Vài ngày sau, Mạnh Thanh Hòa lại tìm người làm mối, thông qua miệng người làm mối tung ra một tin tức, Mạnh Thập Nhị Lang bán nhà bán đất, muốn từ bỏ giấy mực bút nghiên đi tòng quân, đến cửa ải phương Bắc, báo thù cho phụ thân và ca ca!
Mạnh Thập Nhị Lang muốn tòng quân?
Tin tức vừa tung ra, giống như giọt dầu nóng nhỏ vào nước lạnh khiến cho Mạnh gia thôn nổ tung một tiếng. Ngay cả mấy phụ nhân gánh nước bên bờ giếng và những nông phu cuốc đất bên bờ ruộng cũng bàn tán về chuyện này.
Chỉ vài ngày sau, lời đồn đại đã truyền tới các thôn xã lân cận.
"Mạnh Thập Nhị Lang thực sự muốn tòng quân sao?"
"Còn có thể giả được à? Ta tận tai nghe thấy."
"Chẳng lẽ bị điên rồi sao, không đọc sách cũng có thể cày ruộng, có ruộng không cày, lại muốn đi tòng quân đánh nhau?"
Vài nông phu đang hăng say bàn tán, thì một giọng nói khác chen vào: "Cày ruộng? Cũng phải có ruộng mới cày chứ."
"Sao lại nói thế?" Một nông phu buông cuốc xuống, xoa xoa tai: "Mạnh Lão lục và hai nhi tử đều là người có năng lực, sao có thể không để lại gia sản được?"
"Ta nghe nói." Nông phu vừa chen ngang ngồi xổm bên bờ ruộng, ra hiệu cho mọi người lại gần, cố tình hạ giọng: "Mạnh Quảng Hiếu không tử tế, nhân lúc Mạnh Quảng Trí và Bát Lang, Cửu Lang gặp họa thiệt mạng mà bắt nạt cô nhi quả mẫu, chiếm đoạt nhà cửa ruộng đất, ép gia đình Thập Nhị Lang vào đường cùng. Lúc trước Thập Nhị Lang bị đuổi khỏi học đường, chẳng phải ai cũng thắc mắc lý do sao? Hắn mười ba tuổi đã đỗ đồng sinh, vốn có thể cùng Mạnh Đại Lang đi thi tú tài, giờ không còn hy vọng nữa. Thập Nhị Lang muốn tòng quân, tám chín phần là vì chuyện này, bị đại bá mình ép cho không còn đường sống."
"Ái chà?! Lời này là thật sao? Vương Lão tam, ngươi đừng nói bừa."
"Mạnh Quảng Hiếu dù sao cũng là tộc trưởng Mạnh thị, là thân thích năm đời của Mạnh Quảng Trí, sao có thể làm ra chuyện như vậy?"
"Ta nói xạo làm gì? Mọi người đừng có không tin, không chỉ Mạnh Quảng Hiếu, ngay cả Mạnh Quảng Thuận và Mạnh Quảng Minh cũng chả tốt lành đâu, hợp sức tính kế gia sản nhà đường đệ. Nhà Thập Nhị Lang bán hơn sáu mươi mẫu ruộng, phần lớn là ruộng tốt, đừng nói ba đám tang, ngay cả ba mươi đám cũng tổ chức được. Nhưng rồi sao, mọi người xem đám tang của Mạnh Quảng Trí và hai nhi tử của hắn đi, rồi ngó coi cả nhà Thập Nhị Lang bây giờ đang sống thế nào."
Nói một hồi, ai nấy đều thấy có lý. Phải phụng dưỡng mẫu thân, còn phải chăm lo cho hai tẩu tử goá phụ, ruộng đất nhà cửa không giữ được, khoa cử hết hy vọng, lại không có nghề ngỗng ra hồn để kiếm sống. Nếu tòng quân, cho dù đi đồn điền, biên ải thì cũng là con đường thoát thân.
Nghĩ như vậy, việc Mạnh Thập Nhị Lang muốn tòng quân trở nên vô cùng hợp lý.
Mọi người đều thích nói chuyện phiếm, nghe ngóng được tin tức đâu đó, rồi thêu dệt thêm đôi ba câu, danh tiếng của Mạnh Quảng Hiếu và mấy người trong Mạnh thị ngày càng khó nghe, ở học đường, Mạnh Thanh Hải cũng bị đồng môn hỏi tới hỏi lui, nhưng dù sao đều là nho sinh, nghĩ đến sĩ diện của người đọc sách, nên không làm khó hắn ta.
Nhưng Mạnh Thanh Hải cũng không bị ảnh hưởng, cả ngày vùi đầu vào sách vở, một lòng chuẩn bị cho kỳ thi viện sắp tới. Hành động này khiến những lời đồn đại xung quanh hắn ta giảm đi rất nhiều, trời xui đất khiến thế nào còn được tiên sinh dạy học trên huyện để mắt tới, thẳng thắn khen người này này gặp chuyện không hoảng, bình tĩnh tự nhiên, khí độ này rất đáng quý, ngày sau ắt sẽ thành tài. Ngược lại, còn ôm ác cảm với Mạnh Thanh Hòa mà mình chưa từng gặp mặt.
"Lời đồn đại, cuối cùng cũng không phải sự thật, một đồng sinh bị đuổi khỏi học đường thì nhân phẩm sao có thể ngay thẳng."
Biết được chuyện này, Mạnh Thanh Hòa chỉ cười nhạt, đừng nói là tiên sinh trên huyện, ngay cả giáo uý huyện, tiên sinh châu lý, tiên sinh học phủ*,… cũng không liên quan gì đến hắn. Hắn còn hy vọng Mạnh Thanh Hải có thể đỗ tú tài, như vậy mới vui.
*Các chức quan phụ trách việc học ở các cấp huyện, châu, phủ
Thời gian trôi đi, những lời đồn đại vẫn không hề có dấu hiệu lắng xuống.
Mạnh Thanh Hải có thể thong dong bình tĩnh, những người không liên quan chỉ coi đó là chuyện phiếm sau bữa ăn, nhưng tộc nhân Mạnh thị bị liên lụy, thì nóng như kiến bò trên chảo lửa.
Sau khi biết được Mạnh Thanh Hòa thực sự muốn tòng quân, Mạnh Quảng Hiếu không ngồi yên được nữa, hoặc nên nói, bất kỳ ai có quan hệ thân thích với Mạnh Thanh Hòa đều không thể ngồi yên được.
Thập Nhị Lang thực sự muốn tòng quân? Cái này ngàn vạn lần không được! Nếu hắn trở thành quân hộ, điều này không chỉ liên luỵ đến một nhà Mạnh Quảng Hiếu đâu!!
Chế độ chiêu binh bắt đầu thịnh hành vào thời Minh trung* trở về sau. Thời Minh sơ, chế độ vệ sở ở các địa phương vẫn chưa sụp đổ, quân hộ thường là cha truyền con nối.
*Minh trung: thời kỳ giữa nhà Minh
Một khi đã tòng quân, đời đời kiếp kiếp đều là quân hộ, cha mất con nối, anh chết em thay, cho đến khi cả nhà chết hết… Trừ khi hoàng đế ban ơn, triều đình ra lệnh, hoặc con em trong nhà phấn đấu, làm quan đến chức Binh Bộ Thượng Thư, với tinh thần quả cảm điếc không sợ súng, quét sạch hết tất cả các kỳ khoa cử và xuất thân, trở thành Bộ trưởng Quốc phòng của Đại Minh!!!
Nói trắng ra, thì trường hợp con em trong nhà chết sạch, còn dễ đạt được hơn việc leo lên chức Binh Bộ, đặc biệt là đối với những người có xuất thân thấp kém, đây quả thực là nhiệm vụ bất khả thi.
Tất nhiên, Hồng Vũ đế cũng có xuất thân bình dân, nhưng đâu phải cứ ai bình dân cũng trâu bò, đâu phải cứ ai bình dân cũng tên Chu Nguyên Chương, đạo lý này ai cũng biết. (Chu Nguyên Chương chính là Hồng Vũ đế aka Minh Thái Tổ)
Tàn nhẫn hơn nữa là, chỉ cần có quân hộ bỏ trốn hoặc cả nhà chết hết thì vị trí trống đó phải do người thân thay thế, người thân không còn thì người cùng họ ở quê lên thay. Mặc kệ là duy trì tổ nghiệp hay tuyển quân cho đủ số, mặc kệ ngươi là hộ chính hay hộ phụ, tóm lại, mỗi tộc sẽ tự đào một cái hố, lần lượt nhảy xuống, đến khi lấp đầy mới thôi.
Muốn không làm mà hưởng lương? Từ thời Hồng Vũ đến thời Vĩnh Lạc, hành động này chẳng khác gì tự sát.
Nhận con nuôi thay thế? Vào thời Minh sơ, ngay cả đi tu cũng phải kiểm tra hộ tịch, giới hạn tuổi nghiêm ngặt, phương án này tốt nhất là đừng nghĩ đến.