- Tất cả nghe lệnh. Hiện tại mọi người không còn là dân tự do nữa, mà đã là tá điền, nô tỳ của Hoàng Anh Minh này, vậy thì không thể cứ như trước, sống vô tổ chức vô kỷ luật, đồng thời cũng đều đã cùng chung một chủ, vậy càng không thể thân ai nấy lo. Tuy nhiên, con người xưa nay khó thiện dễ ác, mọi người cũng đã quen lối sống cũ, chưa thể một chốc một lát mà làm được việc tốt. Bởi thế, ta, Hoàng Anh Minh trước tiên ban bố vài điều luật. Thứ nhất, thưởng phạt rõ ràng, người nào làm tốt việc của mình, tuân thủ đúng quy định ta ban bố, thì sẽ được cất nhắc về sau, đồng thời sẽ thưởng thêm các quyền lợi như thức ăn, vải vóc,… ngay khi được giao nhiệm vụ mới, ai cố tình không nghe phải chịu phạt, hình phạt tuần tự là bỏ đói, đánh đòn và gϊếŧ. Thứ hai, toàn bộ đàn ông phụ trách việc tìm kiếm thức ăn, hợp sức chung lòng làm việc chứ không được tranh cướp của nhau, ai vi phạm nhớ lại luật đầu tiên. Thức ăn thu được, sẽ được phân phối cẩn thận, ai cũng có phần, nhưng người nào trong lúc tìm thức ăn hăng hái, có sự năng nổ, lại siêng giúp người, sẽ được phần thưởng. Nhóm tìm kiếm thức ăn sẽ có ta đi cùng. Thứ ba, phụ nữ, trẻ em, người bị thương tật phụ trách việc chuẩn bị lại nơi ở, dọn dẹp vệ sinh,… Vi Thúy Liên sẽ phụ trách hướng dẫn mọi người. Hiện tại, tạm thời có 3 lệnh này. Làm đi thôi.
Ba mệnh lệnh này được lập ra tức thời, nhưng lại có ý vị xâu xa. Minh muốn cứu họ, nhưng bản thân cậu không có lực, phải dùng kế để mượn lương từ làng Hồng Bàng. Thời điểm này, giá cả lương thực thì cao, giá trị mạng sống của con người thì thấp, thế nên không cải biến một chút, đừng họ người ta mở kho lương.
Những người dân chạy tới đây tị nạn đều là kẻ khỏe mạnh, như ngày xưa còn sống trong làng bản, cuộc sống quen thuộc: ngày đi làm nương, đôi khi thì săn thú, hái quả dại,…chỉ cần chịu khó làm lụng thì có thể no bụng, nên rất cố gắng, không có thời gian làm việc xấu. Nạn đói xảy ra, các tộc lớn đánh các tộc nhỏ, môi trường sống quen thuộc của họ mất đi, phải tha hương tới vùng đất này. Nơi đây tuy bình yên, nhưng không có ruộng nương để làm, chỉ có thể hái củ quả dại mà ăn, mà lắm khi còn không đủ. Sẵn có sức lực, họ dùng võ lực để đảm bảo nguồn thức ăn của bản thân, ăn no rồi ngủ kỹ, không tính việc tích trữ, vì sợ tích trữ thì bị cướp. Nói tóm lại, là loại lao động hạng bét trong mắt người Hồng Bàng. Thông qua những điều luật vừa ban bố, vừa trực tiếp, vừa gần gũi, lại mạnh bạo, Minh sẽ khiến những người này có được một chút kỷ luật, hi vọng kịp lúc người trong làng tới xem hàng.
Đám đàn ông lần đầu cùng nhau đi kiếm tìm thức ăn, cũng không quá quen thuộc. Mâu thuẫn ngay lập tức bộc phát, khi một người nào đó phát hiện ra thứ thức ăn có thể ăn ngay: một quả dại chín. Hắn len lén lấy bỏ vào miệng ăn, thì bị mấy người vây quanh, túm lấy, đấm, rồi cướp lại ăn luôn. Hiển nhiên, vừa bị ăn đòn, vừa mất miếng ăn, ai chịu cho nổi, thế là nhảy vào đấm lại. Những kẻ cướp tuy rằng đông hơn, lại không đồng lòng nhất trí, chỉ lo xem có thể xơ múi tí gì, nên vụ đánh nhau không ai áp đảo ai hết.
Những trận tranh giành diễn ra ở khắp nơi, chỉ có mấy người đi gần gần chỗ Minh là không mắc. Phần do họ sợ bị Minh bắt quả tang, phần những người đi gần Minh đều là kẻ khá an phận, nghĩ rằng có Minh ở đây không ai dám làm càn, quyết đi theo. Minh tuy đi cùng để quản lý họ, những khi có đồ thì kiểm kê cẩn thận, rồi đứng ra ngăn chặn mỗi khi chuẩn bị có tranh chấp, nhưng cũng tự tay cùng lao động như mọi người, tìm thức ăn. Thấy mấy quả xanh, củ còn nhỏ, Minh không hái lên.
- Còn mấy thứ quả non này cũng nên hái đi chứ cậu Minh.
- Khu vực này giờ toàn những thứ chưa thể ăn được, phải để chúng phát triển đã. Hái bây giờ ăn chả bõ dính răng, sau này lại mất một nguồn cung cấp thực phẩm.
- Mình không lấy, người ta cũng lấy thôi.
- Đừng lo, lát sẽ dặn dò mọi người. Tôi thấy cần phải đi kiếm lương thực ở chỗ xa, chỗ gần hết rồi.
- Càng đi xa, khả năng lượng thức ăn kiếm được cũng sẽ nhiều lên, nhưng đồng thời cũng làm mất thời gian vận chuyển, chỉ sợ dọc đường sẽ có người ăn bớt đấy cậu.
- Khó khăn thì khắc phục.- Minh dứt khoát
Câu chuyện tới đây thì dừng lại, những người dân Thượng thì còn e ngại, thấy khó chưa muốn dốc sức cùng làm, chưa tin tưởng Minh, song cũng không thể chống lại, đành im miệng không nói gì cả để qua chuyện. Minh biết vậy song không vội nói gì thêm, việc thay đổi tập tục, suy nghĩ không thể vội, phải từ từ nhưng liên tục.
- Minh!- Quay lại nơi ở hiện tại của những người dân, Minh được Vi Thúy Liên chạy ra đón. Cô khá lo lắng khi Minh đi lâu tới vậy, đã thế cậu đã không nghỉ ngơi gần một ngày rồi- thức nguyên đêm từ tối qua tới giờ mà.
- Mình còn chịu được, đằng ấy yên tâm. Việc ở đây thế nào rồi!
- Mọi thứ vẫn chưa đâu vào đâu cả, có lẽ phải nhờ mấy người nhà của các học trò tới mới xong được.
- Việc ấy là hiển nhiên mà, dù sao họ sẽ quen việc hơn, sao không gọi họ tới.
- Họ mệt mỏi lắm đó. Cả đêm qua tuy họ không làm việc ghi chép, lấy thông tin, nhưng phục vụ trà nước, giúp xếp hàng,… ai cũng gắng sức.
- Cũng phải! Có phải tôi đã quá cực đoan không?
- Tình thế khẩn cấp, không thể không vội. Nhưng nhiều khi gấp là hỏng việc, cứ từ từ thôi. Cậu cũng phải nghỉ đi, mệt nhọc sinh bệnh là khổ.
- Được rồi! Vậy cậu nói xem những ai hôm nay ở chỗ này làm việc hăng hái nhất.
Mấy ngàn con người, tới từ nhiều chỗ khác nhau, có kẻ xấu người tốt, lại từng có nhiều mâu thuẫn, giờ lại phải chung tay cùng nhau kiếm lương thực, đâu dễ thế. Trong lúc tìm kiếm thì tranh giành, mà lúc mang về, cũng không giao ra hết, cố tình giữ riêng phần ngon cho mình.
- Mọi người, như mọi người đã biết, tôi đã nói, từ giờ chúng ta là người một nhà, phải kiếm thức ăn cùng nhau, mới qua được nạn đói. Bây giờ, ta kiểm kê công khai những đồ được đóng góp lại, trước mặt tất cả.
Những gì đóng vào được công khai cân đo đong đếm hết thảy, hầu như số lượng đem về chỉ đủ cho người ăn riêng, thậm chí nhiều người con mang về ít hơn, dù to con hơn. Hơn nữa đám này, trong cũng không quá thèm nhạt, chắc là đã ăn lưng lửng rồi đây mà. Ngoài những kẻ cố tình không nộp đủ, còn có vài người nộp thiếu kha khá, nhưng họ trên mặt có vài vết thương nặng hơn, trong tạng người không phải dạng to con, chắc là bị cướp mất rồi.
- Họ có tố cáo việc bị cướp không?
- Không, họ không hề tố cáo, chắc sợ hãi bị trả thù…
- Hoặc họ chưa tin vào mình. Hãy nấu cẩn thận rồi chia đều ra.- Minh nói vậy với Liên, bản thân cậu thì đi vào Học Phủ. Mình rời đi, đám người Thượng nhìn rõ mồn một, họ chưa hiểu gì cả.
- Hừ, xem ra cũng chỉ là một kẻ nói mồm thôi!
- Đúng vậy, cái gì mà cùng ăn chung, hắn chịu không nổi đâu.
- Một tên người miền xuôi như thế sao đáng tin được.
- Chẳng phải bọn nó lên đây, dạy ta trồng cây mía, lợi đâu chả thấy, giờ thì cahr còn gạo nữa…
- Thôi, hắn cũng có lòng cứu chúng ta mà.
- Cái đó khó nói, nghe nói nếu không phải hắn cò kè với tên cầm quân kia, tên đó đã không bắt mấy người đi tra tấn.
Đám đông xì xào bàn tán, nhưng họ chưa nói xong, thì Minh dã đi ra, đem theo một con bò già. Nó là con vật nuôi của cậu ta, dùng để kéo xe khi cậu ta lên trên Học Phủ, và thường dùng làm vật kéo. Theo sau Minh là đám học trò, bọn nó mang theo một cây búa nặng, dao.
- Không lẽ hắn định gϊếŧ bò hay gì?
Mọi người nghĩ vậy, thì bọn học trò kia đã ra tay, chúng gϊếŧ con bò, phân các thứ thịt ra, làm sạch lòng mề các thứ. Minh đưa một chút thịt coi như là trả công, số còn lại, cậu ta chia làm mấy phần, phần thì đi làm món hun khói để ăn lâu dài, lấy bỏ vào một cái nồi để nấu lên lấy nước. Mùi canh thịt thơm điếc mũi, đám người chen chúc nhìn vào, nhưng Minh không nói gì. Cậu chỉ huy đội học trò cùng ra chia khẩu phần sao cho đều. Chia xong khẩu phần nấu chúng, Minh mới lấy nồi thịt bò ra, gọi tên lần lượt những người có cống hiến nhiều trong đợt kiếm lương lần này ra, cho họ ăn thêm canh thịt bò.
- Tại sao họ lại được thưởng?
- Tôi đã giao ước từ trước, người nào làm tốt nhiệm vụ, thì được thưởng?
- Những người đi kiếm thức ăn nhiều về thì cũng thôi vậy mấy ả đàn bà ở lại thì sao? Tôi thấy chỗ ngủ nghỉ đâu đã xong xuôi.
- Họ phụ trách việc chuẩn bị chăn gối để mọi người ngủ nghỉ đàng hoàng, nấu cơm nước cho mọi người, công việc cũng vất vả không kém. Đừng so sánh thiệt hơn nữa.
- Khoan đã, tôi không phục, bọn tôi đáng lẽ đã có thể mang về nhiều lương thực hơn, nhưng mà có kẻ đã đánh cướp của bọn tôi.- Một người đứng lên
- Đúng thế, chúng tôi bị cướp mất.
- Có kẻ ăn riêng, rồi cướp của chúng tôi.
- Cái đó sao không báo từ trước, hay hô hoán gọi mọi người cùng tới.- Tâm lý cạnh tranh- hay lòng tham kia đã xuất hiện, khiến họ vượt qua nỗi sợ thường ngày, dám đứng lên đấu tranh. Nhưng chỉ lòng tham như vậy là không đủ, nếu cứ dựa vào lòng tham, sẽ có ngày họ tự tố cáo oan sai lẫn nhau để giành phần thưởng.
- Vì chúng tôi không biết phần thưởng là món ngon này.
- Vậy bây giờ không thể tố cáo nữa vì tôi e rằng mọi người vì món ngon mà tố oan lẫn nhau.
- Sao có thể thế được, đây là sự thật mà….
- Có nhân chứng hay bằng chứng gì không?
- Chuyện này, lúc đó bọn tôi đi riêng với nhau, từng người gặp cướp.
- Được rồi, việc này nói cũng khó, vậy những ai bị đánh cướp, đe dọa hãy đứng ra chỉ điểm kẻ đe dọa mình, tôi sẽ xếp lại các nhóm, mai ta hay tiếp tục kiếm thức ăn, thì các nhóm từ nay có chỗ kiếm riêng.
- Được!
- Hay đó!
Đám đông nhao nhao đi lên chỉ vào kẻ đã tấn công, hiện tại tuy cũng chả làm được cái gì, nhưng họ rất mong chờ ngày mai. Không còn bị ăn cướp giữa đường, nhất định họ sẽ kiếm được thật nhiều đồ ăn mang về, lĩnh phần thưởng.
- Tất cả mọi người khoan vui mừng sớm. Tin không vui còn nhiều. Tôi trên đường đi, để ý thấy rằng thời gian qua mọi người đã khai thác tài nguyên quá mức: quả còn xanh bị hái xuống, củ bé cũng đào lên,… ăn không được thì vứt bỏ, lãng phí vô cùng. Thế nên, giờ đây trong vùng đã không còn đủ lương thực để tìm rồi.
- Bọn tôi sẽ đi xa hơn nữa.
- Đi xa hơn thì cũng tốn thời gian, mất sức lực hơn để đem lương thực về, mà như vậy cũng không bền, ăn hết lại tìm, nếu như có ngày không tìm đủ, vậy sẽ đói, mất sức, sau đó không đủ sức đi tìm thêm tài nguyên nữa.
- Ý ngài là muốn dự trữ.
- Không chỉ dự trữ, mà còn phải đi sản xuất.
- Như trồng lúa ạ.
- Đúng thế, nhưng ta sẽ trồng ít rau ngắn ngày thôi.
- Không thể nào, ai làm nổi chứ. Hạt giống không có, đất đai canh tác thì không, nông cụ cũng không có nốt.
- Ai nói không có, tôi đã liên hệ với Học Phủ, mấy thứ đó Học Phủ có đầy, họ chịu cho thuê rồi. Cái quan trọng là ta phải quyết tâm mà làm.
- Thưa ngài Minh, làm tốt, là được thưởng phải không?
- Đúng vậy. Chỉ cần hoàn thành nhiệm vụ, có thành tích xuất sắc, đều đáng được thưởng. Chiều nay, chúng ta tiếp tục đi tìm thức ăn, đồng thời, phân tổ tìm kiếm, vẫn như cũ, ai làm tốt được thưởng. Những người ở lại nhà, sẽ có nhiệm vụ đi mượn các loại nông cụ, cây giống về, đo đạc đất đai, chuẩn bị sẵn sàng để ngày mai sớm bắt đầu canh tác.
…………………..
- Mẹ thằng Hoàng Anh Minh, mày ghê thật!- Vương Vĩnh nghe đàn em kể lại toàn bộ sự việc vừa rồi, liền gầm gừ trong họng. Tên Minh này vậy mà đập nồi dìm thuyền với hắn ta thật, đem cả bò ra gϊếŧ để làm phần thưởng, rồi lại chuẩn bị làm ăn lâu dài. Chưa kể, nghe bảo nó đã cho người đi tìm viện trợ ở làng Hồng Bàng, dù gì nó cũng là dân Hồng Bàng, nghe bảo thằng em nó cực kỳ uy tín ở dưới đó, nếu cứ vậy, mọi điều hắn làm bấy lâu lại hóa công cốc ư.
- Giáo úy, hay là thôi, về đi, tên Minh đó khó dây lắm rồi.
- Mi chùn bước rồi hả, sợ chết đói hả?
- Chết đói thì không sợ, nhưng lương thực cạn dần, ở đây lại không có chỗ mua bán nào gần cả, giá thì leo thang, ta cứ ở đây thì chỉ e sẽ lỗ chổng vó mất.
- Lỗ cũng được, đợi thêm hai ngày, ngày mai đám người kia nhất định thu hoạch được nhiều, tao xem thằng Minh còn mấy con bò mà thưởng.
Bách quân trưởng và thập quân trưởng nhìn nhau, cứ thế này thì không được. Như bọn họ tính, giờ cứ ở thêm một ngày là lỗ tiền trăm như chơi, lương thực đi mua từ mấy chỗ quanh đây, đắt vô cùng.
- Giáo úy, em có một kế này, coi như xả mối hận trước khi đi.- Một thập phu trưởng quyết đứng ra đề nghị với Vĩnh, để y trút giận cho xong rồi còn đi.
- Kế gì?
- Vùng đất quanh Học Phủ đã bị bọn chúng bòn hết thức ăn, chúng sắp phải đi nơi khác tìm. Ta hãy báo cho chủ những vùng đất đó, rằng bọn người kia sẽ tràn sang ăn cướp của họ. Hai bên đánh nhau, chúng ta đứng xem hả?
- Hay đấy!- Vương Vĩnh gật gù.
……………………….
Chiều tối, đám người được giao nhiệm vụ đi tìm kiếm thức ăn đi hơi xa một chút, để xác định được chỗ có thể thu hoạch thức ăn vào ngày mai. Đang đi, họ bị bao vây bởi những thanh niên trai tráng của buôn làng gần đó.
- Bọn ăn cắp, cút ngay về chỗ bọn mi tới đây! Đất này là đất của bọn tao!- Tất cả thanh niên tay cầm vũ khí, giận dữ vây quanh họ
Bị bao vây bởi số lượng đông hơn, tay chỉ có vài công cụ đào bới, đám người bên Minh không làm được gì. Đáng lẽ chuyện chỉ chấm dứt tại đó, những người tìm thức ăn sẽ đi về với lượng thức ăn ít ỏi. Nhưng không hiểu sao, một người trong toán người Thượng ở bản này lại đổi ý, bắt những người của Minh phải để lại những gì đã tìm được.
- Đây là những thứ bọn này lấy được khi chưa bước chân vào đây!
- Bọn ta không cần biết, giờ bọn mi bước vào vùng đất của bọn ta, thì phải bỏ lại mọi thứ của bọn mi.
- Đừng hòng!
Lời qua tiếng lại, hai bên xô xát với nhau, nhưng do chênh lệch vũ khí, đám người của Minh bị thua, chết mất 3 người, số còn lại bị thương. Tuy vậy, tiếng la hét của họ thu hút tới những toán tìm kiếm lương thực khác, và khi họ đổ xô tới, biết chuyện, thì hiển nhiên là bảo vệ phe mình. Những người chủ mảnh đất bị cho một trận đòn ra trò, chết mất một nửa, nửa còn lại bị thương không hề nhẹ, thậm chí có kẻ còn hấp hối.