Sau đại hội, dây chuyền lò hồ quang bắt đầu chính thức vận hành liên tục, thực hiện theo chế độ thay ca.
Đám cán bộ trấn như Hà Thanh Xã cũng tiến vào trong xưởng tham gia nghi thức khởi động dây chuyền.
Hình ảnh bẩn thỉu, nhộn nhạo trong xưởng trước đây đã biến mất tăm mất tích, tầng khói tro đen nhánh phủ trên cửa pha lê phòng giám sát cũng đã được chùi sáng bóng.
Tuy trước đây Hà Thanh Xã không phụ trách công tác gì trong xưởng, nhưng cũng có vài lần vào nhà xưởng tham quan, so sánh với xưa kia, thật đúng là cách biệt một trời một vực.
Trong phòng giám sát, qua tấm pha lê, có thể nhìn thấy phế thép trong lò dần dần chuyển hồng, Hà Thanh Xã hơi không chắc chắn hỏi Thẩm Hoài: “Thế này chắc sang năm xưởng thép không còn thua lỗ nữa chứ?”
“Căn cứ số liệu tháng mười báo cáo lên thì tháng này chắc không thua lỗ nữa rồi, tháng sau nếu sản lượng thép vân ốc đạt tới 6000 tấn, hẳn xưởng thép sẽ có lãi ròng…” Thẩm Hoài nói.
“Thật không?”
Tuy từ lúc sáng đến giờ Hà Thanh Xã đã nếm trải không ít ngạc nhiên vì sự biến chuyển của xưởng thép, nhưng nghe Thẩm Hoài nói tháng mười một này có thể cân bằng được thu chi, tháng sau có thể có lãi, sá dị trong lòng không kìm được, ngữ điệu vô thức đề cao lên, khiến mấy người đứng gần đó nghi hoặc nhìn sang, vội gật gật đầu tỏ vẻ xin lỗi, rồi quay sang giải thích với Thẩm Hoài..
“Không phải tôi không tin tưởng cậu, nhưng kết quả này đúng là quá ngạc nhiên. Cậu hỏi đám Quách Toàn thử, xem có ai tin tưởng tháng sau xưởng thép có thể có lãi? Thẩm bí thư, cậu đúng là biết điểm xưởng thành kim a…”
“Đấy là tính theo lợi nhuận tháng, chứ trọn cả năm vẫn thua lỗ rất nghiêm trọng.” Thẩm Hoài cười, khiêm tốn nói.
Tuy trong năm nay thép vân ốc rớt giá khá sâu, nhưng giá xuất xưởng vẫn có thể được duy trì cỡ 3000 đồng 1 tấn trở lên. Giá bán trên thị trường cao như thế nào có thể nghĩ. Vậy mà trước đây xưởng thép vẫn bị thua lỗ, trừ nguyên nhân quản lý sản xuất cực kỳ hỗn loạn, không thể không kể đến tướng ăn của một số kẻ quá khó coi.
Thấy Thẩm Hoài chỉ nói sơ sài như thế, Hà Thanh Xã khẽ rung đầu mà cười, nói: “Thua lỗ trước đây không liên quan gì đến Thẩm bí thư cậu, trách nhiệm này ai nên gánh thì người đó phải gánh. Chiếu theo tình hình này, cuối năm thị trấn có thể hy vọng xưởng thép chi viện cho một khoản rồi…”
Những cán bộ thị trấn khác đều làm như không thấy hành động nhân tiện đạp cho Đỗ Kiến một cước của Hà Thanh Xã. Song nghe đến câu sau, ai cũng mặt mày hớn hở, đầy vẻ hứng thú với đề nghị hấp dẫn này.
Tiền lương cơ bản cho cán bộ hương trấn mỗi tháng chỉ khoảng tầm tầm 300, cuối năm có thể cầm thêm bao nhiêu tiền thưởng, tiền phúc lợi đều trông mong vào các khoản thu nhập không phải từ thuế như tiền phạt vệ sinh môi trường, lợi nhuận các xí nghiệp trực thuộc trấn và phí nhận thầu…
Theo lẽ bình thường, thu nhập ngoài thuế của thị trấn phải ưu tiên bảo đảm cho các hạng mục công tác của chính phủ như giáo dục, dân sinh, y tế, thủy lợi được hoạt động bình thường. Nhưng nếu thặng dư khá nhiều, phát thêm chút tiền thưởng cuối năm, thêm chút danh mục phúc lợi cũng là hành vi trên trên dưới dưới ngầm đồng ý.
Hai năm nay tình hình tài chính Mai Khê rơi vào khốn quẫn, trừ bình thời thỉnh thoảng kiếm bữa cơm chùa, thu nhập mà cán bộ hương trấn đút vào túi chưa hẳn đã nhiều hơn công nhân bình thường trong xưởng bao nhiêu, lắm người về nhà không tránh khỏi bị vợ già cằn nhằn, có kẻ trong nhà còn gà chó không yên.
Giờ cách Nguyên Đán chừng hai tháng, nghe nói đến cuối năm xưởng thép có thể làm ăn có lãi, mặt ai cũng bừng bừng hưng phấn. Xưởng thép là xí nghiệp trực thuộc thị trấn, có lợi nhuận tất phải nộp lên, nếu thị trấn được thêm chừng hơn mười vạn, trăm vạn khoản ngoài thuế thu, xem ra cuối năm mọi người có thể yên tâm được chút nước canh.
“Tôi chính muốn tìm lão Hà anh bàn chuyện này, nhân tiện có mấy phó trấn trưởng ở đây, vậy chúng ta vừa đi vừa nói chuyện.” Thẩm Hoài nói: “Xưởng thép chỉnh đốn đến bước này chỉ có thể nói rằng mới sơ bộ phát huy hiệu quả, tiếp theo còn phải đối diện với rất nhiều vấn đề. Xưởng thép muốn tự thân phát triển, tiền mặt là phải tự mình tích lũy; tài chính thị trấn quẫn bách, xưởng thép làm xí nghiệp thuộc trấn, tất nhiên cũng không thể tay áo bàng quan; ngoài ra, bộ phận quản lý cũng như công nhân trong xưởng đều phải được kích lệ khen thưởng ngoài tiền công bình thường… Trước mắt, những khoản ấy phải lấy từ lợi nhuận, ta bàn bạc xem phân phối lợi nhuận này thế nào cho thỏa đáng…”
“Thẩm bí thư, cậu cứ nói, rốt cuộc phía xưởng thép vẫn lấy cậu làm chủ, huyện ủy đã có công văn nói rõ ràng rồi.” Hà Thanh Xã không nóng không vội nói, cho dù thu hết lợi nhuận về lại trên thị trấn, cũng không thể nhét hết vào túi riêng mình, nào khổ đi đứng ra đắc tội với tôn thần này làm gì?
“Hội nghị đảng chính tiếp theo tôi sẽ đề lên phương án phân phối lợi nhuận của xưởng.” Thẩm Hoài nói: “Đảm bảo xưởng thép phát triển bình thường là trọng yếu nhất, 60% lợi nhuận tất phải giữ lại bảo đảm cho xưởng vận hành. Xưởng thép là xí nghiệp thuộc trấn, nó phát triển lớn mạnh, cuối cùng phía được lợi vẫn là thị trấn, đây là thực tế không có gì phải nghi vấn. Khoản lợi nhuận còn lại, 20% nộp lên trên trấn, tạm thời giảm bớt áp lực tài chính phía các anh. 20% làm tiền thưởng phân phối cho công nhân viên chức trong xưởng, khoản thưởng này tôi chủ trương nghiêng nặng về phía bộ phận quản lý…
“Tôi thấy phương án thế là thích hợp rồi….”
Trong lòng Hà Thanh Xã vẫn cho rằng sau cùng phía thị trấn chỉ nhận được 20% đúng là hơi thiếu, nhưng nói đi thì phải nói lại, nếu Thẩm Hoài kiên quyết không giao một phân tiền lên trấn, đẩy tiền thưởng cho mình với tỷ lệ cao hơn, lại có thể làm gì được hắn?
Chí ít phương án này nhìn qua có thể khá công bình, rốt cuộc phần lợi nhuận mà công nhân viên xưởng thép được hưởng không nhiều hơn trên trấn phân nào.
Hà Thanh Xã không có ý kiến, những người khác lại càng không muốn xen mồm, có điều trong lòng không tránh khỏi thất vọng, mới được có 20% a, thế thì được mấy đồng? Đừng nói mấy vạn rồi, không khéo mấy cắc bạc để đuổi khéo ăn mày chưa chắc đã đủ.
“Còn chuyện nữa, nhân tiện lần này họp mặt đông đủ, tôi muốn bàn luôn.” Thẩm Hoài nói tiếp: “Tuy công tác của ban quản lý xí nghiệp được phân quản cho tôi, nhưng trước đó tôi không có tinh lực đi quản. Mãi đến hôm qua mới lật chút tài liệu ra coi, vấn đề bên trong rất nghiêm trọng a!”
Thẩm Hoài vừa nhắc đến vấn đề nghiêm trọng, đám người Hà Thanh Xã bất giác dựng lông măng lên, ngừng bước chân lại, vây xung quanh Thẩm Hoài, nghe hắn nói kỹ hơn.
“Ban quản lý xí nghiệp vốn trực quản một số đơn vị sự nghiệp phụ trách công tác kinh doanh của thị trấn, nhưng những năm qua, hầu hết đơn vị đó đều bị đấu thầu ra cho tư nhân, số trực tiếp quản lý không còn được bao nhiêu. Phí nhận thầu trước nay lại thuộc quyền của ban tài chính, thành ra ban quản lý xí nghiệp khá tiêu điều…”
Nghe Thẩm Hoài chầm chậm không nóng không vội kể lể, Hà Thanh Xã còn tưởng Thẩm Hoài hiềm quyền lực nhỏ, phía xưởng thép đã đi vào khuôn khổ, muốn quay về trấn nắm đại quyền. Nhưng không quản thế nào, Hà Thanh Xã vẫn bất động thanh sắc nghe hắn nói hết…. Sau lưng Thẩm Hoài có tân bí thư thị ủy chống lưng, Hà Thanh Xã chưa chán sống đến mức nhảy ra tranh đoạt làm gì.
“Vấn đề ở chỗ định giá phí nhận thầu.” Thẩm Hoài từ từ tiến vào chính đề: “Lấy trạm tiếp đãi thị trấn làm ví dụ, mỗi năm phí nhận thầu mới có 8 vạn, quá thấp!”
Đám cán bộ trấn nghe đến đó, tâm tạng đều co rút cả lại: Thẩm Hoài đây là muốn bắt đầu hạ thủ với Đỗ Kiến a, ai không biết Hà Nguyệt Liên đứng ra nhận thầu trạm tiếp đãi là nhờ Đỗ Kiến nâng đỡ?
“À, lão Quách cũng từng báo cáo qua với tôi về chuyện này.” Hà Thanh Xã thấy Thẩm Hoài muốn hạ thủ với Đỗ Kiến, tự nhiên sẽ không tay áo bàng quan, nói:
“Năm đó thị trấn xây khu trạm tiếp đãi, nhà văn hóa dùng đến hơn 5 triệu. Chỉ riêng diện tích, trạm tiếp đãi lớn hơn nhà văn hóa không ít. Thiết bị và phí duy tu thủa đầu cũng do thị trấn chi trả, hồi đó dùng hết cỡ gần gần 1 triệu. Cũng bởi xây dựng quá xa xỉ, mới không thể không cho tư nhân đấu thầu kinh doanh, thị trấn thu phí nhận thầu để bù đắp chút tổn thất. Lão Quách nói với tôi, chiếu thường lệ, thiết bị, đồ đạc trong nhà hàng qua 7-8 năm phải thay mới một lần. Nếu tiếp tục lấy giá đấu thầu một năm 8 vạn thế này thì chưa chắc đã đủ để bù đắp hao tổn thiết bị và kiến trúc trang hoàng… Việc này tôi định đưa ra bàn trong hội nghị đảng chính lần kế, không ngờ Thẩm bí thư cũng có ý tưởng tương tự.”
“Báo cáo của lão Quách anh xem qua rồi thì tốt, vấn đề nằm ở chỗ không tính khoản thay mới đồ đạc tính vào trong phí đấu thầu, điều này rất bất hợp lý.” Thẩm Hoài nói tiếp: “Lấy xưởng thép làm tỷ dụ, nếu không kế toán khấu hao thiết bị, tháng này đã tính là làm ăn có lãi rồi, hơn nữa quy mô lợi nhuận còn không nhỏ, đại khái có thể đến 80.000. Nhưng sổ sách không thể tính vậy được, lúc tính giá thành sản xuất, tất phải tính cả khấu hao thiết bị và kiến trúc vào. Tôi thấy chuyện này không có gì phải thảo luận cả, đấu thầu trạm tiếp đãi cho tư nhân, thị trấn không thể chịu thiệt. Muốn không chịu thiệt, phí nhận thầu phải đẩy lên 240.000 mới đủ…”
Hà Thanh Xã thầm nhủ: Thẩm Hoài đúng là tâm ngoan thủ lạt, hắn chỉ tính đề ra phí nhận thầu mới gấp đôi, ai ngờ Thẩm Hoài còn muốn tăng lên gấp bốn. Lại thêm trong khoảng thời gian này, khoản ăn uống của thị trấn và xưởng thép đều bị hạn chế, nếu Hà Nguyệt Liên còn không chịu buông tay, không khéo phải nhổ cả tiền vét được mấy năm qua ra mất…
Đỗ Kiến không có mặt ở đây, nhưng số ủy viên đảng ủy trong hội nghị đảng chính có tận hơn hai phần ba đều nhận lời mời tới tham gia hội nghị công nhân viên xưởng. Thẩm Hoài bàn hai chuyện này với Hà Thanh Xã, cũng không cần Đỗ Kiến tỏ ý kiến gì, cứ thế quyết định là được.
Một mặt mọi người đều ý thức được Thẩm Hoài đến đây hơn một tháng, cuối cùng nhịn không nổi muốn hạ thủ với Đỗ Kiến rồi, Hà Thanh Xã lại kiên định đứng cùng chiến tuyến với Thẩm Hoài, bọn hắn ăn no chán sống hay sao mà chạy ra đỡ đạn giúp Đỗ Kiến… Mặt khác, phí nhận thầu của trạm tiếp đãi tăng thêm 180.000, ý vị khoản thu sang năm của thị trấn cũng tăng thêm ngần ấy, đây là chuyện với ai đều có lợi, muốn trách chỉ có trách tướng ăn của Hà Nguyệt Liên và Đỗ Kiến trước đây quá khó coi.
***************************
Tiễn đám Hà Thanh Xã đi xong, Thẩm Hoài lại triệu tập Uông Khang Thăng, Từ Khê Đình, Tiền Văn Huệ, Triệu Đông, Phan Thành đến họp nhóm tổng kết.
“Giờ xưởng thép đã từng bước đi vào khuôn khổ, tôi sẽ không như đinh dính chặt trong xưởng như trước nữa.” Thẩm Hoài nói: “Tiền xưởng trưởng là đồng chí nữ, chúng ta phải chiếu cố chút, giờ phụ trách công tác trực ban trong đêm sẽ do Uông xưởng trưởng, kỹ sư Từ và Triệu Đông, Từ Văn Đao, Phan Thành thay phiên nhau gánh vác.”
“Nói vậy, cứ mười ngày bọn tôi phải có hai ngày ăn ở luôn trong xưởng?” Phan Thành hỏi lại.
“Đúng, bởi thế tôi đề ra nguyên tắc không để đồng chí nữ trực ban, chính là phòng bị loại người như cậu lợi dụng cơ hội.” Thẩm Hoài cười đùa.
Phan Thành dáng người tầm thước, thậm chí có thể nói là hơi thấp, nhưng mặt mũi điển trai, rất được chị em yêu thích, từ thời đi học đến khi vào làm trong xưởng, chuyện phong lưu hắn mắc phải nhiều như lông trâu. Sau khi lấy vợ có con mới dần thu liễm. Chẳng qua đó chỉ là chuyện ngoài lề, trình độ quản lý sản xuất của Phan Thành rất cao, cũng từng là chủ nhiệm xưởng trẻ nhất trong lịch sử xưởng thép thành phố. Song mấy năm trước bởi chuyện trai gái đời tư mới bị cách chức chủ nhiệm, cũng không còn được trọng dụng như xưa, mới để Triệu Đông lôi kéo sang Mai Khê.
Thẩm Hoài lôi chuyện xưa của Phan Thành ra đùa, mọi người đều cười rộ lên.
Thẩm Hoài nhìn đồng hồ, nói: “Ồ, đến giờ nghỉ rồi. Các cậu có việc cứ thảo luận tiếp, xem hôm nay ai là người trực đầu tiên, ngày mai Triệu Đông nhớ đưa lịch trực, giờ tôi phải về nghỉ trước…”
Thẩm Hoài đẩy bàn đứng lên, muốn rời khỏi phòng họp, lại nhìn bản mặt như trái mướp đắng của đám Phan Thành, nói: “Đừng có kêu khổ, phương án phân phối tiền thưởng và lợi nhuận tôi đưa ra chắc sẽ được hội nghị đảng chính thông qua. Nếu mấy người muốn qua năm thoải mái chút, hai tháng này nhất định phải quản lý trong xưởng cho chặt…”
« Thật ư? Vậy tôi không vấn đề. » phan thành lập tức ngậm miệng kịp thời.
Thẩm Hoài lắc lắc đầu, cười hỏi Triệu Đông: “Có chuyện gì nữa à?”
“Không có. Hay đêm nay để tôi trực cho, dù sao Minh Hà cũng về nhà cha mẹ cô ấy rồi…” Triệu Đông nói.
Thị trấn không biết rõ lợi nhuận kỳ vọng mà xưởng thép hướng đến là bao nhiêu, nhưng đoạn thời gian qua, Thẩm Hoài và các cốt cán khác trong xưởng đã giải quyết gần như triệt để các vấn đề tồn tại trong quy trình sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, lợi nhuận kỳ vọng cũng được dự toán một cách tương đối tinh chuẩn.
Chỉ cần cuối năm nay giá thép vân ốc không giảm quá mạnh, sản lượng trong tháng 12 của xưởng lại có thể đạt được chỉ tiêu 6000 tấn như đã đề ra, tính theo giá hiện hành tương đương với lợi nhuận hơn 2 triệu. Từ bây giờ đến Nguyên Đán còn có hai tháng rưỡi, lợi nhuận dự kế khả năng sẽ đạt khoảng tầm 5 triệu đến 8 triệu.
Nếu phương án phân phối tiền thưởng và lợi nhuận được hội nghi đảng chính biểu quyết thông qua, đồng nghĩa với 8% lợi nhuận, tương đương khoảng 400.000 tiền thưởng sẽ rơi xuống đầu đám người đang ngồi trong phòng.
Quản lý như Phan Thành, quần quật làm như trâu như ngựa suốt 4 tháng, ít nhất cuối năm phải được thưởng chừng 20.000, thành ra có khổ đến đâu cũng cảm thấy ngọt ngào. Lúc trước, khi còn làm chủ nhiệm trong xưởng thép thành phố, thu nhập ngoài sáng trong tối mỗi năm của hắn cũng đến 3-40.0000, nhưng cầm trong tay nào có cảm giác xứng đáng, giá trị như lần này?
Tiền Văn Huệ được Thẩm Hoài đặc xá không phải tham gia trực đêm. Hơn nữa công tác nàng phân quản là tài vụ và thu mua, không hiểu mảnh sản xuất, có tham gia trực cũng không giúp được gì nhiều. Chỉ cần bộ môn phân quản không xảy ra chuyện gì đặc biệt, nàng cũng có thể như Thẩm Hoài, đến làm đúng giờ hành chính là được, lúc này không giấu được vẻ hạnh tai lạc họa, cười trộm, chắp tay vái vái chào mọi người…