-"Chanh đâu! Chanh! Con Chanh qua đây mợ biểu!!!"
Con Chanh còn đang ăn vụng xôi dưới bếp với con Bưởi, nó nghe tiếng mợ lanh lảnh giật mình thon thót, lén lút chùi mép rồi cun cút chạy lên trình mợ.
-"Dạ, mợ gọi em ạ? Có em đây!"
-"Con Trâm là con nào? Nhà ở đâu? Hú hí vụиɠ ŧяộʍ với cậu từ bao giờ?"
-"Mợ...mợ...mợ bớt giận...em...em cũng mới về nhà phú ông cùng mợ mà..."
Bé Chanh khép nép đáp lời, mợ Chi sai nó đi điều tra ngay lập tức. Con này được cái nhanh nhẹn được việc, đêm đó ngủ cùng con Bưởi nó đã moi được hết tin rồi. Thì ra là mợ Trâm, vợ của cậu Lâm. Kể cũng tội, mang tiếng là con trai phú ông nhưng hai mẹ con bà hai sống ở túp lều lụp xụp hơn cả bọn người làm như Chanh Bưởi.
-"Sao cậu không cóp tiền rồi dựng nhà gỗ cho khang trang nhỉ? Như tui nè, mợ Chi cho bao nhiêu tiền tiêu vặt tui gửi hết về biếu thầy bu, nhà tui cất nhà từ năm ngoái rồi."
-"Ôi chao ôi, Chanh tưởng mọi chuyện đơn giản thế á? Lệ thôn không cho phép ý, tại cậu là cháu trai của tội phạm sát nhân mà. Đợt vừa rồi tui thấy anh Quất lén trốn xuống giúp cậu dọn cái phòng chứa củi đó, để đón mợ Trâm về. Cậu mới đóng thêm hai chiếc giường nữa, một giường lớn to, một giường đơn nhỏ nhỏ thôi, nghe đâu cậu lên núi kiếm được gỗ quý lắm."
-"Ơ thế cậu hai không có phòng riêng như phú ông và cậu cả hử?"
-"Có chớ, cái phòng củi dọn sạch sẽ rồi ngăn đôi bằng vách tre kéo ra kéo vào, một gian rộng tui đoán của cậu, còn gian của mợ Trâm hẹp hơn, chỉ kê đủ mỗi chiếc giường đơn be bé thui."
-"Mợ Trâm đẹp không?"
-"Đẹp, trên đời này chỉ đẹp thua bà cả thui."
Bưởi thành thật đáp, Chanh gật gà gật gù, hai đứa ríu ra ríu rít tới tận canh ba. Vυ' Năm lén lút trốn xuống nhà phụ cậu hai. Trời vẫn chưa sáng hẳn, gà còn chưa gáy, chỉ có bà hai gáy như sấm trong phòng thôi. Phú ông cho đủ vốn làm ba chục mâm cỗ thịnh soạn, bà hai là mẹ chẳng cho thêm cậu được đồng nào còn trấn của cậu tiền mười chín mâm, vυ' ngẫm vẫn còn ức thay.
Còn lại mỗi chút tiền ít ỏi, cậu nhờ vυ' mua gạo đồ xôi với ít rau dưa nấu canh thôi, đêm qua cậu lại lên núi bắt lợn về. Lợn rừng được cái thịt chắc chắc thơm thơm, nhưng chúng ranh hơn nên rất khó bắt, tất nhiên rồi, nếu dễ thì dân trong thôn việc gì phải ngày ngày băm bèo nấu cám. Ngay tới cậu hai nhanh trí với vạm vỡ thế mà lần nào đi về tay chân cũng bị bầm tím hết cả kia kìa, vυ' xót cậu lắm. Chuẩn bị mọi thứ gần xong xuôi vυ' dúi cậu cái túi vải, thủ thỉ bảo.
-"Là áo quần vυ' may cho cậu, cậu hai đừng chê nha. Cậu hai tắm gội rồi thử đi."
Cậu hiền hiền gật đầu nghe lời vυ'. Vυ' ngồi ngoài cứ thấp tha thấp thỏm đợi, đúng như vυ' tưởng tượng, cậu hai mặc áo quần mới nhìn phong độ quá, nói sợ bị phạt chứ vυ' thấy cậu nam tính hơn cả phú ông đó. Mợ Trâm cũng nhận ra sự khác biệt hay sao ấy, vυ' để ý lúc cậu sang đón mợ, mợ cứ lén nhìn cậu mãi thôi.
Mợ hôm nay xinh đáo để, hai má chúm chím ửng hồng, mặt mợ tròn đầy phúc hậu, mợ chỉ cần cười một cái là cả khoảng trời như bừng sáng, cậu rước được mợ về, vυ' mừng thay cho cậu.
Bà hai nhíu mày đánh giá một hồi, gớm nhìn tướng lẳиɠ ɭơ phát ớn, y hệt bà cả, phải nhỏ nhỏ đoan trang như mợ Chi mới là quý phái. Bà Trinh xúc động nắm tay con gái, bùi ngùi trao Trâm cho cậu hai, dặn dò tụi nhỏ đôi ba câu. Theo lệ thôn bà nào có được đi đưa dâu, hôm đó đoàn người đi xa xa lắm rồi, bà vẫn cứ đứng trân trân ngoài cổng, mắt mũi tèm nhem hết cả.
Vậy là Trâm đi lấy chồng rồi. Từ nay, Trâm là con nhà người ta rồi, Trâm nhớ hạnh phúc nha Trâm. Trâm hạnh phúc, bu cũng hạnh phúc! Trâm cũng lát lát lại ngoái đầu nhìn bu, mọi khi chạy sang nhà cậu hai chẳng sao, tự dưng hôm nay trong lòng nghẹn ngào khó tả, nước mắt cứ đua nhau chảy hoài.
Bu phải giữ gìn sức khoẻ nha bu, từ giờ Trâm chẳng phụ bu băm bèo nấu cám hay ra chợ bán bún được nữa đâu, mong sao cu Trí ngoan, mau lớn, mau đỡ đần bu. Trâm được về với cậu hai, Trâm mãn nguyện lắm, mà cứ nghĩ tới bu, Trâm xót bu, người Trâm lại run lên. Cậu hai bên cạnh lẳng lặng không nói gì, chỉ là, cậu siết tay Trâm chặt hơn.
Cái nắm tay đó, thực sự rất ấm áp. Ánh mắt cậu nhìn Trâm, ngập tràn bao dung. Thậm chí về tới nhà rồi, cậu còn dặn Trâm cứ nằm nghỉ trong buồng cũng được. Trâm lắc đầu, khẽ túm vạt áo cậu lau nước mắt rồi nhoẻn miệng cười, chạy ra phụ vυ' Năm. Nhà cậu có mỗi bà hai, cậu và vυ', còn lại toàn khách khứa bên đằng nhà Trâm.
Cỗ bàn bên cậu chuẩn bị chu đáo thịnh soạn, bà con cô bác khen nức khen nở, Trâm phổng mũi thay. Tới xế chiều theo lệ cậu phải tiễn khách về bên bu Trinh, còn Trâm thì ở lại rửa mấy mâm bát cùng vυ' Năm. Mợ Trâm tính tình xởi lởi lắm, thấy vυ' già bị đau lưng mợ còn xung phong đem bát lên bếp nhà trên cất hộ vυ'.
Là bát đũa vυ' lén mượn xuống nên mợ úp hết sức cẩn thận. Mợ vừa cất dọn xong thì có đứa tên Chanh chạy qua đưa mợ đĩa chả phượng, nói phú ông ban thưởng cho nhà dưới ăn cơm chiều. Mợ Trâm rối rít gửi lời cảm ơn phú ông, mợ đem đĩa chả về đặt trên bàn phần cậu, đoạn mợ hí hửng chạy qua chỗ giếng nước khoe với vυ' Năm.
Sắc mặt vυ' tái mét, vυ' bảo cả bếp mỗi ba đĩa chả phượng, là phú ông đặt mua tận trên kinh thành để tiếp đãi khách quý, nào có chuyện đem thưởng cho cậu hai một đĩa, chỉ sợ quả này mợ bị đứa nào chơi khăm rồi. Mợ Trâm bất chợt nổi da gà, mợ hoảng hốt chạy lên định bụng đem đồ đi trả, khổ nỗi mợ vừa bước tới bậc thềm đã thấy bà hai ngồm ngoàm ăn gần hết nửa đĩa.
Xa xa đã nghe tiếng bà cả và người của bà. Bà kêu bà la nhà có trộm, chả phượng đã quý, chiếc đĩa ngọc cũng đáng giá cả trăm quan, bà chửi rủa ầm ĩ cả lên, bà đe bà doạ, bà mà bắt được đứa nào thì bà dần cho nhừ tử.
Ăn thì cũng ăn rồi, sự việc âu cũng đã muộn màng, vυ' Năm nhanh trí vùi cái đĩa xuống vại, xúc mấy đấu gạo đổ lên cho lấp. Mợ hai là bị oan, nhưng nhân chứng chẳng có, vật chứng tố mợ thì rõ rành rành, đã thế cái tội ăn trộm ăn cắp bị phạt nặng lắm, đánh chục trượng, thân gái như mợ sợ chịu không nổi. Vυ' lo tới ngộp thở, mợ Trâm cũng run cầm cập, tiếng chân của bà cả thì ngày một tới gần, giọng bà cũng oai nghiêm doạ người ta toát mồ hôi hột.
-"Soát! Soát thật kỹ cho bà!!!"
Thằng Quất, thằng Quýt, con Chanh con Thuận hì hục tuân lệnh. Soát tới soát lui chẳng soát được cái gì sất, mợ Trâm vυ' Năm vừa thở phào nhẹ nhõm thì nghe tiếng con Bưởi lanh lảnh.
-"Ô ô bà ơi, ô ô kìa, mép bà hai còn dính chả."
Bà cả tủm tỉm cười khẩy, Phúc à, Phúc ơi, đã tới lúc rồi Phúc ạ! Bà hai thế nhưng không hề sợ hãi, bà thản nhiên bảo, chả là bà ăn, nhưng người trộm không phải bà, bà vô tội. Ánh mắt bà đảo qua con dâu, Trâm ấm ức vạch tội cái Chanh, khổ nỗi nó chối bay chối biến, ngay cả bà hai cũng đứng ra trì chiết Trâm.
-"Cái con nặc nô này...cái loại ăn cắp vặt dân làng đồn không sai mà, vừa mới bước chân vào nhà đã làm ảnh hưởng tới danh dự của cậu. Còn không mau khai ra? Định để phú ông tới xử lý, lúc đó liên luỵ tới cậu chị mới hài lòng hay sao?"
Cổ họng Trâm đắng nghẹn, Trâm bị người ta lừa, là Trâm ngu, lỗi của Trâm. Trâm không thể nào để cậu gánh thay Trâm được. Trâm đành ngậm ngùi nhận. Không xử được bà hai khiến bà cả hơi bực, nhưng cái tội câu dẫn con trai bà, bà cũng ngứa mắt với Trâm lâu lắm rồi. Bà sai người lôi Trâm xuống nhà kho xử phạt. Bà hai nháy mắt ý bảo vυ' Năm đi tìm cậu hai, vợ cậu bị phạt, cậu chịu phạt thay vợ được thì tốt.
Kể ra bà cũng thương cậu đấy, nhưng sức cậu khoẻ, mấy trượng cũng chẳng là gì. Thêm nữa, chễm chệ nhìn bà cả đánh cậu hai, chẳng phải rất vui hay sao? Khổ nỗi cậu hai lúc qua nhà bu Trâm nhận lời sang chỗ Trang Toàn lợp lại cho chúng nó cái mái chuồng lợn, vυ' Năm lại phải hớt hải chạy sang thôn bên, cậu vội vã về theo vυ', nhưng lúc cậu về tới nơi, Trâm đã chịu đòn xong rồi.
Tội ăn cắp vặt, tội dối trá vu oan cho con Chanh, tổng cộng mười sáu trượng. Gậy làm bằng cây song lớn lắm, dài tẫn ba thước rưỡi lận, từng cái gậy đập xuống Trâm đau muốn lịm đi. Cứ đánh được hai gậy bà lại lệnh người làm tạt cho Trâm một gáo nước lạnh, đánh đủ mười sáu trượng thì bà tặng Trâm cả xô nước đầy.
Cả người Trâm ướt sũng, bộ váy yếm này, Trâm phải may chín đêm mới xong, còn chưa mặc được tròn một ngày. Một ngày, cũng ngày đầu tiên làm dâu nhà phú ông, cớ sao thê thảm? Nước lạnh thấm vào, buốt da buốt thịt, từng chỗ bị đánh, xót tới quặn người.
Họ đi rồi, đánh Trâm xong đi hết cả rồi. Còn lại mình Trâm trong nhà kho trống vắng, Trâm đau tới mức chẳng thể nhích nổi, Trâm hé mắt nhìn xung quanh, Trâm lại thấy cậu hai.
Cậu đi tới ngồi bên Trâm, nhưng cậu ngoảnh mặt đi chỗ khác. Mãi nửa canh giờ sau cậu mới quay lại nhìn Trâm, cậu trầm lặng tới đáng sợ, rõ lúc sáng cậu còn quan tâm Trâm lắm cơ mà, sao giờ đã thế?
Trâm sợ cậu giận Trâm, gắng hết sức vươn tay chạm tay cậu, lí nhí mở lời.
-"Tui...tui...xin lỗi..."
Trâm chuẩn bị tâm lý rồi, mà cậu không hề quát Trâm như Trâm tưởng, cậu chỉ hỏi đau không? Trâm cười gượng, ra sức lắc đầu kêu không sao, không đau chút nào hết. Cậu làm bộ tin tưởng Trâm lắm, cậu bảo.
-"Vậy tự đứng dậy đi về tui xem."
Mặt Trâm nghệt ra, cố tìm cớ lấp liếʍ.
-"Cậu về trước đi, lát tui về sau."
-"Được."
Cậu lạnh lùng đứng dậy bỏ về, để lại Trâm dở khóc dở mếu. Trâm cũng không dám gọi cậu quay lại, đành xoa xoa qua chỗ đau rồi hít thở thật sâu, đoạn khổ sở nhích từng chút một. Trâm nhích được ra tới cửa thì bắt gặp cậu đứng đó, cậu lườm Trâm, nhưng xong lại đưa tay bồng Trâm vào lòng, mắng nhỏ.
-"Ngốc."