Editor: Phác Hồng
Mùa đông Kiến Nguyên năm thứ mười bốn, đại quân Hung Nô vây thành, đại tướng quân Quý Cửu lãnh tám vạn binh ra khỏi thành nghênh địch. Sau ba ngày kịch liệt chiến đấu, Hung Nô lui quân mười dặm, tạm đóng quân tại một sườn núi để hồi sức.
Thời tiết mới vào đông vốn không nên rét lạnh như thế, thiên tượng năm nay lại có phần quỷ dị, sau khi Hung Nô lui quân trời liền đổ một trận tuyết lớn ba ngày ba đêm, tuyết đầu mùa nhưng lớn hơn nhiều so với năm ngoái, không biết báo hiệu điều gì.
Trầm Giác dẫn một người đến gặp Quý Cửu, là Thân Hải.
Thân Hải cười, dùng lễ nghi của cấp dưới để hành lễ. Quý Cửu ngẩn ra, sau mới do dự nói: “Chẳng lẽ quan lương thảo là ngươi?”
Thân Hải nói: “Quan mới nhậm chức, xin tướng quân khoan dung.”
Quý Cửu không nghĩ rằng Hoàng đế sẽ điều Thân Hải làm quan lương thảo, y vừa cảm thấy đại tài tiểu dụng lại vừa cảm thấy được trấn an. Có Thân Hải ở bên, dù trận chiến này đánh đến mười năm y cũng không sợ quân đội cạn lương thực.
Và tất nhiên, y cũng biết rằng Thân Hải tới đây là thay Hoàng đế giám sát quân tình.
Nhưng lúc này Quý Cửu không muốn nghĩ những điều này, mấy năm nay Hoàng đế làm vô số chuyện ác độc nhưng không hề bạc đãi, ngược lại luôn tín nhiệm và nể trọng y; điều này không cần bàn cãi.
Tuyết ngừng rơi, Quý Cửu dẫn Thân Hải đến cổng thành, lên vọng lâu nhìn về nơi xa, một thế giới trắng xóa.
Quý Cửu im lặng thật lâu, xuất thần nhìn xa xa. Thân Hải đứng phía sau y, nhìn hồi lâu mới nói: “Tướng quân không cần lo lắng về lương thảo.”
Quý Cửu nghe tiếng quay đầu lại, hỏi: “Thật sao?”
Thân Hải lập tức đáp: “Thật!”
“Nếu ta muốn đánh mười năm?” Quý Cửu vừa hỏi vừa cười khiến người không nghe ra thật giả trong lời nói.
Thân Hải ngây người, lần này hắn không thể dứt khoát. Mười năm, mười năm chiến tranh, chết bao nhiêu dân chúng, hao tổn bao nhiêu tiền bạc, hắn không thể xuất ra một đáp án rõ ràng.
Quý Cửu thấy hắn khó xử, vỗ vai hắn nói: “Vừa rồi chỉ nói đùa, cần gì phải coi là thật. Chúng ta có thể mất mười năm nhưng làm sao bọn Hung Nô theo được? Bọn họ chỉ đành rút quân, không đùa cùng chúng ta.”
Thân Hải thở phào nhẹ nhõm, thả lỏng nói: “Tướng quân muốn đánh như thế nào?”
Quý Cửu nói: “Nếu là ngươi thì đánh thế nào?”
“Quân ta tinh binh cường tướng, từ sau khi bình định phía nam tới nay vẫn luôn sẵn sàng chiến đấu, họ chỉ chờ trận chiến này.” Thân Hải nói: “Chỉ cần tướng quân ra khỏi thành nghênh địch, nhiều nhất một tháng thì có thể đánh lui bọn họ.”
Quý Cửu nghe nhưng không nói lời nào.
Thân Hải không được đáp lại, thầm biết có điều dị thường, hỏi Quý Cửu: “Đại tướng quân chuẩn bị đánh như thế nào?”
“Không đánh.” Hai chữ này Quý Cửu phun vô cùng dứt khoát, hiển nhiên đã nghĩ cặn kẽ từ lâu, nghe hắn vừa hỏi thì lập tức ném ra.
Một thân nhiệt huyết của Thân Hải khi nghe hai chữ này như bị dội nước đá, cả người chợt lạnh thấu. Hắn ngơ ngác đứng trên vọng lâu, không rõ ý tứ “không đánh” của Quý Cửu ra làm sao; càng không biết có nên truyền về Hoàng đế đáp án này hay không.
Rốt cuộc là ý gì chứ? Thân Hải muốn hỏi Quý Cửu, vừa ngẩng đầu đã phát hiện Quý Cửu xuống cổng thành.
Trong đêm, Quý Cửu phái người vào Hoàng thành tìm Hoàng đế, y muốn một số người.
Một tháng sau, người y muốn xuât hiện. Quý Cửu tự mình dẫn Trầm Giác đến đón bọn họ, song phương vừa thấy mặt liền không kiềm được cười to vài tiếng, vỗ vai lẫn nhau nói đã lâu không gặp.
Ba mươi bảy kỵ binh đều là đội ngũ năm ấy cùng y tiến vào sa mạc, năm mươi người chỉ còn ba mươi bảy người sống sót trở về.
Từ lâu, Quý Cửu đã có tâm tư đem những người bên cạnh Hoàng đế vào dưới trướng của mình nhưng vẫn không nghĩ được một lí do tốt, hiện tại vẫn không có lí do, y chỉ nói cần dùng thì bọn họ liền được đưa đến.
Dù sao ngay cả Thân Hải cũng trở thành quan lương thảo cho y thì dẫu xin thêm hơn ba mươi người, Hoàng đế cũng không nỡ chối từ.
Hoàng đế đương nhiên không chối từ. Trận chiến này là vì giang sơn của hắn nên hắn rất hào phóng.
Ngược lại hành động lần này của Quý Cửu khiến không ít người trong doanh dấy lên nghi ngờ, không biết rốt cục y đang nghĩ gì.
Từ lúc quân Hung Nô vây thành đến nay, đại tướng quân Quý Cửu chỉ xuất binh một lần, tự mình chỉ huy chém gϊếŧ ba ngày ba đêm rồi trở lại, sau đó quân Hung Nô lui binh mười dặm.
Hung Nô lui binh bởi vì trận đầu thất bại, cũng vì họ chỉ muốn thăm dò. Một trận chiến thôi, tướng lĩnh song phương đều có thể nắm được tin tức cần thiết, tỉ như chiến lực, sĩ khí và ưu nhược điểm của binh chủng.
Mà Quý Cửu từ sau khi hồi thành liền ra lệnh đóng chặt cổng thành, chỉ thủ không công.
Một tháng trước tuyết rơi dày khắp nơi, quân mã Hung Nô lại chỉnh đốn, lại công thành, một ngày một đêm, thành trì phòng thủ kiên cố, đại quân Hung Nô lại phải lui về, đóng trại bên sườn núi.
Ngay cả đuổi gϊếŧ Quý Cửu cũng lười, cổng thành vẫn đóng chặt như trước, không xuất ra dù chỉ một binh một tốt.
Một tháng nay, toàn quân Hung Nô công thành hơn mười lần, nhưng ngoại trừ phòng thủ thì mấy vạn binh mã đều không biết nên làm gì. Rõ ràng sĩ khí cao vυ't, sẵn sàng giương cung giục ngựa mà vì sao vẫn không đánh?
Thế nên, vừa nghe tin Quý Cửu gọi các tướng lĩnh nghị sự thì vài người tính tình nóng nảy đã đợi ngay trong phòng nghị sự. Bọn họ rất sợ vị đại tướng quân ngày càng giảo quyệt khó dò này đổi ý nói một câu “không nghị sự nữa”.
Ngay cả quan lương thảo Thân Hải cũng vội vã chạy đến phòng nghị sự, tìm một góc khuất lặng lẽ hầu.
Trong chốc lát mọi người đã đến đông đủ, Quý Cửu canh thời gian đi đến chúa vị, bày ra một bức họa thủ thành.
“Cửa nam cửa bắc, hai nơi này gần đây có chiến sự…” Quý Cửu quét mắt nhìn một lượt, chậm rãi nói tiếp: “Ta đã tính qua, từ trận đầu tới nay, mỗi một trận công thành, quân địch tổn hại nhân số luôn hơn xa chúng ta. Vì sao?”
“Bởi vì bọn họ không thiện công thành.” Quý Cửu tự hỏi tự đáp, lại chậm rãi nói: “Người Hung Nô cưỡi ngựa bơi săn, vóc dáng thấp bé tráng kiện, mạnh nhất là chiến đấu trên lưng ngựa. Mà những năm gần đây chúng ta chú trọng huấn luyện cung thủ, bách phát bách trúng; thời điểm bọn họ công thành, số người chết dưới cung tiễn hơn rất nhiều chết vì đá lăn.”
“Thế nên chiến công thành, chúng ta chiếm ưu thế.” Quý Cửu kết luận, “Sĩ khí của bọn họ xác định đã tiêu hao.”
Sau đó y ngồi vào ghế, vung tay nói: “Các ngươi nói kế tiếp nên đánh thế nào?”
Hữu tướng Trình Du bước ra khỏi hàng, nói: “Nếu xác định sĩ khí đã tiêu hao thì đến lượt chúng ta điều động đại binh, nhất cỗ tác khí đánh tan bọn họ.”
Có người phản bác: “Đại tướng quân đã nói người Hung Nô thiện kỵ xạ, tuy chúng ta điều động đại quân cũng chưa chắc chiếm được ưu thế.”
Lại có người nói: “Đúng là chí khí của kẻ bề trên.”
Rồi có người nói: “Đây là sự thật.”
Trong phòng nhốn nháo rối loạn.
Quý Cửu nằm trên án, hai tay nắm quyền gối lên, không có chuyện làm nên gặm đầu tay. Thỉnh thoảng lại chen lời, chỉ bên trái nói: “Ngươi có lý.” Chốc lại hướng bên phải hô: “Đúng, ngươi nói phải.” Vì thế, vốn đang khách khí tranh chấp dưới sự quạt gió thổi lửa của y, mùi thuốc súng càng ngày càng đậm.
Mắt thấy hai bên sắp đánh nhau, Quý Cửu mới đứng lên, hai tay chống bàn, không nóng không lạnh nói: “Các ngươi đều nói đúng.”
Hai bên đương tranh chấp tức thời dừng lại, quay đầu nhìn vị đại tướng quân.
Quý Cửu nghiêng đầu, híp mắt cười nói: “Không bằng thế này, Trầm Giác đâu?”
Trầm Giác nắm chuôi kiếm, chắp tay bước ra khỏi hàng: “Tướng quân.”
“Đêm nay, ngươi cùng tướng quân Trình Du mang ba nghìn binh đi thăm dò đại quân Hung Nô.” Quý Cửu nói.
Trầm Giác nói: “Vâng.”
Trình Du ngẩn ra, lập tức hô: “Ba nghìn? Ôm cây đánh thỏ
(1)
cũng không chừng này!”
Quý Cửu nói: “Chính là ôm cây đánh thỏ.” Lại nói: “Đại quân Hung Nô ngàn dặm xa xôi mà đến, vốn tưởng rằng giáp mặt là một trận ác chiến, kết quả chúng ta án binh bất động, bọn họ lại công thành không được, tinh thần sa sút. Các ngươi đi kích bọn chúng thì ngày mai chúng mới tiếp tục công thành.”
Quý Cửu mỉm cười ngồi lại vị trí, giọng nói chợt tàn bạo: “Ta muốn bọn chúng đánh thì không được, lui lại không xong!”
Lời nói thật sự nham hiểm, tất cả tướng lĩnh lập tức á khẩu.
Thân Hải ngồi trong góc không yên, chen lên phía trước, nói: “Vậy đại tướng quân rốt cuộc muốn đánh như thế nào?”
“Ta muốn bọn chúng hao sạch của cải tích góp những năm nay.” Quý Cửu nhàn nhạt nói: “Hao sạch lương thảo và tinh thần của bọn chúng, rồi sẽ ăn tươi bọn chúng.”
Muốn bảo tồn tối đa thực lực của quân mình, tận lực để binh lính sống sót qua trận này, cuối cùng dùng lực lượng bảo tồn diệt sạch bọn chúng!
Quý Cửu đã tính toán chu toàn, chỉ sợ người Hung Nô quá mức cẩn thận không chịu công thành tiêu hao binh lực.
Quý Cửu nhìn về phía Trầm Giác và Trình Du: “Đêm nay quấn vải vào móng ngựa, đổi y phục gọn nhẹ. Một lúc sau, ta sẽ dẫn người tiếp ứng. Bất kể gϊếŧ được bao nhiêu, hao tổn bao nhiêu, các ngươi chỉ được một canh giờ.”
Hai người lĩnh mệnh, lui ra chuẩn bị.
Quý Cửu nhìn bức thủ thành trước mặt, ngón tay chậm rãi vuốt ve đường nét bên trên, nói: “Một năm. Một năm sau bọn họ sẽ lui binh, đến lượt chúng ta xuất kích.”
Chiến tranh bắt đầu, suy nghĩ của các tướng lĩnh có lẽ đều bất đồng.
Mà đối với Quý Cửu, hết thảy chỉ mới bắt đầu.
Giờ tý
(2)
đêm đó, ba nghìn binh mã lặng lẽ rời thành, lao thẳng mười dặm xông vào quân doanh Hung Nô. Trời rét đất đóng băng, sự xuất hiện đột ngột của bọn họ như đến từ trong mộng. Tướng địch Ngột Lạt liều mạng chỉ huy nghênh địch, tình thế vừa chuyển, mấy ngàn người tức thì rút lui. Ngột Lạt dẫn binh truy kích, tới nửa đường, hai bên trái phải đột nhiên nhảy ra quân mã chém gϊếŧ cùng với từng ngọn đuốc thi nhau sáng lên trong đêm khuya, trong nháy mắt gió lửa mấy ngày liền.
Mấy ngàn người xông vào quân doanh nhanh chóng nhập vào đại đội. Ngột Lạt lập tức quay đầu lui binh. Sáng sớm hôm sau, trinh sát báo lại, đại quân Hung Nô lui thêm hai mươi dặm.
Nửa tháng sau, kèn lệnh công thành một lần nữa vang lên, quân Hung Nô kiềm chân tức giận lại tiếp tục công thành.
Quý Cửu lên vọng lâu nhìn nhân mã trùng trùng phía dưới, cuối cùng nở một nụ cười. Chủ soái quân địch, Hữu hiền vương Da Luật Đức Ách đứng tại trung ương đại quân. Từ trên lưng ngựa, hắn nhìn thấy trên cổng thành xa xa là người tướng quân kia.
Quý Cửu cũng nhìn thấy.
Vương thất Hung Nô. Quý Cửu yên lặng nhìn, tự nhủ bản thân phải chờ đợi, không thể lấy tánh mạng các tướng sĩ sảng khoái cá cược.
Một năm, chỉ cần một năm nữa đợi bọn chúng lui binh, đây chính là thời điểm y xuất binh.[1] Nguyên văn “Lâu thảo đả thỏ tử”, chỉ làm một việc thuận tiện đạt được việc khác.
Người nông phu lên núi cắt cỏ làm thức ăn cho dê bò, giữa chừng có một con thỏ hoang chui từ trong bụi ra, nông phu thuận tay quơ một nhát đao, thỏ chết, thu hoạch ngoài ý muốn. (theo baike)
[2] Giờ tý: từ 23 giờ đến 1 giờ sáng