Ninh Gia Tề đến cao nguyên Hoàng Thổ năm đó mới vừa tốt nghiệp trung học, trong số các thanh niên cùng đi có cả những phần tử cuồng tín, muốn làm "người ở lại", quyết tâm tìm một cô gái sống qua ngày ở đây.
"Con gái ở Mễ Tư, trai tráng ở Tuy Đức, đá phiến ở Thanh Giang, lũy đất nung ở Ngõa Cốc, mình ra ngoài xem có phải con gái ở đây xinh đẹp không."
"Không đi," Ninh Gia Tề ngồi trên giường bếp đọc sách, anh độc miệng, "Núi non khốn khó, làm gì có mỹ nhân gì." Học trò ngạo mạn.
"Tôi quyết tâm ở lại đây, cậu xem lão bí thư đội nói gì trong cuộc họp, họ nghèo lắm, lấy đâu ra lương thực nộp cho chúng ta chứ? Tôi quyết định tìm nhà giàu, làm rể nhà cũng được, ít ra có cơm ăn."
Ninh Gia Tề không đồng ý cũng chẳng phản đối, tiếp tục đọc sách.
"Mày không được đâu, da bọc xương không mấy lạng thịt, mặt đàn ông xinh đẹp, ở thành phố còn được, ở đây, người ta nhìn mày một cái là biết không cày nổi một mẫu đất..."
Ninh Gia Tề rất phiền chuyển hướng tiếp tục đọc sách.
Lúc đó ai cũng không biết bao giờ mới được về thành phố, thanh niên rơi vào trạng thái mơ hồ, họ không tìm được lối thoát, Ninh Gia Tề hết lòng say mê đọc sách, vì trong sách tự có lâu đài vàng, trong sách tự có nhan sắc tuyệt trần.
"Lâu đài vàng, nhan sắc tuyệt trần ở đâu?"
"Trong tương lai."
Thiếu lương thực, mọi người đói không nhúc nhích nổi, tựa vào nhau nằm trên cối xay, nắng chiều làm choáng váng, ước gì có thể chìm xuống luôn, Ninh Gia Tề ngậm nhánh mận chua đọc sách, không phải anh còn kiên trì, mà vì muốn quên cảm giác đói bụng, say mê sách là quên hết.
Trong thung lũng vọng lại giọng hát thê lương: "Tin trời mà đi...".
"Tháng giêng sang năm mới đến, cháu đến chúc tết ông nội. Tay cầm bình rượu bốn lượng, cháu xin ông nội một con dê. Tháng hai rồng nhấc đầu, ông nội nắm tay dâu, kéo kéo ăn một cái, tay con bé mềm mại ghê. "
Ninh Gia Tề nghiêng tai lắng nghe, có vẻ như là câu chuyện về một ông nội sàm sỡ, anh đánh giá: "Phạm thượng phá phong hủ tục."
Một cô bé mặc chiếc áo vá cũ không nhìn ra màu, leo dốc lên nhìn anh tò mò, cô không hiểu sao Ninh Gia Tề cứ ôm sách đọc hoài.
Ninh Gia Tề chỉ vòng quanh núi: "Con đường đi ra ngoài ở ngay trong đây."
"Vậy đi ra ngoài làm gì?"
Ninh Gia Tề lại chỉ vào ông già chăn cừu: "Em muốn làm cừu hay làm người?"
Cô bé không hiểu.
Đói quá, đói đến nỗi không còn sức làm ra vẻ ngạo mạn, đói đến nỗi giọng điệu cũng dịu dàng hơn nhiều, Ninh Gia Tề hiếm khi chịu nói vài câu.
"Sau này em muốn làm gì?"
Cô bé trả lời không suy nghĩ: "Lấy chồng, sinh con."
"Rồi sao nữa? Sinh con rồi bảo nó lại lấy chồng sinh con?"
Cô bé gật đầu, mọi người đều như vậy cả.
Ninh Gia Tề vì đói cũng mất hết sức, nhịp nhàng: "Học cho giỏi, đi ra ngoài xem thử đi, hồi nhỏ tôi bệnh, chỉ mong thoát ra khỏi sân nhà, sau đó ra ngoài, phát hiện là cái sân lớn hơn, nhưng vẫn phải bước tiếp, tôi không muốn làm cừu." Nhưng con người không bao giờ thoát khỏi xiềng xích.
Cô bé ghi nhớ mơ hồ đoạn hội thoại đó, cô cũng muốn đi ra ngoài xem thử, nhưng số phận cô không may, sau đó bị lừa sinh con, nhưng cô vẫn nhớ phải bước ra ngoài, dù không đi được xa. Rồi sau này có công việc, có gia đình, cuộc sống ổn định, cô sẽ lén lút quay lại xem đứa con bị cô bỏ rơi, gửi tiền cho người nuôi dưỡng đứa trẻ đó. Khi gửi tiền, cô dặn dò:
"Anh à, em xin anh, anh nhất định phải cho Đan Đan đi ra ngoài nhé."
Câu nói đó đưa con gái cô tới bên cạnh chàng thanh niên ban đầu nói ra câu nói đó. Khi biết chuyện, cô không thể nói là không hối hận.
Hôm nay cô tới dự tiệc cưới, lần đầu tiên thấy lễ cưới an ninh nghiêm ngặt đến thế, vẻ mặt thoải mái vui vẻ là khách, vẻ mặt nghiêm trọng, tai đeo tai nghe là cảnh sát.
"Có nghe nói không, cô gái cưới quan lớn kia đang ở tầng hai uống rượu mừng đấy." Người bên cạnh bàn thì thầm với cô.
Cô không nhịn được đứng bật dậy.
Đám cưới hiện đại giống như một buổi biểu diễn, người thân có tài năng sẽ đóng góp tiết mục, không có thì thậm chí mời ca sĩ.
MC giới thiệu: "Tiếp theo, sẽ có tiết mục do cô giáo cũ của cô dâu biểu diễn, là bài Tin Trời Du của vùng Thiểm Bắc chúng ta! Mời mọi người chào đón!"
"Tháng ba hoa đào nở, dâu mặc giày đỏ, đi loanh quanh theo gió, ông nội say nghiêng ngả. Ngày mồng 8 tháng 4, chùa Bà mẹ thắp nhang, người ta thắp cho con cháu, hai ông bà thắp làm gì, ông nội dâu vì ham hoa." Giọng cao vυ't thẳng vào não người, chỉ là lời lẽ thô tục, nhưng phàm tục chính là đại nhã mà.
Tầng một vỗ tay ầm ĩ, tầng hai im phăng phắc, Ninh Gia Tề có bệnh tự biết im lặng, cả bàn nhìn sắc mặt anh lo sợ.
"Ai hát cái này thế!" Ngải Kế Phú tức giận, ông đứng dậy nhìn rồi quay lại, lo lắng nhìn Tiểu Ngải, ra hiệu mọi người, "Thôi kệ đi, con lừa cứng đầu." Lại xoa dịu: "Mấy ngày đầu chung sống không phân biệt trên dưới, bên dưới đùa thôi."
Tiệc cưới kết thúc, mẹ chồng mới chứng kiến đám đông kín mít vây quanh mấy người rời đi, trong đó có người mặc váy đỏ, nhưng bà không muốn làm phiền, mỗi người có cuộc sống riêng, bà chỉ có thể thầm cầu nguyện con gái mình mọi thứ đều tốt đẹp.