh (1) nơi ấy. Mối liên quan giữa bà và phủ Ung Thân vương không hề hời hợt.
Dận Chân cỏn rõ hơn bất cứ ai, ngài bế Vân Yên lên, nói nhỏ vào tai:
- Ta không đi, nếu nàng muốn gặp bà thì đi đi.
Vân Yên lắc đầu:
- Không cần đâu, thϊếp không muốn gây thêm rắc rối.
Dận Chân hôn nàng, thể hiện sự đồng ý trong thầm lặng.
Ngày mười chín, tân hoàng Dận Chân lệnh cho quan viên Lễ Bộ sau khi cúng tế ở đàn thờ trời, thái miếu và đàn Xã Tắc (2), thì bãi bỏ lệnh cấm vào cửa kinh thành trước thời hạn.
Đêm nay, long bào dành cho đại lễ đăng cơ đã gấp rút làm xong sau bao nhiêu ngày đêm không nghỉ, Vân Yên tự tay giúp Dận Chân thử bộ lễ phục màu vàng rực, từng đường kim mũi chỉ tỉ mỉ khiến người ngắm cảm thán không thôi...
Đường mép được làm từ lông chồn tía Hải Long, hoa văn rồng và thập nhị chương được thêu xuyên suốt lễ phục; hai vai, trước cổ sau cổ thêu chính long, trên eo có năm con hành long, vạt áo trước thêu một con chính long, trên các nếp gấp trước sau là chín con đoàn long, ngụ ý "Cửu ngũ chi tôn", ngoài thập nhị chương là nhật, nguyệt, tinh thần, sơn, long, tảo, hoa trùng, phủ, phất, hoả, tông di, phấn mễ (3), đan xen là những đám mây ngũ sắc, dưới vạt áo thêu "thuỷ cước" (Là nhiều đường gấp khúc xếp lên nhau), như những con sóng cuồn cuộn tầng tầng lớp lớp, trên những con sóng ấy là châu báu bảo ngọc, thoạt nhìn như mang theo khí thế của người thống nhất giang sơn đứng đầu thiên hạ. Đoan tráo (áo choàng), mũ miện, dây lưng, chuỗi tràng, giày rồng đi cùng phức tạp lộng lẫy hơn long bào thường ngày rất nhiều.
Râu ngài đã dài hơn, bờ vai rộng rãi và thân hình cao lớn càng làm gò má ngài thêm gầy gò, ngũ quan càng thêm lạnh lùng. Vân Yên tự tay chỉnh trang lại khuôn mặt hốc hác của ngài trong những ngày đêm thức trắng, gột bỏ mệt mỏi gió sương, nhưng không thể nào làm giảm đi sự đau thương.
Đã canh bốn, Vân Yên giúp ngài mặc xong bộ long bào trang nghiêm long trọng xa hoa nhất, nàng lùi ra xa ngắm mới nhận ra, hoá ra bộ trang phục này lại hợp với ngài như vậy, khí chất uy nghiêm lại ung dung ấy như được sinh ra sẵn cho ngài.
Ngay cả người sớm chiều bên ngài hơn hai mươi năm là nàng còn cảm thấy vẻ đẹp này thật lạ lẫm, như có cả kính trọng, có cả tôn sùng. Không thể không cảm thán cổ đại đã tạo ra hàng loạt cách hoàn chỉnh chỉ vì tôn sùng hoàng quyền, như vậy người ngắm sao có thể gần gũi, thân cận, sao có thể không thấp thỏm lo lắng.
Sáng sớm ngày hai mươi, Dận Chân đến điện Thái Hoà trước để thực hiện đại điển đăng cơ, nhận lời chúc mừng từ văn võ bá quan trong triều. Khung cảnh vô cùng uy nghiêm. Theo lệ cũ, hoàng đế sẽ đến hành lễ với Thái hậu trước, nhưng Đức phi từ chối không nhận vị trí Thái Hậu, do vậy không chịu để tân hoàng hành lễ với mình, đại điển đăng cơ suýt nữa không thực hiện được nghi lễ mở đầu. Sau đó Tổng lý đại thần ra mặt, cũng bị từ chối. Cuối cùng tân hoàng đế đích thân đến thỉnh cầu lần nữa, bà mới đồng ý nhưng không hề vui vẻ, đại điển đăng cơ rốt cuộc được bắt đầu.
Vì Khang Hi vừa mới băng hà, nên không nhận những lời chúc từ đại thần. Sau đó là ban bố di chúc truyền ngôi, công bố di nguyện kế thừa của Khang Hi, cũng công bố cả ba mươi điều trong thánh chỉ, sửa niên hiệu thành "Ung Chính", thường gọi là "Ung Chính Đế".
Trên bảy bậc thềm, ở vị trí cao nhất giữa đại điện đặt ngai vàng, trên ngai vàng là ba mươi con rồng vàng uốn lượn xung quanh, một con chính long trong đó ngẩng đầu nằm giữa lưng ngai, hung tợn uy nghiêm, kê dưới ngai vàng màu vàng rực là bệ chân khá cao, hai con rồng nghịch ngọc được khắc theo hình vòng cung trên đầu lưng ghế, nước sơn vàng óng.
Hoàng đế Ung Chính Ái Tân Giác La Dận Chân lần đầu tiên ngồi trên ngôi báu chạm rồng bằng vàng cao quý bậc nhất Tử Cấm Thành, phía sau ngai vàng là bảy tấm bình phong vàng rực chạm hoa văn rồng mây, càng khiến văn võ bá quan không dám ngước mắt lên nhìn thẳng.
Hàng trăm quan viên trong đại điện không ai biết rằng, có một người phụ nữ được vua Ung Chính sắp xếp giả làm thái giám đứng phía sau tấm bình phong, nàng cũng cảm nhận được đại điển đăng cơ tôn quý không gì sánh bằng, trong lòng xúc động như thuỷ triều dâng.
Vân Yên lặng lẽ nín thở đứng sau tấm bình phong, ngón tay níu chặt hoa văn rồng mây trên ấy, trước khi đăng cơ, Thái Hậu của cung Thái Hoà đã nhiều lần làm khó Dận Chân, nàng đều nghe thấy hết, trong lòng lo âu không thôi. Nhưng nàng không thể nói, chúng ta không cần ngôi hoàng đế này nữa, nàng chỉ có thể đứng phía sau thầm nguyện cầu cho ngài vững vàng kiên định. Nàng biết, người đàn ông dù mạnh mẽ cỡ nào, nhưng ngày hôm nay đã không còn chút thể diện vì mẹ ruột, người thân sinh ra ngài.
Cho đến khi nghe thấy ba tràng pháo vang vọng Tử Cấm Thành phá tan mây xanh, Vân Yên mới yên lòng lại, để tiếng pháo vang khắp trong tim cùng cung kính nể phục. Chuông vàng và khánh ngọc dưới bệ đỏ son bắt đầu hoà tấu, âm thanh êm tai lanh lảnh như nước chảy, chóp mũi vấn vít mùi hương thoang thoảng toả ra từ lư hương quy hạc, sau ấy bên tai ngập tràn tiếng hô vạn tuế long trọng và tiếng hành lễ ba quỳ chín dập đầu, khiến mỗi lỗ chân lông của nàng đều thít chặt lại.
Nàng lặng lẽ ngước đầu nhìn thải họa (tranh màu) chạm rồng trên cột, trụ và xà nhà gần ngai vàng trong cung điện khổng lồ, tất cả đều được sơn son thϊếp vàng. Bên trong khung trang trí trên trần là con rồng cuộn mình ngậm ngọc, hết thảy đều được phủ nước sơn vàng, một màu vàng choáng ngợp đôi mắt, một biển rồng khiến người nhìn lóa mắt, nơi đây toát lên khí thế cao quý xa hoa của cung điện hoàng gia không nơi nào sánh bằng, và người đàn ông ngồi trước nàng đây đang nhận những cái cúi đầu của văn võ bá quan, nhẫn nhịn bốn mươi lăm năm, cuối cùng quần lâm thiên hạ, làm bá chủ giang sơn.
Nàng nghe thấy giọng nói già dặn sắc bén rõ ràng từng câu từng chữ của đại thái giám Ngụy Châu khi đọc di chiếu truyền ngôi cho Ung Chính, đại điện yên tĩnh ngay cả tiếng hít thở cũng không nghe thấy.
Nàng nghe thấy giọng nói trầm khàn chỉ cách mình trong gang tấc:
- Ngày hoàng khảo về trời, có triệu trẫm đến kế thừa sự nghiệp...
Cuối cùng Vân Yên đã biết, hóa ra giờ phút này bản thân mình lại xúc động như vậy, khóe miệng có vị mằn mặn, nàng mới nhận ra mình nước mắt đầy mặt lúc nào không hay.
Sau khi tuyên bố bãi triều, Ung Chính đế bước về dưới cái quỳ của hàng trăm quan viên, đợi cho quan viên về hết, sau tấm bình phong, Vân Yên quỳ sụp xuống trước người ngài, chân tay tê rần bủn rủn.
Ung Chính xoa đầu gối nàng:
- Như đứa ngốc vậy, không phải Tiểu Thuận Tử đã chuẩn bị cho nàng ghế rồi hay sao?
Vân Yên hiểu ý ngài là nghi lễ mở đầu bị trễ ấy, nàng bèn ôm cổ ngài để đánh trống lảng, bỗng nhiên dịu dàng thủ thỉ vào tai ngài câu hoàng thượng, trong phút chốc Ung Chính bất ngờ suýt nữa bật ho khù khụ.
Vân Yên cười hì hì thành tiếng, vừa giúp ngài xuôi khí vừa nghịch chuỗi hạt trước ngực ngài.
- Thϊếp là Luyện Luyện (4), bây giờ mọi người đều gọi thϊếp như thế, chàng nghe xong cũng thấy thích.
Ung Chính xuôi khí, nhéo eo nàng:
- Nói linh tinh, nếu cả ngày nàng gọi ta như thế, thì không cần bận bịu chính sự nữa.
Vân Yên như cô gái nhỏ nũng nịu thì thầm vào tai ngài:
- Ôi chao, chàng không biết dáng vẻ uy nghiêm khi chàng xưng trẫm với người khác như thế nào đâu, rất có phong cách.
Ngài xoa đầu nàng, cuối cùng cũng không nhịn được mà bật cười, để cả người nàng tựa vào bình phong, nói:
- Những lời trước đây nói với nàng, nàng đã quên mất rồi... trẫm là thiên tử, nhưng chúng ta, vẫn là chúng ta.
Ngày mùng ba tháng mười hai, quan tài của Khang Hi được di chuyển đến Cảnh Sơn Thọ Hoàng Điện tạm thời yên nghỉ, đồng thời tiếp tục để tang.
(Còn tiếp)
(1) Hiệp lĩnh: quan viên tam phẩm đóng tại mỗi kỳ trong tám kỳ thời nhà Thanh.
(2) Đàn Xã Tắc: là một trong các loại đàn tế cổ, được các vị Vua cho lập để tế Xã thần (Thần Đất, 社) và Tắc thần (tức Thần Nông, 稷) - hai vị thần của nền văn minh lúa nước.
(3) Trên phẩm phục nhà vua có thêu mười hai hình gọi là mười hai chương, phân phối như sau:
1- Mặt trời (nhật 日)
2- Mặt trăng (nguyệt 月)
3- Những vì sao (tinh thần 星辰)
Nhật, nguyệt, tinh thần lấy ý nghĩa soi sáng.
4- Núi lấy nghĩa vững vàng (sơn 山)
5- Rồng lấy nghĩa biến hóa (long 龍)
6- Chim trĩ lấy nghĩa văn hoa (hoa trùng 華蟲)
Nửa áo dưới (thường) có thêu:
7- Bình tông di, có mang hình con hổ và con vị (một thử khỉ đuôi dài) tượng trưng cho quyền tế lễ (tông di 宗彞)
8- Rau tảo, lấy nghĩa khiết tịnh, thanh đạm (tảo 藻)
9- Gạo trắng, có nghĩa nuôi nấng (phấn mễ 粉米)
10- Lửa có nghĩa sáng soi và làm cho ấm áp (hỏa 火)
11- Lưỡi rìu chỉ sự quyết đoán, và quyền sửa phạt (phủ 黼)
12- Chữ phất, thành bởi hai chữ kỷ quay lại với nhau, chỉ sự cân nhắc, thận trọng. (phất 黻) (Theo Khổng học tinh hoa - Nhân Tử Nguyễn Văn Thọ)
(4) Luyện luyện đọc giống với luyến luyến (yêu).